Vraag
In 1 koningen 17 gebeurt wonder op wonder. We lezen daar ook de geschiedenis van de weduwe in Zarfath. Op het woord van Elia raken olie en meel niet op en houdt de Heere Elia, de vrouw en haar zoon in leven.
Dan sterft de zoon. De vrouw lijkt bij Elia te klagen. Vervolgens lijkt Elia bij God te klagen. “Hebt Gij deze weduwe zo kwalijk gedaan...” Als Elia het kind van zijn moeder overgenomen heeft, zich drie keer over het kind uitstrekt en bidt om leven, verhoort de Heere en het kind wordt weer levend. Dan zegt de vrouw dat ze nu weet dat het woord van de Heere betrouwbaar is.
Mijn vraag is: is de Heere dan niet betrouwbaar als het kind niet levend geworden was? Had die vrouw dan reden gehad om niet meer in God te geloven, want Hij neemt mijn kind, wat eerder van de hongerdood gered was, nu alsnog van mij af...? Of moeten we deze geschiedenis zien in die tijd van het Oude Testament? De tijd voordat de Heere Jezus geboren is. Was het geloof toen van andere orde? Meer gericht op de alledaagse praktijk? Er stierven in die tijd natuurlijk meer kinderen. En dat is van alle tijden.
Hoeveel waaromvragen worden er niet gesteld? “In een God die dit toelaat, deze vreselijke oorlog, dit vreselijke lijden, misbruik, enzovoort, kan ik niet geloven.” En dan kan het antwoord variëren van berusten in Gods wil tot vertrouwen op Zijn wijze bedoelingen. God heeft ons geen kalme reis beloofd. Wat er ook gebeurt, Hij is er bij! En dat is ook zo. Maar was dat dan niet zo voor deze vrouw in het Oude Testament en daarna? Zou zij gestopt zijn met geloven als zij haar zoon had moeten begraven?
Antwoord
Beste vragensteller,
Een belangrijke regel voor de uitleg van Bijbelwoorden is dat we ze zien tegen de achtergrond van hun (historische) context. En dat we proberen te voorkomen om onze hedendaagse vragen (en antwoorden) in zo’n gedeelte in te lezen.
De geschiedenis van Elia, waar je naar verwijst, speelt zich af in oudtestamentische tijden en heeft als achtergrond een heidens decor. Elia moest immers naar Zarfath in de buurt van het heidense Sidon. Hij is dus buiten het gebied van Israël. Daar, net over de grens met Israël, zullen ze vast wel gehoord hebben van/ over de God van Israël. Maar in deze heidense (je zou het ook kunnen noemen missionaire) context moet de God van Israël het (om zo te zeggen) opnemen tegen de heidense goden.
Dat is trouwens ook het geval in Israël zelf, waar het geding gaande is tussen Baäl en de Heere God. Volgens het woord van Elia (1 Koningen 18: 21) moet Israël (n.b. het volk van God) kiezen of de Heere of Baäl God is. Je zou kunnen reageren met: dat was voor Israël toch duidelijk in het licht van wat de Heere voor Israël gedaan had, maar kennelijk was die kennis ver weggezakt.
In Zarfath heeft Elia echter te maken met een van oorsprong heidense vrouw, die naar alle waarschijnlijkheid ook afgoden diende. Ze moet het leren wagen met het woord van de Godsman Elia, dat feitelijk het woord van de Heere is. Dat bleek uitermate betrouwbaar, want overeenkomstig de belofte van Elia (God) verminderen meel en olie niet. Maar dat geloof wordt heftig aangevochten door de dood van haar zoon. Als Elia haar de jongen levend terugbrengt, is dat voor haar een bewijs dat de God van Israël zonder meer betrouwbaar is. En laten we eerlijk zijn: ook voor nieuwtestamentische gelovigen moet het geloof op die manier wel eens worden bevestigd wanneer de woorden van God in ons leven waar blijken te zijn. De vraag of de woorden van God niet waar zijn als het anders gaat dan we hopen en bidden, is een volgend hoofdstuk.
Ds. P. van der Kraan
Dit artikel is beantwoord door
Ds. P. van der Kraan
- Geboortedatum:06-02-1948
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Arnemuiden
- Status:Actief
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
De historische context leert ons te zoeken naar betekenissen en de levenslessen die hierin zitten.
Ook het gebied van Sidon wordt getroffen door de grote droogte en de dreigende hongersnood. Voor Elia is er geen veilige plaats meer in Israël. Hij verlaat zijn grondgebied om in een vreemd land zich tijdelijk schuil te houden. Elia moet naar Zarfath צָרְפַת en daar zal hij een weduwe met een kleine jongen ontmoeten. Treffend is dat de plaatsnaam Zarfath “iemand die loutert” betekend.
Elia wordt door de Eeuwige naar deze plaats gestuurd. Daar moet hij wachten hij op de woorden van de Eeuwige. Zouden zijn volksgenoten tijdens zijn afwezigheid zich laten louteren? Ook met die vragen worstelt Elia. Gastvrij wordt hij ontvangen en er is voldoende meel en olie aanwezig. Deze vrouw ervaart hoe goed de G’d van Israël is. En dat voor haar die niet behoort tot het volk van Israël.
De Eeuwige beproeft deze weduwe. Haar enige zoon sterft. Nu staat zij er helemaal alleen voor. Door het overlijden van haar zoon is zal niemand meer voor haar zorgen. Een eenzame oude dag om financieel rond te komen. Zij mag leren dat de G’d van Israël ook hierin heeft voorzien. Er is een Thora gebod om voor weduwen en de wezen te zorgen. Zij mag delen in deze rijkdom.
Maar er is meer: zij klaagt haar nood bij Elia, kinderloos is eenzaamheid en uitzichtloosheid in haar oude dag. In de afgodendienst van de omliggende volkeren is daarin totaal niet voorzien. Eerder ziet men het als een vloek die over je gekomen is. Deze weduwe mag delen in de zorgende hand van de Eeuwige.
Als eerste zag zij het wonder van de olie en het meel. Maar zij mag meer zien: de zorgende hand van de Eeuwige voor de rest van haar enige zoon. Op een het indringende gebed van Elia krijgt zij haar zoon weer terug. (1 Koningen 18:20-23)
De belijdenis die deze weduwe uitspreekt (1 Koningen 18:24) is een bemoediging voor Elia. Ook hij smacht dat mijn volksgenoten deze belijdenis van de weduwe over zullen nemen.
De almacht van de Eeuwige te erkennen en Hem alleen te dienen.
