Drempel voor Avondmaal

Ik ben nog jong en begrijp ook niet alles, maar wil toch graag een vraag stellen. Als ik mijn Bijbel lees (wat ik sinds kort ben gaan doen), dan stuit ik bijvoorbeeld op de vraag over het pascha. Jezus zegt zelf: "Doe dat tot Mijn gedachtenis totdat ik weer kom." Waarom wordt er dan bijvoorbeeld in de kerken zo'n hoge drempel opgeworpen m.b.t. het houden van het Avondmaal. Hij nodigt toch iedereen uit?

Maar, hoorde ik iemand zeggen, anders eet en drink je je een oordeel. Maar na onderzoek kwam ik tot de conclusie dat er in de oorspronkelijke tekst staat "wie dit doet zonder respect" en dat klinkt toch wel wat minder 'zwaar', omdat ik mensen hoor die zeggen dat dit het eeuwige oordeel zou zijn. Moeten we het formulier voor het Avondmaal (ik noem het trouwens bewust niet het Heilig Avondmaal, wat dat klinkt voor mij zo roomsachtig) dan wel lezen met elkaar, want dit werpt wel een hele hoge drempel op die ik eigenlijk in de Bijbel niet kan vinden.

Beste vragensteller, hartelijk dank voor je vraag. Het doet me goed om te lezen dat jij sinds kort de Bijbel bent gaan lezen; het Woord van God als voedsel voor je ziel. Denk niet gering over Gods Woord. In de eerste Petrusbrief lees je bijvoorbeeld het volgende: "Gij die wedergeboren zijt, niet uit vergankelijk, maar uit onvergankelijk zaad, door het levende en eeuwig blijvende Woord van God" (1 Petr. 1:23, zie ook vv. 24-25). Ik wil je aanmoedigen om te volharden in het Bijbellezen en daarnaast om te bidden, totdat God ook jou genadig is en jij zelf mag weten: het is ook voor mij, ja ook voor mij. Wat een eeuwig wonder: God wil zondaren verzoenen door Zijn Zoon Jezus Christus met Zichzelf! Als dit leven in je ziel is en de Heilige Geest in je woont, dan krijg je ook meer en sterker het verlangen om God te dienen en elke dag voor Hem te leven, zodat je opwast in de kennis en de genade van onze Zaligmaker, de Heere Jezus Christus. Naast het gewone dagelijkse voedsel is er ook steeds het voedsel van de Heere nodig door middel van Zijn genademiddelen waaronder het Woord en de heilige Sacramenten.

Om met dat laatste te beginnen: "heilig" klinkt in jouw oren als "rooms". Ik kan me daar in eerste instantie wel iets bij indenken, maar het is niet "rooms" maar bijbels. In de Bijbel kom je meer dan eens het woord "heilig" tegen. We spreken ook over de heilige doop of over de heilige Schrift. Het woord "heilig" betekent "afgezonderd". God heeft jou door middel van de heilige doop afgezonderd van de wereld en Hij wil dat jij voor Hem leeft en dat jouw leven toegewijd is aan Hem. Dat is bepaald niet rooms! Tussen haakjes: het misbruik heft het goede gebruik niet op.

Nu de overstap naar het heilig Avondmaal. Deze maaltijd is een voortzetting van het Pascha, wat "voorbijgang" betekent (vgl. Ex. 12). Op de avond voor het lijden en sterven van de Zoon van God heeft de Heere Jezus het Pascha gevierd en tegelijk is dit Pascha van karakter veranderd doordat Hij de zaken die in het Pascha aan de orde komen op Zichzelf betrekt. Daarmee is het 'laatste' Avondmaal een feit. En sindsdien geldt het gebod van Hem: "Doet dit tot Mijn gedachtenis"... totdat Ik wederkom. Moeten we dit gebod dan niet gewoon houden en het naleven? Zeker. Zoals ook de Tien Geboden er zijn om naar te leven en om na te leven. En ook voor het Woord van God zelf geldt dit zo.

Maar... wat zijn sacramenten? Lees maar Zondag 25 van de Heidelbergse Catechismus. Sacramenten zijn kortweg bedoeld voor Gods kinderen om hun zwakke geloof en klein geloof te sterken en te versterken. Moet er dan een drempel opgeworpen worden door middel van een voorbereidingsdienst?

Een paar dingen: 1. Het heilig Avondmaal werkt niet automatisch en mag ook geen automatisme worden. Gods kinderen dienen te beseffen wat de inhoud van deze bijzondere maaltijd –onder de tekenen van brood en wijn– betekent (vgl. Ex. 12). 2. Wij worden geroepen om het hele Woord van God te laten spreken, zeker niet alleen maar te (s)preken over ellende, maar ook over verlossing en over dankbaarheid. Maar het eerste stuk weglaten, dat gaat over onze ellende/zonde tijdens een voorbereidingsdienst kan en mag niet, want Gods kinderen dienen hun ellende steeds meer te leren kennen, zodat ze aan het Avondmaal begrijpen wat hun verlossing heeft gekost. Want alleen omdat de Zoon van God zei: "Ik kom om Uw wil te doen" en zo te betalen voor de verschrikkelijke zonde van de Zijnen, is er een weg gekomen uit de vreselijke ellende waarin ik me zelf gestort had. Daarom is het goed om tijdens een voorbereidingsdienst deze zaken weer helder voor ogen te krijgen en ik me om die reden voor God zal verootmoedigen. In dat licht bezien is de voorbereidingsdienst geen drempel, maar een deur om doorheen te gaan.

Maar hoe zit het dan met jezelf een "oordeel eten en drinken"?  Deze tekst wordt helaas vaak misverstaan en ook door sommigen misbruikt. De tekst staat in 1 Korinthe 11 waarin het gaat over een gemeentepraktijk die niet spoort met het bijbels gebruik. Er is in Korinthe een liefdemaaltijd die uitloopt op het Avondmaal. Maar de rijken vreten zichzelf vol en drinken zich dronken en de armen die later komen hebben niets. Zo is de liefdemaaltijd niet bedoel en zo kan er ook geen sprake zijn van een gemeenschappelijke maaltijd door middel van het heilig Avondmaal des Heeren. Op die manier eten en drinken de rijken zichzelf een oordeel. Daar wijst Paulus [hen] op. Hij vermaant hen scherp! Dit is niet des Heeren Avondmaal houden. Ik wijs er trouwens op dat er niet staat dat iemand op deze wijze zichzelf "het" oordeel eet en drinkt, maar "een" oordeel. Dat maakt het niet minder ernstig, maar we dienen wel goed te lezen en te onderscheiden.

Ik begon bovenaan over jouw Bijbelgebruik en over het Woord als een zaad der wedergeboorte. Als jij een levend lidmaat van Christus bent door het geloof, dan ben jij van harte welkom aan het Avondmaal des Heeren om uit Zijn handen te ontvangen brood en wijn als tekenen en zegelen van Zijn genadeverbond. Wat jij met je mond dan eet is hetzelfde als dat wat je met je oren hoort en gelooft. Want dat laatste is cruciaal voor het gebruik van het Avondmaal. Zonder geloof kun je Gode niet behagen. Maar door en in het geloof mag je ervaren dat God goed is, of zoals Calvijn zegt: als een goed huisvader voor je zorgt. Dan ga je elke keer weer verlangen naar het Avondmaal. En steeds meer ga je ook verlangen naar de bruiloft van het Lam om eenmaal voor altijd aan te liggen aan Zijn tafel. Onwaardig in jezelf, maar verwaardigd door Hem, Die goed en bloed gaf tot volkomen verzoening van al je zonden. Op die manier wordt de maaltijd des Heeren door het rechte gebruik heilig gehouden! Daarom kunnen we niet zonder voorbereiding.

Wat moet ik doen? Naar het Lam, Dat de zonde der wereld op Zich nam. De Heere geve je Zijn zegen.

Hartelijke groet,
Ds. E. Gouda

Dit artikel is beantwoord door

Ds. E. Gouda

• Geboortedatum:
  25-12-1968
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Nieuw-Lekkerland
• Status:
  Actief

100 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven