Vraag
In een gesprek met een stel uit de PKN werd me duidelijk dat zij geloofden dat door de doop hun kinderen automatisch ook bij God horen, vanwege het verbond. Ik (Ger. Gem.) heb daar mijn vragen bij.
1. Is dat normaal in de PKN, dat ze er vanuit gaan dat gedoopte kinderen bij God horen en dus niet: "Geef mij een nieuw hartje" bidden, zoals ik zo vaak hoor bij ons in de Ger. Gem.? Ze gaan ervan uit dat ze er toch al bijhoren. En toch bidden de ouders wel dat hun kinderen later zelf tot het persoonlijke geloof mogen komen. Ze zeiden dat ze er op hopen en ook geloven dat Gods beloften waar zijn. Omdat ze kinderen van het verbond zijn, horen ze dus ook bij God, vertrouwend op de beloften. En ik vroeg: "Als nu later blijkt dat ze het geloof vaarwel zeggen? Dan hebben ze er nooit bijgehoord, terwijl dat wel altijd tegen hen is gezegd?" Dat zijn dingen die ze niet kunnen verklaren, want die dingen zijn in Gods handen. Volgens mij is het gebruikelijk in de Ger. Gem. dat -ook al worden kinderen gedoopt- er niet vanuit wordt gegaan dat kinderen bij God horen, tenzij ze wedergeboren zijn.
2. Zou het mogelijk zijn om daar een andere gedachte over te hebben in de Ger. Gem. en toch bij ons te kerken? Het lijkt alsof iedereen precies hetzelfde moet denken om bij een speciale kerk te horen. Dus zou ik tegen mijn kinderen kunnen zeggen dat ze al bij God horen in het verbond, dat ze Hem moeten dienen en vrezen en vertrouwen, zonder maar telkens te blijven zeggen: "Wel bidden om een nieuw hartje, hè, want je bent zondig." Zo zullen ze nooit overtuigd zijn dat ze in het verbond zijn en worden ze als het ware 'aan het werk gezet' om te bidden en te vragen (werkverbond). Het lijkt een tegenovergestelde wereld, terwijl ik dacht dat de PKN dichterbij de Ger. Gem. lag. Ik heb het archief doorzocht, maar kon hier geen antwoord op vinden.
Antwoord
Beste vraagstel(st)ler,
De PKN heeft geen speciale doopleer, anders dan in het klassieke formulier voor de kinderdoop (achterin uw kerkboek) onder woorden is gebracht. Elke keer als er kinderen worden gedoopt en dit formulier wordt gelezen, waar dan ook (ook in de kerk van de Geref. Gemeenten) worden er ons twee dingen op het hart geboden:
1. Dat wij met onze kinderen in zonden ontvangen en geboren zijn en daarom kinderen des toorns zijn, zodat wij in het rijk van God niet kunnen komen, tenzij wij van nieuws geboren (wederom geboren) worden. Aldus het begin van het formulier; zie ook de eerste vraag aan de doopouders. Lees Joh.3 (gesprek van Jezus met Nicodemus; Joh.3:3vv). Het is derhalve geheel naar Gods Woord, als wij onze (gedoopte) kinderen leren bidden om een nieuw hart. Het gaat er in de Bijbel en in het geloof nooit automatisch naar toe. Zonder geloof kunnen wij de Heere niet behagen (al zijn we gedoopt).
2. Dat de Heere een kind dat gedoopt is in de doop een zeker onderpand geeft, dat Hij niet wil dat wij verloren gaan. Het is derhalve helemaal goed als een kind dat om een nieuw hart bidt, in zijn gebeden ook pleit op Gods belofte. De Heilige Geest verzekert ons in de doop immers dat de Heere bij ons wonen en ons tot lidmaten van Christus wil heiligen. Die Geest eigent toe wat we in Christus hebben. Lees opnieuw het doopformulier met aandacht. Maarten Luther had in de Wartburg met houtkool op de wand van zijn studeerkamer geschreven: Baptisatus sum (ik heb gedoopt). En in zijn hoogste aanvechtingen keek hij steeds naar die woorden.
Het is dan ook onjuist als wij leren dat de doop slechts een uitwendig teken is van een uitwendig verbond (de doop als teken van het behoren bij een kerk). Inderdaad betuigt ons de doop dat wij bij God horen en alles aan Hem verplicht zijn. En wat is het dan een zegen dat de Heere ons in onze prilste jeugd al verzekert van Zijn hartelijke liefde en trouw. Dat betekent niet dat we automatisch zalig worden. Wij worden in de doop ook vermaand en verplicht tot een nieuwe gehoorzaamheid, onze oude natuur leren doden en in een nieuw godzalig leven leren wandelen.
Lees nog eens de gelijkenis van de verloren zoon (de uitziende Vader). Hij had door zijn zondig leven alle rechten als zoon verspeeld. En toch zei hij: "Ik zal opstaan en tot mijn Vader gaan." Zijn Vader was altijd op de uitkijk blijven staan.
Misschien mag ik u aanraden om ook nog eens rustig te lezen wat ik in mijn website heb geschreven over de kinderdoop. Zie dsdenboer.nl. (rubriek: Voordrachten/Bijbels theologische Verkenningen.)
Moge de Heere u door Zijn Geest in al de waarheid leiden,
Ds. C. den Boer (Barneveld)
Dit artikel is beantwoord door
Ds. C. den Boer
- Geboortedatum:20-04-1931
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Barneveld
- Status:Inactief
Bijzonderheden:
Dominee den Boer is op 11 juni 2019 overleden.
Website: dsdenboer.refoweb.nl
Lees ook: 'Digitale levenswerk ds. C. den Boer afgerond' & 'Ds. C. den Boer overleden'
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
lieven Zoon Jezus Christus, al onze zonden vergeven, en ons door uw Heiligen Geest tot lidmaten van uw eniggeboren
Zoon, en alzo tot uw kinderen aangenomen hebt, en ons dit met den Heiligen Doop bezegelt en bekrachtigt."
Geen ger. gem. dominee die dat nog gelooft vandaag de dag. Wat is de waarde van de doop eigenlijk nog in de ger. gem.? Een streepje voor t.o.v. een niet gedoopte? Een pleitgrond?
In heel de Bijbel lees ik niet één keer dat de doop een pleitgrond zou zijn. Net zo min als dat we zouden moeten bidden om een nieuw hart of zouden moeten bidden om bekering.
Bij de PKN varieert de beleving van de doop heel erg. Ik ken PKN gemeentes / dominees die inderdaad de door de vraagsteller beschreven waarde aan de doop hechten, als in: na het dopen horen de kinderen echt bij God. Helaas is hier ook geen enkele bijbelse basis voor. Een ding valt er wel voor te zeggen: er wordt tenminste een waarde aan de doop gehecht.
Voor anderen zoals de ds. heeft de doop geen duidelijke waarde. De ds. noemt: "Dat de Heere een kind dat gedoopt is in de doop een zeker onderpand geeft, dat Hij niet wil dat wij verloren gaan.". O ja, en geld dat dan niet voor mensen die niet gedoopt zijn? Bij mij staat er toch wat anders in 2 pet 3:9. Het zou volgens de ds. ook heel Bijbels zijn je kinderen te lezen om een nieuw hart te bidden. Helaas wordt er geen Bijbels bewijs genoemd.
Ik geloof (en ik geloof dat de Bijbels dit leert) dat kinderen op grond van het geloof van de ouders gered zijn, totdat zij zelf tot hun verstand gekomen zijn (hand 16:31, 1 kor 7:14). Op dat moment kunnen ze als volwassenen gedoopt worden, en dan krijgt de doop ook de betekenis die het moet hebben namelijk: sterven en opstaan in Christus (rom 6:4). Helaas zijn de tradities te heilig om er is kritisch over na te denken voor de kerken. Het zou wel is hoog tijd worden.
En wat je tegen je kinderen moet zeggen? In ieder geval niet dat ze om een nieuw hart moeten bidden, want dat staat nergens in de Bijbel. Wel dat ze in de ouders geheiligd zijn en dat als ze er aan toe zijn ook zelf een bewuste geloofskeuze dienen te maken (en gedoopt dienen te worden ;)).
Binnenkort ga ik naar een conferentie over doop en avondmaal, en ik zal zeker mijn vragen die ik heb stellen. Ik kan er intens om huilen om al die verschillen en al die gedachtengangen en alles wat er bij verzonnen en bijgehaald wordt. De 1 zegt dit de ander zegt dat. Ik verlang er naar dat God Zelf mij duidelijkheid geeft...
<i>Reageren op een antwoord is mogelijk mits de reactie iets toevoegt en niet in strijd is met het antwoord van de deskundige. Vraagstellers zijn niet gebaat bij tegenstrijdige reacties en bovendien vinden we het ongepast ten opzichte van de deskundige die zijn/haar vrije tijd ter beschikking stelt om onze bezoekers te helpen. Voor discussies is er het forum.</i>
