Wanneer aan het Heilig Avondmaal?

Wanneer mag/kan je echt aan het Heilig Avondmaal? Ik zat pas in de kerk en ik was bijna de enige die nog zat. Echt erg vond ik dat. Ik dacht, stel dat God nu terug zou komen dan hoor ik er hier als enige niet bij. Ik zit nu op belijdeniscatechisatie en daarna wordt er zo van je verwacht dat je daarna deelneemt aan het Heilig Avondmaal. Hoe moet ik dat doen?

Beste vraagsteller,

Wanneer kun je en mag je aan het Heilig Avondmaal? Ik laat het woordje “echt” uit je vraag even weg. Of moet ik juist alleen over dat woordje hebben? Ik lees een beetje tussen de regels door dat je je afvraagt of al die mensen die jij aan het Heilig Avondmaal zag gaan, daar wel “echt” aanhoren? Terwijl je conclusie is: ik hoor er als enige niet bij, als de Heere terugkomt dan wordt mij dat vast aangerekend dat ik niet aanging… Is dat zo? Is aangaan aan het Heilig Avondmaal een bewijs dat iemand “echt” een kind van God is? Is niet aangaan aan de tafel het bewijs van het tegendeel? Daar geeft de Bijbel geen grond voor. Hoe zit het dan wel?

Ik wil allereerst even ingaan op de zin waarin je zegt dat er van je wordt verwacht dat je na de belijdeniscatechisatie aangaat aan het Heilig Avondmaal. Wie verwacht dat? De mensen? Of verwacht de Heere jou misschien ook? Ik zou duidelijk willen stellen dat je nooit aan het Heilig Avondmaal moet gaan omdat de mensen dat van je verwachten. Als dat je enige motivatie is, dan zit je “echt” verkeerd. Maar waarom zit je op de belijdeniscatechisatie? Is dat omdat je dankt dat het nu ongeveer tijd is, of omdat de mensen dat van je verwachten? Of wil je graag belijden dat je de Heere hebt leren kennen en Hem wil dienen? Het moet duidelijk zijn dat het zowel bij de openbare geloofsbelijdenis als bij het Avondmaal moet gaan om een waar geloof in Christus.

Wat is een waar (“echt”) geloof? Zie zondag 7 van de Heidelberger Catechismus: hetgeen de Heilige Geest door het evangelie in mijn hart werkt – en waar gaat het dan over? Over de vergeving van je zonden. Uit genade, om Christus’ wil. De werkmeester van het ware geloof is dus de Heilige Geest. De grond waarop dat ware geloof rust en de bron waaruit het put is het Woord van God. De inhoud van het ware geloof heeft alles te maken met de Heere Jezus, Zijn werk, en de vergeving van je zonden. Wie aangaat aan het Heilig Avondmaal, belijdt ook daar de Heere Jezus nodig te hebben gekregen. Het Avondmaal is door de Heere ingesteld om de Zijnen te voeden en te sterken. Net als in een gezin worden de kleine kinderen niet van de maaltijd uitgesloten. Integendeel: juist zij hebben die voeding nodig om gezond op te groeien en sterker te worden. Zo is het ook met de maaltijd die de Heere voor Zijn kinderen heeft ingesteld. Daar zijn ook de kleinste kinderen in de genade welkom. Voor het Avondmaal wordt geen verzekerd geloof, maar wel een waar geloof gevraagd. Dat ware geloof kan zwak zijn en bestreden. Maar de Heere weet dat je hart naar Hem uitgaat.

De Heidelbergse Catechismus geeft een duidelijk antwoord op je vraag en zegt het zo:

Vraag 81: Voor wie is het avondmaal van de Heere ingesteld? Antwoord: Voor hen die om hun zonden een afkeer van zichzelf hebben en toch vertrouwen dat deze hun om Christus' wil vergeven zijn, en dat ook de overblijvende zwakheid door zijn lijden en sterven bedekt is; die ook begeren hoe langer hoe meer hun geloof te versterken en hun leven te beteren. Maar de huichelaars en zij die zich niet van harte tot God bekeren, halen door hun eten en drinken een oordeel over zich: 1 Korinthe 11:28, 1 Korinthe 10:19-22.

In het lesboek dat in onze gemeente wordt gebruikt op de belijdeniscatechisatie staat het volgende te lezen:

“Voor wie is het Avondmaal des Heeren ingesteld? Het Avondmaal staat niet open voor onbekeerden, onverschilligen of mensen die in een zondige levenswandel volharden (zie Avondmaalsformulier). Christus heeft deze maaltijd voor Zijn gelovigen ingesteld. Zij die zich vanwege hun zonden mishagen, op de belofte van vergeving zich verlaten en begeren voor de Heere te leven (zie Heidelbergse Catechismus zondag 30 vraag 81) zijn welkom aan Zijn tafel. Toch is er soms onder Gods kinderen veel schroom. Is het wel voor mij? Zou ik me niet een oordeel eten en drinken? De vrijmoedigheid en het verlangen om aan te gaan kunnen klein zijn en bestreden. Het heilig Avondmaal is niet alleen voor hen die tot de (volle) zekerheid van het geloof zijn gekomen, maar juist ook voor de zwakke en bestreden kinderen van God. Wie belijdenis des geloofs mag afleggen, ontvangt van de kerkenraad toegang tot de sacramenten, Doop en Avondmaal. We noemen dit wel: het kerkelijk recht. Het Goddelijk recht houdt in dat je persoonlijk mag bemerken dat de Heere Zelf je aan Zijn tafel roept. Heilig Avondmaal vieren is na het belijdenis doen niet vanzelfsprekend, maar ligt wel in het verlengde van een oprechte belijdenis. Elke oprechte Avondmaalsviering is een vernieuwde belijdenis voor God en Zijn gemeente, dat je het leven hebt leren zoeken buiten jezelf in de Heere Jezus Christus.”

Ik hoop je zo een beetje op weg geholpen te worden. Je kunt niet zomaar aangaan. Maar mag je zomaar afblijven? Ten diepste wordt je vraag persoonlijk opgelost met gevouwen handen en gebogen knieën en een open Bijbel. De Gastheer Zelf wil de begeerte wekken in je hart en je bij de hand nemen en leiden.

Met hartelijke groet,
Ds. H. Korving

Boeken over het Heilig Avondmaal:

Dit artikel is beantwoord door

Ds. H. Korving

• Geboortedatum:
  01-12-1954
• Kerkelijke gezindte:
  Christelijk Gereformeerd
• Woon/standplaats:
  Urk
• Status:
  Actief

194 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven