Jonge kinderen mee naar de kerk

Ik heb een vraag over het mee nemen van jonge kinderen naar de kerk. Onze kinderen (jongens) zijn 4 en 5 jaar. Beiden gaan ze één dienst per zondag mee naar de kerk. Beiden hebben ze erg veel moeite met stil zitten/ stil zijn. Het eerste half uur gaat vaak goed. Daarna gaat het moeizamer. Wij nemen onze kinderen mee naar de kerk omdat het een gewoonte is om dit binnen onze cultuur zo te doen. Zelf vraag ik mij wel af wat hiernaast nog de meerwaarde is om dit te doen. Beïnvloedt dit het Godsbeeld van de kinderen niet in negatieve zin?

Zelf vond ik het als kind ook akelig om lang stil te moeten zitten in de kerk. Ik vond het moeilijk en lang en ook wat angstig. Ik durfde soms bijna geen snoepje te pakken, omdat ik dan bang was dat ik daarmee erge zonden zou doen en misschien wel naar de hel zou gaan. Ik ben door deze kerkdiensten en de sfeer tijdens de kerkdiensten God gaan zien als iemand waar ik heel bang voor was. Inmiddels is dit gelukkig niet meer zo.

Onze kinderen begrijpen nog weinig van de kerkdienst. Het is voor hen vooral lang stil zitten. Kinderen zijn niet geschapen om stil te zitten, ze hebben een drang om te bewegen en te spelen. Dit is bij het ene kind natuurlijk wat meer aanwezig dan bij het andere kind. Ik vraag me dus eigenlijk af: Vraagt de Heere van ons om de kinderen vanaf zo’n jonge leeftijd mee te nemen naar de kerkdienst en wat zegt de Bijbel hierover? Jezus ging zelf als twaalfjarige jongen naar de tempel, gingen de kinderen in die tijd ook al vroeg mee naar de synagoge/tempel?

Persoonlijk zou ik voorstander zijn van een kindernevendienst. Wat is hier voor of tegen?

Bijbelse opvoeding van de kinderen vind ik heel belangrijk. Thuis besteden daar we rond de maaltijden en ook tijdens het spelen en tussendoor aandacht aan. De kinderen zitten vol met vragen en deze probeer ik steeds in liefde te beantwoorden. Daarnaast vind ik het belangrijk dat de kerk als huis van God een belangrijke plek heeft in ons gezin en in de hoofden en harten van onze kinderen. Maar ik vraag me dus af of we dat op de juiste manier doen door ze mee te nemen naar de kerk en iets te vragen van de kinderen wat ze eigenlijk niet lijken te kunnen op brengen?

Beste vragensteller, 

Bedankt voor je vraag waarin ik een oprechte worsteling proef rondom de kerkgang van je kinderen. Zo te lezen heb je er zelf ook al goed over nagedacht. Voordat ik je vraag beantwoord wil ik duidelijk maken dat ik geen dominee ben die al vanaf de schoolbanken op de preekstoel sta, maar ook jarenlang met onze kinderen (waarvan de meeste jongens) naar de kerk gegaan ben. Mijn vrouw en ik hebben genoeg praktijkervaring opgedaan in de afgelopen jaren.  

Ik wil je uitgebreide vraag naar twee kanten uitwerken. Het heeft een theologische kant en een praktische kant. Allereerst de belangrijke vraag: Wat vraagt de Heere van ons? Moeten wij onze kinderen al jong meenemen naar de kerk? Mijn antwoord is voluit: Ja! Onze kinderen zijn verbondskinderen en als ouders hebben wij de plicht om onze kinderen bij het opgroeien uitvoeriger te onderwijzen en te laten onderwijzen. In Gods ondoorgrondelijke wijsheid heeft God juist de dwaasheid van de prediking gegeven om ons te onderwijzen. Ook onze kinderen. Handelingen 2:39: “Want voor u is de belofte en voor uw kinderen en voor allen die veraf zijn, zovelen als de Heere, onze God, ertoe roepen zal.” 

Hierbij kun je natuurlijk de vraag stellen: Maar moet ik mijn kinderen dan al zo vroeg meenemen naar de kerk? Want je geeft aan dat jullie er thuis veel aandacht aan besteden. Je noemt zelfs het voorbeeld van de Heere Jezus die als twaalfjarige in de tempel kwam. Maar dit moet je zien in de context van die tijd. De Heere Jezus werd hier hoogstwaarschijnlijk Zoon der wet, zoals ook nu de Joodse jongens dat worden op deze leeftijd. Maar voordat het zover was, blijkt er al een lang traject aan geloofsopvoeding voorafgegaan te zijn. Je zou zelfs kunnen zeggen: de Heere Jezus werd al 40 dagen na zijn geboorte in de tempel gebracht (naar het gebod uit Leviticus 12). En het waren Simeon en Anna die hierdoor bijzonder vertroost werden. Zijn komst in de tempel was een vervulling van een belofte! Ook moet ik denken aan de jonge Samuël die al op driejarige leeftijd in de tempel gebracht wordt door zijn moeder Hanna. En het blijkt dan, dat de Heere Samuel aanspreekt op zeer jonge leeftijd, waarop Samuel antwoordde: “Spreek Heere, want Uw Knecht hoort.” Blijkbaar wil God in Zijn huis al spreken tot zo’n jong kind! 

Tegelijkertijd ken ik jullie worsteling helemaal. Want, je vraagt je af: Wat krijgt een kind nu helemaal mee? Je bent zelfs bang een negatief Godsbeeld mee te geven hierdoor. Volgens mij liggen hier twee taken: voor jullie als ouders en voor de predikant. Ik geloof dat jullie rol als ouders enorm belangrijk is. Merken jullie kinderen dat je met verlangen naar de kerk gaat? Omdat daar een ontmoeting met de Heilige God plaatsvindt? Bidden jullie om een zegen voorafgaand aan de kerkdienst? 

En: het is hier niet alleen de preek die meedoet. Maar ook het samen zingen tot Gods eer. De gebeden. De ontmoeting met de gemeente. Volgens mij kun je niet jong genoeg beginnen om je kinderen het besef mee te geven dat God het van ons vraagt om de onderlinge samenkomst niet na te laten. Dit is ook een zeer belangrijk punt van de geloofsopvoeding. Maar als wij als ouders al het signaal afgeven dat het in de kerk saai is (en let op, dat proef ik niet in de vraagstelling!) hoe kunnen we dan van onze kinderen verwachten dat ze graag naar de kerk gaan? 

Maar ook voor de predikant is een belangrijke rol weggelegd. Ik vind het mijn verantwoordelijkheid om in elke dienst de kinderen in de kerk aan te spreken. Ja, dat kost moeite. Moeite om af te dalen naar kinderlijk niveau. En toch, zo noodzakelijk! Begrijpen de kinderen dan de hele preek? Die illusie heb ik niet, maar ik geloof dat een vijfjarige dan prima met een voorbeeld thuis kan komen. Je mag best weten, daarom geloof ik absoluut niet in een oplossing als een kindernevendienst. 

Eigenlijk is dat al het signaal: in de grote kerk, is het voor jullie nogal te saai en te moeilijk, daarom passen jullie daar nog niet. Maar is de schok dan niet nog heel groot als zij straks tien of twaalf jaar zijn? En dan heb je een heel belangrijk deel van hun jonge kinderleven gemist, waardoor wij wellicht blijvende moeite houden met de concentratie tijdens de eredienst. En helaas, heeft de praktijk dat al op veel plaatsen uitgewezen. Daar waar 20 of 30 jaar geleden kindernevendiensten waren, zijn nu helaas geen kinderen meer in de kerk omdat de ouders van toen geen behoefte meer hebben aan de zondagse eredienst. 

Laat het duidelijk zijn: ik wil niet zeggen dat het makkelijk is om je kinderen jong mee te nemen naar de kerk. Voor onze jongens was dat heel verschillend. De één kon het al makkelijk op vierjarige leeftijd en vond het prachtig om hard mee te zingen. Bij de ander was zes jaar nog bijna te vroeg. Wat kun je jezelf soms ongemakkelijk voelen als je kinderen niet stil zitten zoals jij dat graag zou willen. Maar ik zou zeggen: daar moet de gemeente en de predikant maar tegen kunnen. De Heere Jezus zei het zelf: “Laat de kinderen tot Mij komen en verhinder ze niet.” 

Persoonlijk moet ik er niet aan denken als onze jonge kinderen uit de dienst zouden verdwijnen. Het haalt ook heel veel vreugde uit de gemeente weg. Want denk erom dat ook veel ouderen blij zijn met de komst van jullie kinderen in de kerk. Mensen zoals een Simeon en een Anna, die juist in de kinderen zien, dat God doorgaat met Zijn kerk. Dat God die belofte waarmaakt! 

Daarom: Hou vol, bereid je kinderen voor op de dienst van God! Gebruik middelen die hen kunnen helpen. Zoals een opschrijfboekje bij de preek. Waarbij ze de psalmen, de tekst, het thema van de preek of steekwoorden kunnen opschrijven. En spreek er met hen over in de week erop. Het zal vast niet altijd makkelijk zijn, maar toch geloof ik dat de Heere jullie in deze weg zegenen wil. En mocht je toch weer twijfelen, dan heeft de Heere ons die mooie (kinder-)psalm gegeven: 

"Opent uwen mond;
Eist van Mij vrijmoedig,
Op mijn trouwverbond;
Al wat u ontbreekt,
Schenk Ik, zo gij 't smeekt,
Mild en overvloedig."

Ds. C. Budding, Goudswaard

Dit artikel is beantwoord door

Ds. C. Budding

• Geboortedatum:
  20-04-1973
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Goudswaard
• Status:
  Actief

29 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven