YAHWEH

God heeft een Naam. Die Naam wordt in de Bijbel herhaaldelijk genoemd. In Genesis 4:26 staat dat men de Naam begon aan te roepen. Juist een Naam is zo belangrijk omdat dat iets zegt over God. De duivel geeft geen naam, farao ook niet. Jezus heeft ook een Naam, die expliciet door God aan Hem is gegeven. In de Naam van Jezus zit ook de Naam van God, YAHWEH. De Joden hebben veel later, vlak voor de de komst van Jezus, besloten de Naam niet meer uit te spreken, maar hebben Hem HEER genoemd, mede uit vrees om de Naam verkeerd uit te spreken. Als de Naam van God, YAHWEH, zo belangrijk is voor God, waarom weigeren wij dan Zijn Naam uit te spreken? Waarom staat daar in onze bijbels consequest HEERE, HERE of HEER?

De eigennaam van Israëls Verbondsgod JHWH komt meer dan 6800 maal in het Oude Testament voor. Het is een zeer unieke zelfaanduiding van God waarmee Hij Zich aan Mozes bekendmaakte. In Exodus 6:1vv lezen wij: “Verder sprak God tot Mozes en zeide tot hem: Ik ben de HEERE; en Ik ben aan Abraham, Izak en Jakob verschenen als (of: met de Naam van)  God de Almachtige (‘El Sjaddai’ – de Wereldheerser), doch met Mijn Naam HEERE (JHWH) ben Ik hun niet bekend geweest. Vgl. Gen.17:1; 28:3; 35:11; 48:3.
 
God is zo aanbiddelijk dat het Joodse volk in later tijden het uitspreken van de Naam JHWH heeft vermeden uit vrees die Naam te ontheiligen of te vertekenen en juist ook omdat er iets ‘onzegbaars’ in gelegen is. Daarom duidde men onder oud-Israël het zgn. tetragrammaton (JHWH) in Tenach (het Oude Testament) slechts aan met “de Naam” of “de Grote Naam” en las men in plaats daarvan: “Adonai” (mijn Heer; Hij die het al regeert en recht heeft op mij). In feite is dit dus een eerbiedige benadering van de onuitsprekelijk grote God.
 
Later -toen de Hebreeuwse tekst die slechts uit medeklinkers bestaat, van klinkers werd voorzien (gevocaliseerd)- heeft men onder en boven de medeklinkers van het woord JHWH de klinkers geplaatst van het woord Adonai. Tegelijk om niet-Joodse lezers eraan te herinneren, dat men de Naam JHWH niet behoort uit te spreken. Een combinatie van de medeklinkers JHWH met de klinkers van Adonai, levert: JEHOVA op. Maar het is natuurlijk nooit de bedoeling geweest om God JEHOVA te noemen.
 
In de Statenvertaling zowel als in de Herziene Statenvertaling is de Naam JHWH steeds ‘vertaald’ met HEERE  (drie keer hoofdletter E). Met die Naam HEERE is het Hebreeuwse JHWH als verbondsnaam van Israëls God aangegeven en daarmee de welhaast ‘onzegbare’ aanduiding van God als een God die er steeds bij is en op Wie ik aankan in al mijn noden en behoeften. De Naam Adonai wordt in deze Nederlandse vertalingen steeds ‘vertaald’ met Heere (drie keer kleine e) en betekent: God die recht op mij heeft. HEERE Heere is dan: God op Wie ik aankan en Die aanspraak op mij kan maken..
 
Ik herinner me dat we eens met een reisgezelschap in een Joods hotel in Tiberias vertoefden en een van ons in een groepsgesprek luid over Jahweh sprak. Dat leverde hem boze ogen van de directeur van dat hotel op.
 
Ik heb daarvan geleerd om respect te hebben voor de gewoonte in het Jodendom om niet over JAHWEH (Hebreeuws) te spreken, maar ‘vertaald’ over de HEERE (drie keer hoofdletter E). Daarmee heb ik dan de grootste terughoudendheid tegenover de Verbondsnaam van God betracht en mag ik tegelijk verwonderd uitroepen: Hij is nabij de ziel tot Hem zucht... Ook spel ik vrijmoedig en met diep ontzag de Godsnaam Adonai (Hebreeuws) als Heere (drie keer kleine e), omdat ik in het geloof mag weten, dat deze God de God is, Die aanspraak op mij maakt en op mij rekent.
 
Wat ik zojuist over JHWH/Adonai schreef, acht ik ook van toepassing op Jezus die in het NT de Kurios wordt genoemd (vertaald met Heere). Hij is in de volheid van de tijd gebleken te zijn: de Verbondsgod Die mij in mijn diepste nood en dood nabij is gekomen. En Hij is ook de God Die mij geheel en al mag claimen. “Laat alle tong belijden, dat Jezus Christus de Kurios/Heere is, tot heerlijkheid van God de Vader” (Fil. 2:11).
 
Ds. C. den Boer

Dit artikel is beantwoord door

Ds. C. den Boer

• Geboortedatum:
  20-04-1931
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Barneveld
• Status:
  Inactief

241 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven