Vraag
Onlangs heb ik het boek “De weg naar het kinderhart” gelezen van Tedd Trip. Verrijkend om te lezen, maar op één belangrijk punt heb ik echt mijn vragen. Trip legt in zijn boek uit dat hij op een bijbelse manier de 'roede' gebruikt in zijn opvoeding. Dat roept in ons land vooral nare gevoelens op, pijn, verontwaardiging, afschuw, enz. Trip echter gebruikt heel gecontroleerd, beschermd, niet in emotie, voor het aangezicht van God, nauwkeurig een lichamelijk pak slaag (“...het kind hoort van mij hoeveel klappen op zijn billen het krijgt en ik houd me daaraan...”). Hij gaat hier heel voorzichtig mee om en is er van overtuigd dat het een bijbels onderdeel vormt van de opvoeding. Hij doet dit in veilige omgeving, bid daarna met het kind en let erop dat de relatie goed is aan het eind van de bestraffing. Ik kan zijn gedachtengang goed volgen en zou bijna overtuigd zijn, maar ik vraag me af of er niet een vervangende manier is, die even effectief is voor kinderen als zijn 'pak billenkoek'? Interpreteert Trip de Bijbel hier op een juiste manier? (Spreuken 13:24 of Spreuken 29:15). Wanneer ik de sfeer in het boek proef, lijkt het me goed mogelijk dat de 'roede' op een goede manier gebruikt kan worden, zonder dat kinderen er schade van ondervinden, maar juist opbouwend, tot wijsheid. Zelf had ik als jongere te maken met ongecontroleerde boosheid van mijn vader. Hij verloor zichzelf soms en riep dat hij me zou vermoorden. Maar ook mildere vormen als een harde tik bij irritatie. Toch, als ik dit boek lees, zou ik me bij de manier van Trip niet onveilig voelen. Maar... is dit echt bijbels?
Antwoord
Beste vragensteller/stelster,
Wat m.i. het belangrijkste element is in Spreuken 29: 15, is dat wij kinderen niet aan henzelf moeten laten: dat is kinderen verwaarlozen en geen of te weinig aandacht geven. Het zal duidelijk zijn dat zo'n kind zijn of haar moeder en vader inderdaad zal beschamen; d.w.z. dat de verwaarlozing van hun kinderen en hun nalatigheid in de opvoeding deze ouders zal worden nagedragen. En dat zowel door hun kinderen, wanneer deze eenmaal volwassen zijn geworden, als door de samenleving. Ouders moeten er zijn voor de kinderen en niet andersom, want de kinderen moeten niet schatten vergaderen voor de ouders, maar de ouders voor de kinderen ( 2 Kor. 12:14). Verder zijn er verschillende manieren om kinderen te tuchtigen en kan ook het begrip “roede” daarin op verschillende manieren worden opgevat.
In Gal. 5:22 lezen wij van de vruchten van de Geest. En de zachtmoedigheid, de lankmoedigheid en de matigheid die daarin wordt genoemd, hebben wij ook in de opvoeding van onze kinderen toe te passen. Een kind in toorn afranselen is dus hoe dan ook niet volgens de Bijbel! Nooit. Laat dat voorop staan.
Wanneer wij onze kinderen in bijbelse zin tuchtigen dient dat altijd te zijn om hen voor groter onheil te bewaren. Daar is niks mee, want dat is gewoon onze ouderlijke plicht jegens onze kinderen. Wij hebben onze ouderlijke tucht dus toe te passen omwille van de kinderen zelf en niet omwille van het feit dat zij ons als ouders soms wel eens kunnen irriteren, hoewel wij onze kinderen natuurlijk best wel op dat laatste mogen wijzen.
De toepassing van zo'n tuchtiging kan op verschillende manieren en de vraag is of fysieke correctie daar ook bij hoort. Dat hangt m.i. erg van de situatie af. Een peuter bijvoorbeeld die zijn/haar handjes uitstrekt naar een pan met kokend water mag u wat mij betreft best een tikje over dat handje geven (“Afblijven!”), want daarmee bewaar je zo'n kindje voor veel groter leed en maak je hem/haar ook op niet mis te verstane wijze duidelijk dat hij/zij dit niet moet doen.
De opvattingen van Tripp zijn mij bekend, maar ik denk dat hij in de opvoeding van kinderen toch teveel de nadruk legt op het fysieke aspect van de ouderlijke tuchtiging en daar bovendien een veel te groot en uitgebreid punt van maakt.
Wanneer het een kind duidelijk is dat hij/zij iets verkeerds heeft gedaan hoeft daar echt nog geen “billenkoek” achteraan en bovenop te komen, zoals Tripp dat propageert. Het is echter wel van groot belang om een kind zoveel mogelijk van de gevolgen van verkeerd handelen en spreken, zowel voor hem/haar zelf als voor anderen, bewust te maken. En dat met liefde, matigheid, zachtmoedigheid en geduld. Dat is in de eerste plaats de roede, de bestraffing, die wijsheid geeft (Spreuken 29:15) en de voornaamste invulling die wij als ouders in bijbelse zin aan de tucht hebben te geven. En daar de Bijbel ook bij te gebruiken. De Tien Geboden kunnen hiervoor een goed uitgangspunt en een goede basis zijn. Op die manier geeft u bovendien invulling aan Deut. 6:7; dat wij onze kinderen het Woord des HEEREN hebben in te scherpen.
Zoiets vereist in de eerste plaats tijd en aandacht. En in deze hebben wij ons als ouders net zo goed onder de tucht te stellen als onze kinderen en ons er daarin van bewust zijn dat wij onze kinderen niet aan zichzelf hebben over te laten, dat is te verwaarlozen. Want het zijn kostbare panden, die u door God zijn toevertrouwd.
En dan laat ik het ten slotte geheel aan u over wat voor invulling u zelf aan de tuchtiging van uw kinderen geeft. Hoofdzaken daarin zijn echter; uw kinderen daarmee voor nog veel groter onheil te beschermen; voor tijd en eeuwigheid beide. En dat de uitoefening daarvan altijd met geduld, liefde, zachtmoedigheid en matigheid dient te gescheiden.
Vriendelijke groeten,
Drs. W. H. Hoorn
Dit artikel is beantwoord door
drs. W.H. Hoorn
- Geboortedatum:30-01-1959
- Kerkelijke gezindte:Hersteld Hervormd
- Woon/standplaats:Dedemsvaart
- Status:Actief
Bijzonderheden:
Niet beroepbare kandidaat
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Rooskleurig en wollig vind ik wel leuk, misschien scheelt het om te weten dat ik een vrouw ben ;-).
M'r ehm, voor iedereen die een moment out of the box wil denken: slaan is fout, de tikken waar ik over schreef en gyslaine bijvoorbeeld, zijn een ander verhaal. En laten we deze discussie dan maar sluiten.
Klaar, zo simpel is het.
Ik meen in mijn vorige reactie toch een overvloed aan teksten te hebben aangedragen die met de beste wil van de wereld niet op een andere manier gelezen kunnen worden?
Spreuken 13:24 Die zijn roede inhoudt, haat zijn zoon; maar die hem liefheeft, zoekt hem vroeg met tuchtiging.
Spreuken 19:18 Tuchtig uw zoon, als er nog hoop is; maar verhef uw ziel niet, om hem te doden.
Spreuken 22:15 De dwaasheid is in het hart des jongen gebonden; de roede der tucht zal ze verre van hem wegdoen.
Spreuken 23:13-14 Weer de tucht van den jongen niet; als gij hem met de roede zult slaan, zal hij niet sterven. Gij zult hem met de roede slaan, en zijn ziel van de hel redden.
Tuchtigen heeft echter wél de betekenis van slaan in de geciteerde Bijbelverzen en was in de tijd van het oude testament maar ook in de 17e eeuw heel normaal en geaccepteerd. Dat wij dat niet (meer) zo willen lezen begrijp ik natuurlijk volkomen. In andere vertalingen is het dan ook al afgezwakt.
De grap is echter dat dat afzwakken vaak niet op gaat voor andere thema's die gevoelig liggen in de reformatorische wereld. Dat punt zou ik wel eens willen maken.
Wanneer we namelijk jouw stelling "We zijn God niet ongehoorzaam als we op andere manieren met onze kinderen omgaan" nu eens ietsje zouden aanpassen en daarvoor in de plaats bijvoorbeeld
"We zijn God niet ongehoorzaam als we op andere manieren met onze kleding, de vrouw in het ambt, hoed op in de kerk, het bezoeken van de tweede kerkdienst, fietsen op zondag enz. omgaan"
zouden invullen dan zou het huis waarschijnlijk te klein zijn. Hiermee is wat mij betreft maar weer eens aangetoond dat een ieder zijn eigen waarheid heeft. En door exclusiviteit te claimen God op die manier voor zijn eigen karretje wil spannen. Schriftkritiek is blijkbaar alleen maar fout en gevaarlijk wanneer het je eigen stellingen en overtuigingen bedreigt. Laten we mild zijn voor elkaar en ons niet ingraven in onze stellingen maar op zoek gaan naar een gezamenlijke dienst aan de Heer. Opdat wij allen één zijn!
Ik ben trouwens geen refo, draag nauwelijks rokken, geen hoed op naar de kerk, lekker fietsen op zondag en zelfs ijsjes halen en we hebben een vrouwelijke predikant. En toch een christen die leeft vanuit Gods genade :-) Voel me dus niet helemaal aangesproken door die thema's die je noemt, maar anderen hier misschien wel.
De lijfstraffen uit het OT hebben in de christelijke gemeenten blijkbaar afgedaan. Er is met de komst van Christus dus in dit geval een heldere breuk tussen de OT'ische straffen (slaan, stenigen, ogen uitsteken) en de NT'ische praktijk, waar het gebod van de liefde voor God en naaste de boventoon voert.
Ik hoor vaak ouders op hun kinderen mopperen als die een ander kind heeft geslagen of getrapt, maar zelf hun kind wel tikken geven als ze stout zijn. Wat valt je kind dan nog te verwijten. Als de Heere ons leert elkaar lief te hebben, geloof ik niet dat elkaar pijn doen dan wel mag. Kinderen imiteren het gedrag van hun ouders. Als jij veel schreeuwt, doen zij dat ook. Als jij slaat, doen zij dat ook. Kortom: wie zijn kind wil veranderen, moet als ouder zelf veranderen. Goed voorbeeld doet goed volgen.
Ook hoor je vaak: "Als je nu niet luistert, dan mag je niet....""Of als je goed luistert, krijg je ......" Zelf vind ik dat manipuleren, het kind luistert alleen als hij daarna iets mag/krijgt of als hij daarna iets juist niet mag. Ook worden er wel eens gedreigd met straffen die je niet kunt of wilt waarmaken. "Je mag niet mee hoor! Ik zet je uit de auto! Je gaat de rest van de dag in bed!" Kortom: dreigementen die je niet kunt of wilt waarmaken, moet je niet gebruiken. Je manipuleert alleen maar en je kind zal er niet beter van gaan luisteren. Ze komen er echt wel achter dat je ze dreigt met iets wat je niet waarmaakt. Je wordt er als ouder ongeloofwaardig van. En als ouder moet je betrouwbaar zijn. Wat je zegt moet je ook doen. Je moet oprecht zijn. Juist in boosheid.
Ik heb thuis een strafstoeltje... niet afgezonderd, maar in het zicht. Als ze stout zijn krijgen ze een duidelijk waarschuwing, luisteren ze niet dan moeten ze een aantal minuten zitten nadat ik uitgelegd heb waarom ze er moeten zitten. En reken maar dat ze daar een hekel aan hebben, want ze worden even genegeerd. Is de tijd om , dan is de straf over en moeten ze bij mij nog even vertellen hoe het wel moet in vervolg... daarna knuffel ik ze en zeg vaak dat ik altijd van ze hou, maar dat ze wel moeten luisteren. Daarna is het vervelende gedrag echt een tijdje over. Zo doe je ze geen pijn en is het toch zeker echt duidelijk dat het gedrag ongewenst was, wel vind ik van belang om altijd te benoemen hoe je het wel wilt zien. Dus NIET: "Hou eens op met rennen in huis!" maar "Ik wil dat je in huis loopt rennen doen we buiten!"
En wat ook erg goed werkt is bij ongewenst gedrag, je kind even apart te nemen... op ooghoogte te praten over wat niet mag en hoe het wel moet, daarna het kind laten herhalen. Veel mensen (ik zie het bij mezelf ook) waarschuwen vaak van een afstand en dat helpt vaak maar weinig. Het gaat vaak over hun hoofden heen.
En goed gedrag benoemen! dat vergeten we vaak. als je kind heerlijk speelt laten we het lekker gaan, maar benoemen we het ook? Zeker na een straf heeft je kind veel bevestiging nodig. Als je alleen maar het slechte gedrag straft en het goede gedrag niet beloond, krijg je een onzeker en/of vervelend kind. Echte aandacht is belangrijk. Tijd nemen voor je kind om samen dingen te doen. Ze zijn er zot op en het bevestigt het kind, hij weet dat het bij jou geborgen is. Dat je van hem houdt.
Kortom: er zijn veel andere manier om gewenst gedrag te bereiken.
Nou een heel pleidooi om je handjes thuis te houden, ook als je het beheerst doet. Succes ermee!
Misschien is er al veel verholpen, wanneer we dit weer eens voorop stellen: ouders, zorg dat je er voor je kind bént!!
- 1
- 2
