Wie is de Mol

Ik hoor in mijn omgeving (Ger. Gem.) dat verschillende mensen “Wie is de Mol” kijken. Ik heb er zo m'n twijfels bij. Ik kan niet goed bepalen wat hier nou verkeerd/goed aan is. Zou u enkele handvatten kunnen geven om er mee om te gaan? Wat zijn nou verkeerde elementen (zitten die erin?) en wat zijn goede elementen? En kun je als Ger. Gem'er naar het programma Proefkonijnen kijken?

Beste vragenstellers,

Voor ik hierop in ga wil ik graag eerst even het beginpunt bepalen van hoe hier mee om te gaan. De reden waarom ik hier zo'n waarde aan hecht is dat ik er van overtuigd ben dat als dit zich heeft geworteld in ons begrip, en vandaar in ons hart, veel dingen bijna vanzelf op hun plaats zullen vallen, terwijl als dit ontbreekt het dweilen met de kraan open blijft. Ik wil hierbij verwijzen naar Joh. 15 waar Jezus zegt: “Ik ben de Wijnstok, u de ranken; wie in Mij blijft, en Ik in hem, die draagt veel vrucht, want zonder Mij kunt u niets doen.” Bij vrucht moeten we niet gelijk denken aan allerlei dingen die we uitwerken bij anderen maar allereerst wat ons geloof uitwerkt bij onszelf, een leven uit geloof in een vertrouwensrelatie met de Heere Jezus, waar Hij meer en meer alle facetten van ons leven, van onze hoop en troost en van ons doen en laten gaat bepalen.

Er bestaat binnen de gereformeerde gezindte (en ik bedoel dat in ruime zin) soms de neiging een verkeerd beginpunt te hanteren. In andere kerken zijn weer andere misstanden, maar dit is wat ik zie als een probleem in de gereformeerde gezindte. Gelukkig is er ook een ander geluid te horen, maar het blijft een hardnekkig probleem. Aan de ene kant worden soms allerlei voorwaarden gesteld om naar de Heere Jezus te gaan en aan de kant wordt gedacht dat je een kind van God kan zijn buiten de Heere Jezus om. Er wordt dan vroom en met ontzag over God gesproken, hetgeen op zich goed is, maar men denkt dat dat wel voldoende is. En vanuit dat startpunt wordt dan een apartgezet leven verlangd. En als er troost of afleiding nodig is, wordt dat gezocht in van alles en nog wat; van bezoek aan de psychotherapeut tot werelds vermaak, maar niet bij de Heere Jezus.

Dit is volstrekt het evangelie op zijn kop. Het begint bij bekering en geloof in de Heere Jezus. Hij wil de basis voor je denken en doen zijn. Allereerst zondevergeving. Maar het geschenk gaat nog verder, genade op genade. Joh 1:12 zegt: "Maar allen die Hem (het Woord = Jezus Christus) aangenomen hebben, hun heeft Hij macht gegeven kinderen van God te worden, namelijk die in Zijn Naam geloven." In bijvoorbeeld Ef 4:17-24 argumenteert Paulus op deze manier. Hij schrijft aan de gemeente die Christus heeft leren kennen. En daarom zijn ze anders en behoren ze anders te wandelen. Dit is het patroon dat je pagina na pagina in het Nieuwe Testament terugvindt. Het begint bij Jezus Christus, onze Heiland.

Onlangs heb ik een vraag beantwoord over het bijwonen van modeshows. Ik denk dat het antwoord dat ik daar gaf ook hier grotendeels van toepassing is. Ik heb daar de nadruk geprobeerd te leggen op het discipelschap van een christen, een leerling en volgeling van de Heere Jezus te zijn. En vanuit dat startpunt moeten de keuzes komen hoe we onze tijd besteden en wat we wel of niet doen, door van Hem te leren.

Even kort over de genoemde programma's. Er was een tijd in mijn leven dat ik veel tv keek, maar nu kijk ik nog zelden, simpelweg omdat ik de beperkte tijd die ik heb liever anders gebruik. Ik had de programma's dan ook nooit gezien. Maar omdat ik er niet van hou ergens iets over te zeggen zonder er kennis van te hebben genomen, heb ik beide programma's bekeken. Wat “Wie is de Mol” aangaat, is mijn eerste indruk dat het een aardig opgebouwd spel is. Anders dan vaak bij reality-achtige programma's waar het existentialisme vaak hoogtij viert (kom ik zo op terug), lijkt hier het spelelement de hoofdrol te spelen, wat ik een verademing vind. Ook het competitiegedrag lijkt binnen de perken te blijven en iedereen lijkt er zich het grootste gedeelte van de tijd van bewust te zijn dat het 'maar een spelletje' is. Wat “Proefkonijnen” betreft, af en toe lijken er wat interessante wetenswaardigheidjes naar voren te komen, maar het is grotendeels leegheid wat de klok slaat. Ik denk dat de Bijbel duidelijk zegt dat we van zulke dingen moeten vluchten (Ef. 5:6-17, Rom. 12:1-2).

Wat zijn nu hierbij, meer in het algemeen, potentiële problemen en gevaren voor een christen, voor iemand die een discipel van Jezus wenst te zijn?

Allereerst is het gevaar dat er veel nuttige tijd mee verloren gaat. Er is een onkunde wat het bijbelse geloof aangaat, van het begrijpen van Gods bedoeling met ons en wat het betekent een volgeling van de Heere Jezus te zijn. En om ons heen dreigen vele mensen verloren te gaan. Wat zal een christen dan zijn tijd verknoeien met het bekijken van dergelijke programma's.
 
Niet dat ik daarmee bedoel te zeggen dat er nooit tijd voor wat vermaak kan zijn. Wat ontspanning op zijn tijd is ook goed. En met eens een keertje “Wie is de mol”-kijken heb ik geen groot probleem. Maar een gevaar is dat het snel een verslavende werking kan hebben. Ik merkte dat ook bij het kijken, dat ik benieuwd was hoe het verder zou gaan. En dan kijk je de volgende weer en de volgende weer en zo moet je alle afleveringen zien. Er zijn, denk ik, heel wat mensen die heel veel aan de kant zetten om maar geen aflevering te missen. En zo wordt je slaaf van zo'n programma. En misschien wel van meerdere programma's of van tv-programma's kijken in het algemeen. En voor je weet is een groot deel van je kostbare genadetijd tijd verloren gegaan.

En als je nu af en toe eens wat kijkt, wat mag dan wel? Ik denk dat Fil. 4:8 het goed samenvat: al wat waar is, al wat eerbaar is, al wat rechtvaardig is, al wat rein is, al wat lieflijk is, al wat welluidend is, al wat deugd is en al wat prijzenswaardigs is. Dat klinkt misschien wat vaag en algemeen, maar als je dat als maatstaf hanteert zal er al snel veel afvallen.

Een tweede gevaar is dat je denken en doen beïnvloed wordt. Je wordt toleranter tegenover allerlei verkeerde dingen en gaat de gepresenteerde waarden overnemen. Niet volledig, maar telkens een beetje. Of je ziet dingen, materieel of immaterieel, en denkt: dat wil ik ook. Allerlei begeerten worden opgewekt en je wordt ontevreden met wat je hebt en wat je denkt te missen. Je raakt de rijkdom die een christen heeft in Christus uit het oog of het verhindert je deze werkelijk te beseffen. Je gaat de leugens die worden gepresenteerd geloven, misschien niet helemaal maar toch een beetje. En dat kan op allerlei gebieden en op allerlei manieren gebeuren. Ik wil hier als voorbeeld het existentialistische denken nemen, omdat dit denk ik een goed voorbeeld is van hoe sluimerend dit werkt. Vrijwel geen mens is hier vrij van, alhoewel weinigen zich er bewust van zullen zijn. Bij mij was dit lange tijd ook het geval.

Existentialisme is het denken dat een mens verantwoordelijk is voor eigen zingeving: “De mens is wat hij doet.” Het begint met het uitgangspunt dat het bestaan van de mens in wezen absurd en zinloos is. De uitdaging is nu de persoonlijke vrijheid te gebruiken om een 'bezieling' op te bouwen om zo het eigen bestaan zin te geven. Elk mens moet dus zijn eigen leven zin geven en dat zit vaak vooral in wat je doet en meemaakt. En hoe meer je hebt gedaan of hebt meegemaakt hoe 'betekenisvoller' je leven is. In veel programma's staat dit denken centraal. Denk aan bijvoorbeeld aan “Try before you die” maar ook in meer onschuldig ogende programma's is dit vaak het achterliggende denken. Het is het denken van de moderne mens. Mensen praten vaak over wat ze allemaal wel niet hebben meegemaakt. Op Internet zie je de ene na de andere hype van dingen die moet doen of hebben gedaan. Ook een christen, alhoewel deze wel degelijk gelooft in een God en niet in een absurd en zinloos bestaan, is niet vrij van beïnvloeding hierdoor. Hoe graag praten we niet over wat we allemaal hebben gezien of meegemaakt alsof dat de dingen zijn die het leven betekenis geven. De gedachte leeft dat het leven pas betekenis krijgt als je veel doet of hebt meegemaakt, vooral bijzondere dingen.

Vanuit de Bijbel bezien is dat onzin en is absoluut zonder waarde op zichzelf. Wat het leven zinvol maakt is een leven met de levende God, na verzoend te zijn met Hem door de Heere Jezus. En of dat nu thuis is of ver weg en of je veel meemaakt of weinig meemaakt, maakt geen verschil. Elke dag geleefd zonder Christus is een zinloze dag geweest, waar je ook bent geweest en wat je ook hebt gedaan. Iemand die ziek thuis ligt en niets doen kan, maar zijn of haar dagen doorbrengt met Christus, door met Hem te spreken in gebed en Zijn woord te lezen en te overdenken, heeft een zinvoller leven dan iemand die de hele wereld afreist, veel meemaakt en van alles doet maar dat alles zonder Christus. Een leven met Christus heeft eeuwigheidswaarde, alles wat zonder Christus is heeft dat niet.

Dit noem ik als voorbeeld. Er zijn allerlei variaties te bedenken, maar ze komen allemaal op hetzelfde neer: het richt je aandacht op andere dingen. En hoe vaker je je hier aan blootstelt en hoe meer je hier in meegaat, hoe groter de uitwerking is. Ik weet van mezelf en van anderen dat het een pestgevaar is.

Ten slotte wil ik nog benadrukken dat het mijns inziens beter is ons niet te richten op wat we allemaal niet moeten doen, maar ons liever te richten op wat we wel moeten doen. Dat begint met onze tijd nuttig te besteden en ons inzetten om Gods wil te begrijpen (Kol 1:9-14), door gebed, persoonlijke of gezamenlijke Bijbelstudie, wijkkringen, jeugdverenigingen, samenkomsten en wat dan ook. Alles wat tot opbouw is en bijdraagt aan kennis, zelfbeheersing, volharding en godsvrucht en een uitzien naar de komst van onze Zaligmaker en Zijn eeuwig Koninkrijk (2 Petr. 1:3-11) om voor altijd bij Hem te zijn . Als deze dingen meer en meer centraal worden in ons leven, blijven ze niet zonder vrucht. En  dan verdwijnen de andere dingen vanzelf naar de achtergrond.

Ik hoop dat dit voor jou de vraag beantwoordt.

Hartelijke groet
Gerard Slurink

Dit artikel is beantwoord door

G. Slurink

• Geboortedatum:
  12-02-1963
• Kerkelijke gezindte:
  Reformatorisch
• Woon/standplaats:
  Lahti, Finland
• Status:
  Actief

155 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven