Komen van overgeven tot aannemen

In de beantwoording van de vraag over Bijbelse bevinding zegt ds. G. A. van den Brink het volgende: “Veel mensen zien geloven vooral als overgeven en niet als aannemen. Zij geven zich over aan Christus zonder zeker te zijn dat zij daarop vergeving, leven, rechtvaardiging en genade zullen ontvangen. En dan kan de rust en vreugde inderdaad pas later komen.” Dit onderscheid raakte me. Is dit hetzelfde verschil als tussen -wat ik wel eens gehoord heb- de hebbelijkheid van het geloof (toevluchtnemend geloof) en de wederkerende daad van het geloof (verzekerd geloof)?

Maar hoe kom je van overgeven tot aannemen? Ik denk dat er veel meer onder ons zijn die met deze vraag worstelen! Wat is dan Bijbelse bevinding, want ik ben bang dat er op dit punt sprake is van zo veel onbijbelse bevinding!

Beste vragensteller,

Stel je twee bedelaars voor. De ene zit langs een drukke weg, strekt zijn hand uit in een smekend gebaar, maar is totaal onzeker of hij vandaag voldoende geld krijgt. De tweede bedelaar heeft een rijke man voor zich staan die zich naar hem overbuigt, een stapel bankbiljetten aan de bedelaar toereikt en hem vriendelijk aanspoort: Toe maar! Neem maar aan! Dit is voor jou! Ook deze bedelaar strekt zijn hand uit. Zou hij nog onzeker kunnen zijn of hij vandaag voldoende geld krijgt? Onmogelijk!

De vraag is welk van beide bedelaars het zaligmakende geloof uitbeeldt. Het antwoord is: de tweede. Het ware geloof is niet een verlangen, zoals bij de eerste bedelaar - alsof God, niet geïnteresseerd in ons lot, achteloos aan ons voorbijgaat. Maar het ware geloof is het antwoord op Gods vrijgevigheid die aan ons aannemen voorafgaat. God is de eerste! Omdat God geeft, daarom mogen wij aannemen. Want een mens kan geen ding aannemen, als het hem niet uit de hemel gegeven is (Johannes 3:27).

De gereformeerde theologen zeggen daarom (in dogmatische taal) dat de zekerheid van het geloof niet slechts bij de reflexieve daad van het geloof behoort, maar ook bij de directe daad (jij noemt 'de hebbelijkheid van het geloof' maar bedoelt wellicht de 'directe daad'). De directe daad van het geloof is het geloven zelf; de reflexieve daad is de reflectie op de geloofsdaad waardoor de gelovige weet dat hij gelooft.
 
Als zekerheid alleen bij de reflexieve daad behoorde, zou ik mijzelf moeten onderzoeken, me moeten afvragen of mijn geloof wel echt is, of ik in de goede toestand ben, enzovoorts. Pas als ik dat heb vastgesteld, komt er misschien wat zekerheid… Maar omdat het heil mij in het Evangelie wordt aangeboden, behoort de zekerheid reeds tot de directe geloofsdaad. Al bij de allereerste geloofsdaad mag ik (móet ik!) zeker zijn dat ik het volle heil zal ontvangen. Want dat wordt mij aangeboden. Het voorbeeld van de tweede bedelaar is hier zo krachtig en eenvoudig, dat er geen misverstand mogelijk is.

De kritiek van Brakel op de Labadisten was dat zij feitelijk de eerste bedelaar als voorbeeld namen. Je bedelt, je smeekt, je verlangt, je vraagt, je bidt, je tobt – maar zonder enige zekerheid hoe het afloopt. Brakel is hier buitengewoon kritisch. Hij is diep verontwaardigd omdat de Labadisten hiermee het hart van het Evangelie verloochenen. Helaas komt deze labadistische dwaling nu op veel plaatsen in de gereformeerde gezindte voor.

Als je een buitengewoon helder en overtuigend boek wil lezen over dit thema, lees dan de “Evangelische Heiligmaking” van Walter Marshall. Vooral “de tiende bestiering” is een goudmijn. “Wij moeten in Christus met een volle verzekerdheid trachten te geloven, en onszelf in de [directe] daad van het geloof overtuigen en vergewissen dat God ons om niet een aandeel in Christus en zijn zaligheid volgens zijn genadige belofte geeft”, aldus de titel van dit hoofdstuk.

Met hartelijke groet,
Ds. G. A. van den Brink

Dit artikel is beantwoord door

Ds. G.A. van den Brink

• Geboortedatum:
  05-01-1974
• Kerkelijke gezindte:
  Hersteld Hervormd
• Woon/standplaats:
  Apeldoorn
• Status:
  Actief

242 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven