Voorliefde voor Katholieke kunst

Ik ben niet kerkelijk opgevoed maar wel globaal christelijk. Nu ben ik wel altijd geïnteresseerd geweest in Katholieke kunst, dus neigde ik altijd naar de Katholieke kerk. Nu na jaren twijfel realiseer ik mij dat ik mij veel meer verbonden voel met (heel breed) het Luthers-Calvinistische gedachtengoed. Nu is mijn vraag: hoe kan ik op eigen houtje er achterkomen welke specifieke denominatie bij mij past, zonder de aankomende weken alle kerken in mijn provincie af te gaan? En zijn er nog wezenlijke verschillen binnen de meeste kerken anno 2023? Zo kan ik kiezen uit een Evangelisch-Lutherse gemeente, PKN, Katholiek, Evangelisch... alleen al in mijn stad.

Dan nog een vraag: zoals ik aangaf heb ik een voorliefde voor christelijk-Katholieke kunst. Dus veel prenten en beelden van Christus bijvoorbeeld, de staties van de kruisweg, Maria en dergelijke. Is het nu een zonde om die kunst te houden? Ik kan mij ergens herinneren te lezen dat er zelfs meer Maria-altaren zijn in Lutherse kerken dan in Katholieke kerken in Duitsland. Het is voor mij ook niet iets om naar te bidden, maar als een fysieke reminder om elk moment met Christus in gedachten te leven. Moet de kunst weg of kan het als decor blijven? Overigens snap ik het argument tegen de crucifix beter, aangezien Christus de dood heeft overwonnen. Excuses voor deze ietwat omslachtige vraag, ik hoop dat iemand er iets mee kan.

Beste vragensteller/vragenstelster,

Eigenlijk stel je twee vragen waarop ik kort reageer.

1.  Hoe kan ik op eigen houtje erachter komen welke specifieke denominatie bij mij past, zonder de aankomende weken alle kerken in mijn provincie af te gaan?

Kerkkeuze is een persoonlijke zoektocht waarin iemand zelf een beslissing moet nemen, dus volgens mij jij juist actief op bezoek moet gaan om je een oordeel te vormen over de prediking, de achterliggende theologie en de kerkelijke cultuur. Het is niet aan mij om voor jou de norm aan te geven of jou van een advies te voorzien. God woont en werkt waar een Bijbelgetrouwe prediking is, waarvan de kern is dat dode zondaren geroepen worden door de prediking van het Evangelie van vrije genade en dat de Geest werkzaam is waar het Woord opengaat. Gods genade sluit de verantwoordelijkheid van de hoorder hierbij niet uit, maar juist in. Er zijn in Nederland gelukkig nog veel kerken waar deze prediking verkondigd wordt.

2. Moet de kunst weg of kan het als decor blijven?

Er bestaan (terecht) bezwaren tegen het afbeelden van God, omdat de kunstenaar zich een beeld van God heeft gevormd en God volgens de Heidelbergse Catechismus noch kan noch mag afgebeeld worden. God gaat ons menselijke begrip zover te boven (en is bovendien een Geest) dat elke menselijke poging daar een beeld van te maken afbreuk doet aan Zijn Beeld. God proberen af te beelden is eigenlijk zonde tegen het gebod om beelden te maken (om die te dienen). In de Rooms-katholieke kerk heeft men beelden toegestaan en de vervaardiging en plaatsing daarvan bevorderd met als uitgangspunt dat het "boeken der leken" waren, maar de Reformatie stelt dat God door Zijn Woord en Geest werkt en hierbij geen beelden nodig zijn. Kern is dat een beeld van God niet gemaakt kan en mag worden. Overige bijbelse voorstellingen wel; vandaar dat veel kinderbijbels prenten bevatten. Van kerkelijke kunst mag je zeker genieten, maar het is geen bijbels middel om God mee te dienen of te zoeken. Hét breekpunt is nogmaals het afbeelden van God.

Met vriendelijke groet,
Gertjan Jansen

Dit artikel is beantwoord door

G.J. Jansen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven