Vraag
In de Bijbel staat, met smart zult gij kinderen baren... Hoe moet dit eigenlijk worden geintepreteerd? Pijn tijdens de bevalling of meer naar de opvoeding, het geheel, toe? Wat is de grondtekst? In principe is het vrouwenlichaam geschapen door God en perfect geschikt om te baren, waarom zou het dan enorm veel pijn moeten doen? Het is bekend dat door angst het vechten-vluchten systeem (fight-flight, sympatisch zenuwstelsel) in werking wordt gezet, waardoor er alleen bloed naar organen gaan die helpen met vluchten en vechten en dus niet naar de baarmoeder. Als gevolg zou je dus kunnen redeneren dat wanneer de baarmoeder samentrekt, maar de baarmoederhals niet opent omdat het niet hoort bij het vechten-vluchtensysteem, het bevallen juist erg pijnlijk wordt en je dan juist pijn krijgt. De baarmoeder is dan verstoken van extra zuurstof en bloed, met mogelijk nadelige gevolgen voor de baby? Is het dan psychische pijn? Baringsangst? (En wie is tegenwoordig niet meer bang voor haar bevalling, dus heeft daarom iedereen veel pijn bij de bevalling?) Is bevallen zonder overmatige pijn dan eigenlijk toch wel mogelijk als je niet erg angstig bent? Daarnaast las ik een bewering van Maarten Luther: "als vrouwen moe worden tijdens de bevalling of ze sterven, het maakt niet uit, laat ze in hun bevalling, dat is waar ze voor gemaakt zijn." Klopt deze bewering? Ik schrok er nogal van... Is dit echt zijn uitspraak of klopt dat niet? Wat is de context?
Antwoord
Ik zal vermenigvuldigen uw smart (smart is in het Hebreeuws: issebonek) en dit woord wordt zowel voor de man als voor de vrouw gebruikt. In smart (=Hebreeuws: be-eseb) zult u baren. In dit woordje "es" zit een woordspeling, want "es" betekent: boom. En door het eten van de boom wordt de smart voortgebracht. Het begrip "in smart" is vooral psychisch bedoeld en betekent dan spanning of angst, die zullen zich vermeerderen in het proces van de zwangerschap.
De smart is in die zin in de zwangerschap vermeerderd, dat ieder kind vanaf dat moment in zonde ontvangen en geboren wordt en aan allerhande ellende onderhevig is. In de vermeerdering van het aantal ligt ook de vermeerdering van de smart ingesloten, want 100 kinderen 10x zoveel smart dan 10. Hoewel er een enorme blijdschap is en mag zijn voor dit nieuw geschonken leven, dat de HEERE in Zijn verbond wil insluiten, toch is er altijd weer die smart. Dat is de smart die mij doet belijden: Heere Jezus U wilde voor mij en mijn kinderen lijden en sterven, maar tegelijk was er ook geen andere weg dan die lijdensweg! Het besef dat ons kindje van nature als ‘erfzondekindje’ een kind des toorns is, is voor mij een vermeerdering van smart. Maar de troost dat het in Christus geheiligd is, is vele malen groter dan alle smart bij elkaar opgeteld, als je smart al zou kunnen tellen. Ik lees dat de Heere dit alles heeft verdragen, door niet meer achterom te kijken, maar vooruit.
Met broederlijke groet,
Ds. J. Hoekman, De Ark op Urk
Dit artikel is beantwoord door
drs. J. Hoekman
- Geboortedatum:27-01-1962
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Urk
- Status:Actief
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
-smart (=Hebreeuws: be-eseb)?
Wat is nu juist?
afgeleid van itsavon = last, moeite, smart. Het 'eek' erachter, wat het woordt tot itsèvoneek maakt is een zgn. constructus met het pers. vnw. u., dus last/moeite van u = uw last, moeite, smart.
b. be-etsev voor etsev staat dus be, dat is het voorzetsel in of door, dus: in moeite of smart.
Komt van het werkwoord berispen, bedroeven, pijn, wee
Dat het niet enkel gaat om het psychische, maar het geheel aan pijn, blijkt bijvoorbeeld uit het gebruik van hetzelfde woord bij de naamgeving van Noach in Gen. 5:29: 'deze zal ons troosten over ons werk, en over de smart onzer handen, vanwege het aardrijk dat de HEERE vervloekt heeft'. Dit is duidelijk een terugverwijzing naar 3:17, waar ook weer hetzelfde woord als in 3:16 staat. Tot Adam gesproken: 'zo zij het aardrijk om uwentwil vervloekt en met smart zult gij daarvan eten'. We vinden het woord 'etsev' bijv als meervoud in Ps. 127:2: '...en eet brood der smarten'. Zie ook Spr. 10:22: 'De zegen des HEEREN maakt rijk, en Hij voegt er geen smart bij'.
En Spr. 5:0 en 14:23: zelfs gebruikt voor 'smartelijke arbeid'. In Spr. 15:1 voor smartelijk woord (krenkend).
Of er een zinspeling in met 'boom' in zit weet ik niet.
De andere betekenis van het werkwoord is wel uitstrekken, uitbreiden (dus zoals een boom zich uitbreidt), dus dat laat ik voor de antwoorder.
Tot zover over het hebr. woord.
Er zijn overigens wel mensen die jouw gedachtengang ook hadden; daarop zijn alle ademtechnieken gebaseerd. Deels omdat je dan niet geconcentreerd bent op je pijn, maar op je ademhaling, anderzijds omdat je dan geen hyperventilatieproblematiek krijgt. (Check Wikipedia, daar wordt het wel duidelijk uitgelegd!)
De opmerking van Maarten Luther kende ik niet, maar hij staat nou niet bepaald bekend om zijn vleiende opmerkingen over Joden en vrouwen, dus in die zin kan ik me voorstellen dat hij een opmerking in deze trant gemaakt zou kunnen hebben. Gelukkig zijn er tegenwoordig meer dan genoeg mensen die er anders over denken!
