Depersonalisatie

Ik ben heel benieuwd of er iemand bekend is met depersonalisatie en wat je er aan kunt doen om er vanaf te komen. Het beheerst mijn leven erg. Ik kan niet genieten van het leven. Ik heb jarenlang anti-depressiemiddelen gebruikt en daar ben ik gelukkig vanaf.

Wel leef ik in een zeer moeilijke tijd. Mijn huwelijk is bijna ontbonden. Dit vind ik verschrikkelijk, maar blijf hopen en bidden dat wij toch nog weer samen mogen komen. Voor de Heere is toch niets onmogelijk? Zijn er mensen die het herkennen om altijd maar in een roes te leven? Het is zo zwaar. Wie kan mij helpen?

Depersonalisatie wordt beschreven als een bewuste ervaring waarin een persoon zichzelf of zijn eigen lichaam als vreemd, niet vertrouwd of onecht ervaart. Veel mensen beschrijven deze ervaring als: angstaanjagend; het idee hebben dat je niet echt leeft; levend dood zijn; leven als een automaat; vervreemd zijn van je eigen lichaam en je gevoelens; denken dat je gek wordt; toeschouwer van jezelf zijn; jezelf horen praten alsof je iemand anders bent; jezelf nauwelijks herkennen in de spiegel. Depersonalisatie valt samen met derealisatie onder de dissociatieve stoornissen.

Je schrijft dat je al jarenlang van deze stoornis last hebt, lange tijd medicijnen hebt gebruikt, maar dat het leven voor jou erg zwaar is. Dat kan ik me voorstellen. Depersonalisatie (evenals derealisatie) is meestal geen primaire stoornis. Vaak gaan traumatische ervaringen, angststoornissen, sociale problemen, relatieproblemen, drugs of alcoholgebruik vooraf aan depersonalisatie. Ook lichamelijke factoren, zoals migraine, epilepsie of hersenletsel, kunnen echter depersonalisatie in de hand werken. Bij traumatische ervaringen kan gedacht worden aan allerlei schokkende gebeurtenissen, zoals de dood van een dierbare, rampen of een auto-ongeluk, maar ook aan jarenlange geestelijke en/of lichamelijke mishandeling of seksueel misbruik.

Depersonalisatie hoeft niet gekoppeld te zijn aan één enkel ernstig trauma. Biologische aanleg en  opvoeding spelen eveneens een belangrijke rol bij het ontstaan en versterken van depersonalisatie. Affectieve, emotionele verwaarlozing in de jeugd wordt ook genoemd als oorzaak van depersonalisatie, zeker in combinatie met een gevoelige aanleg. Je kunt depersonalisatie en derealisatie dan ook zien als een poging van de psyche om heftige emoties af te weren. Deze manier van omgaan met emoties is in de jeugd 'aangeleerd' als overlevingsmechanisme, bijvoorbeeld bij ernstige mishandeling of misbruik. Eénmaal aangeleerd blijft de psyche vaak op deze manier reageren, bij (heftige) emoties 'vlucht' je onbewust weer in derealisatie of depersonalisatie.

Bij de behandeling van derealisatie is het van belang te kijken naar de oorzaak ervan. Als die adequaat behandeld kan worden, verdwijnt ook vaak de depersonalisatie. Maar zo'n behandeling, met name als het om de behandeling van ernstige trauma's gaat, is niet bij iedereen mogelijk. Soms moet er eerst lange tijd gewerkt worden aan stabilisatie, voor er aan de traumabehandeling begonnen kan worden.

Omdat ik niet weet wat bij jou aan de grondslag ligt van de depersonalisatie, en jouw persoonlijke omstandigheden niet ken, kan ik ook niet zeggen wat er mogelijk is aan behandeling. Psychiatrisch onderzoek, bijvoorbeeld bij Eleos, kan meer duidelijkheid geven over de eventuele behandelmogelijkheden.

Drs. Joke Ronner-Wattel

Dit artikel is beantwoord door

drs. J(oke) Ronner-Wattel

• Geboortedatum:
  26-06-1960
• Kerkelijke gezindte:
  Gereformeerd Vrijgemaakt
• Woon/standplaats:
  -
• Status:
  Actief

150 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven