Vraag
Aan een medewerker aan de Herziene Statenvertaling, Zo rondom Pasen ben ik al lezend op een vraag over de Herziene Statenvertaling (HSV) gekomen. We lazen in de kerk de geschiedenis van Pasen uit het Mattheusevangelie. We lezen (nog) de Statenvertaling (SV), en ik las mee met de HSV. In de SV staat dan dat de engelen zeggen dat Jezus is opgestaan, in de HSV dat Hij opgewekt is (vers 6); ook in Lukas 24 en en in Markus 16 is dit zo weergegeven in de HSV. Terwijl in Johannes 20:9 wel weer het woord opgestaan wordt gebruikt. Zo kwamen de volgende vragen in me op? Is er sprake van eenzelfde woord in het Grieks dat op twee manieren vertaald kan worden? Waarom heeft de HSV voor "opgewekt" gekozen, in plaats van "opgestaan"? Heeft het woord "opgestaan" ook geen theologische lading? (Jezus stond Zelf op, uit eigen kracht), en is het dan niet minder inhoudsvol om het met opgewekt te vertalen? Overigens, ik ben heel blij met de HSV! Het leest heel prettig en naar mijn idee is de inhoud van de SV er zeker niet in verloren gegaan. Fijn ook dat vragen hier goed -vanuit de grondtalen- beantwoord worden! Daarom ook dat ik nu dacht: deze vraag kan ik hier stellen. Vriendelijke groet. Een HSV-lezer.
Antwoord
Interessante vraag. Het Grieks heeft twee verschillende werkwoorden: anisthèmi “opstaan” and egeiroo “opwekken”. De statenvertalers hebben deze twee woorden op verschillende plaatsen allebei met “opstaan” vertaald. Het is ons niet duidelijk waarom. Omwille van de consistentie heeft de HSV ervoor gekozen de twee werkwoorden strikt van elkaar te onderscheiden, hetgeen o.i. meer recht doet aan de grondtekst. Voor de theologie heeft het inderdaad ook consequenties. “Opwekken” legt de nadruk op de opstanding als een daad van de Vader, Die zo het werk van de Zoon goedkeurt, “opstaan” legt de nadruk op de opstanding als een daad van de Zoon Zelf. Beide aspecten zijn even waar.
Hartelijke groet,
Reinier de Blois
