Prediking Gereformeerde Bond is dood in de pot

De dood in de pot. Vlees noch vis. Zo betitelt de emeritus-predikant dr. C. A. van der Sluijs over het algemeen de prediking binnen de Gereformeerde Bond. De beweging die zich ten doel stelt de gereformeerde waarheid te verbreiden en te verdedigen (nu binnen de PKN), lijkt zelf het onderwerp van een dringende ‘reformatie’ te moeten geworden. Van der Sluijs windt daar in zijn nieuwste boek “Aarde in hemels licht” geen doekjes om. Pappen en nathouden is een eigenschap waar de Veenendaalse doctor ook als panellid wars van is. Refoweb stelde hem een aantal vragen.

U maakt zich in uw nieuwste boek “Aarde in hemels licht” zorgen over de prediking binnen de Gereformeerde Bond. Hoe zou u die nu willen duiden en wat is het gevaar daar van?

Vaak vlees noch vis! Als geestelijk voedsel niet te verteren. Noch links noch rechts, eigenlijk een beetje niks. Dit geldt niet voor alle prediking in de Ger. Bond, maar veel prediking binnen deze beweging zou ik zo willen typeren. Vaag, niet belijnd. En als het belijnd is, dan is het vaak verabsoluteerd binnen bepaalde gedachtepatronen. Je hoort het al aankomen. En daarmee onvoorstelbaar voorspelbaar. Je kunt ook zeggen: de dood in de pot!

Ziet u een taak van het bestuur van de Bond om hierin richtinggevend te zijn? En zo ja, op welke wijze? Is een terugkeer naar een bevindelijke prediking (bevindelijk-schriftuurlijk/voorwerpelijk-onderwerpelijk) nog wel mogelijk? Zowel predikanten, ambtsdragers als gemeenteleden lijken die behoefte nauwelijks meer te hebben.

Zeker! Op welke wijze, dat is niet aan mij. Een terugkeer is alleen mogelijk als Gods Geest daarin meekomt, anders betreden wij platgetreden paden als even zovele doodse wegen dan wel wegen van de dood. De behoefte hieraan wordt gewerkt door Gods genade, anders geldt wat Luther zei: Voorbij is voorbij!!

Zijn de veranderingen (ook in prediking) binnen de GB-gemeenten niet in versneld tempo veroorzaakt door de kerkscheuring van 2004? Is achteraf gezien niet het beste deel van de Nederlandse Hervormde Kerk vertrokken cq achtergebleven?

Dit is ongetwijfeld het geval. Als een oordeel van God. We kunnen maar niet doen wat we zelf willen. Zowel zij als wij zullen eens rekenschap moeten geven van we gedaan hebben en niet gedaan hebben. De verantwoordelijkheid daarvoor valt noch door ons noch door hen af te schuiven op elkaar. Als Kerk staan we schuldig dat we blijkbaar niet konden volharden in de liefde.

In veel GB-gemeenten is door het heersend verbondsautomatisme de noodzakelijke verzoening met God en dus de persoonlijke bekering, uit de prediking ‘weggezuiverd’. Gevolg is, naast liturgische vernieuwingen, dat het heldere zicht op de Oud- en Nieuwtestamentische verbonden is verdwenen. Ziet u hier ook een relatie tot de hype onder jongeren uit de gereformeerde gezindte om zich aan te sluiten bij een evangelische groepering, hun kinderdoop te ontkennen en zich opnieuw te laten dopen?

Daar ligt ongetwijfeld een relatie tussen het een en het ander. De evangelische beweging straalt op het eerste gezicht meer liefelijkheid uit en eenheid. Dat dit te maken heeft met een versimpeling zien onze jongeren dan niet meer. Het geestelijk verstaan wordt als moeilijk ervaren en dan ga je het gemakkelijker maken, als dit toch blijkbaar ook wel kan zo te zien.

Er wordt wel eens gezegd: je kunt ook op een evangelische wijze zalig worden. Kun je ook op een ‘evangelische’ wijze zalig blijven?

Dat vind ik mooi gevonden van u, al rammelt het natuurlijk hier en daar. Maar inderdaad de volharding in het ware zaligmakende geloof houdt geen stand zonder geschonken genade. Maar dit laatste lijkt wel vloeken in de kerk zo langzamerhand.

Hoe beoordeelt u de houding van bondspredikanten die sleutelen aan de historiciteit van Genesis? Kunnen deze voorgangers nog wel betrokken blijven bij de GB? Is de heersende cultuur van de PKN, pappen en nathouden, ook niet die van de GB geworden?

Dat is aan henzelf en aan het Hoofdbestuur van de Ger. Bond. De Bond is de kerk niet. Dus eventuele censuur kan niet worden toegepast. Maar het lijkt me dat er wel grenzen zijn, die betrokkenen in de eerste plaats zelf aangeven. De gereformeerde theologie is niet voor misverstand vatbaar, mits krachtig en geprofileerd uitgedragen.

Ter rechterzijde van de GB binnen de PKN tekent zich een duidelijke stroming af die wel de preeklijn van ds. G. Boer en I. Kievit voortzet, zonder dat zij zich organiseren of verenigen. Voelt u zich daar persoonlijk niet meer mee verwant dan met de huidige GB?

Uiteraard, maar het gaat mij om de hele Gereformeerde Bond en de hele kerk!