Kom, Schepper Geest

In de dienst op Tweede Pinksterdag bad de predikant in plaats van het gebed om de opening des Woords, de woorden van Kom, Schepper Geest ("Veni Creator Spiritus"). Dit kwam op mij heel vreemd over. Wat moet je hier nu van denken?

Beste vragensteller,

Een paar dingen moet je weten, naar aanleiding van je vraag.

A. De uitroep “Veni Creator Spiritus” is niet allereerst een Bijbelse uitroep. Wanneer je een tekst zoekt met deze woorden, zal je die niet gauw vinden. Maar, daarom is het geen onbijbelse uitdrukking.
B. De uitroep en bede “Veni Creator Spiritus” is in opkomst gekomen in de tijd van de Vroege Kerk. Het was een bede die veel tijdens de eredienst gebruikt werd, zodat de uitdrukking zelfs een vast onderdeel is geworden van het spreken der Kerk der eeuwen.

C. Later, sinds de Middeleeuwen heeft de genoemde uitroep de vorm gekregen van een aantal liederen, die vast onderdeel van de liturgie van de Kerk zijn geworden.

D. In onze tijd komen de woorden veelvuldig terug. De uitdrukking “Kom Schepper Geest”, heeft een plaats gekregen in het Liedboek van de Kerken. In de setting van de Protestantse Kerk in Nederland heeft het met name te maken met de totstandkoming van die Kerk. De toenmalige voorzitter van de synode heeft het veel aangehaald.

E. Eén en ander heeft bijgedragen dat de uitdrukking veelvuldig gebruikt wordt in het kerkelijk leven. Het is iets van het spreken van de kerk geworden. Hoewel niet uit de bevindelijke hoek, heeft het iets van een breed-kerkelijke “Tale Kanaäns”.

F. Is het onbijbels? Nee, daar zijn twee redenen voor: 1. In verschillende teksten in de Bijbel wordt gebeden, geroepen om de komst van de Heilige Geest. Zoals Ezechiël 37:9. 2. De Heilige Geest is de Geest van de Schepping. Hij brengt in aanzijn wat God in aanzijn roept (Genesis 1:2). 3. De uitroep om de komst van de Geest van de (her)schepping is dus goed te verstaan. Het is een bewoording voor het verlangen naar geestelijke vernieuwing, in wedergeboorte, geloof, bekering en opleving.

Kortom: dat een predikant niet met zoveel woorden bidt om de “Opening van de Schriften, en de verlichting door de Heilige Geest”, maar wel de oud-christelijke uitroep “Kom Schepper Geest” gebruikt, is niet met elkaar in tegenspraak, maar ligt in elkaars verlengde.

Met vriendelijke groet,
Ds. A. Goedvree, Arnemuiden

Dit artikel is beantwoord door

Ds. A. Goedvree

• Geboortedatum:
  16-06-1970
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Hellouw
• Status:
  Inactief

108 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven