Vraag
Als organist krijg ik natuurlijk ook wel eens te maken met een Avondmaalsviering. In de kerk waar ik toe behoor (PKN/GB) is het gebruikelijk dat het stil is tijdens de viering, ik bedoel dan tijdens het rondgaan van het brood en de wijn. Sinds een tijdje begeleid ik ook in een andere kerk hier (PKN/Geref.) de diensten. Hier moest ik ook een keer tijdens een viering spelen, maar ze wilden graag dat ik tijdens het rondgaan van het brood en de wijn een lied speelde. Zelf vind ik sowieso gepaster om het Avondmaal in ‘stilte’ te vieren, maar hoe moet ik hier mee omgaan? Wel een lied spelen of niet? Ze laten de keuze namelijk aan mij...
Antwoord
Het komt sympathiek over dat in dezen de keuze aan jou gelaten wordt. Persoonlijk zijn we er niet voor dat tijdens het rondgaan van brood en wijn gespeeld wordt. Het gevaar is zo groot dat het orgelspel de sfeermaker wordt en het Avondmaal ook als een zaak van sfeer beleefd wordt. Kort en krachtig: niet de sfeer, maar de Heere(e). Het gaat niet om het geklank van de muziek, maar om de tere en bevindelijke verhouding van de ziel van de rechte Avondmaalganger tot de Heere. Bij het orgelspelen tijdens het uitdelen van brood en wijn komt er ook meer de aandacht op wat er gespeeld wordt in plaats wat in teerheid en overgave door de rechte Avondmaalsganger aan de Heere beleefd wordt. Dan lijdt het tot vervlakking en veruitwendiging en wordt het Avondmaal tot een romantische sfeermaaltijd.
Muziek als smaakmaker? Niet de muziek, maar het sta Woord centraal, hoorbaar in de prediking en zichtbaar in de sacramenten. Ik voel me beter thuis bij de psalmist die zegt en beleeft: “De lofzang is in stilheid tot U, o God!” En heel simpel, bij het eerste Avondmaal werden geen muziekinstrumenten gebruikt. En hoe moet het als de organist zelf aan het Avondmaal mag (!) gaan. Daarbij: hebben ze je ook gevraagd om bij de rondgang niet een lied, maar een psalm te spelen? Onze vaderen waren bevreesd voor zaken die in Gods huis tijdens de kerkdienst de aandacht van het Woord des Heeren afleidde. Daarom waren ze ook voor een sobere liturgie. Ik dacht dat dit zo blijven moest. Bovendien: bevinding is meer dan gevoel.
Overigens hoop ik dat je met eerbiedig gevoel en toewijding aan de Heere de dienst mag begeleiden. Dat geeft in het orgelspel tere bescheidenheid tot eer van de Heere. Ik wens je veel vreugde en geestelijke overgave in je orgelspel toe. Een rijke taak om ook op de orgelbank dienaar te mogen zijn van de Heere. Dan ben je niet in de eerste plaats dienaar van het gevoel (hoewel er eigenlijk geen gevoelloos orgelspel bestaat) maar dan ben je dienaar van de Heere. Dan is de dienst des Heeren je lust en je leven geworden. Ook organisten moeten en kunnen bekeerd worden. Dan wordt het klavier van hun hart bespeeld door de Heilige Geest en dat zal te horen zijn! Ik gun het je.
Gods zegen!,
Ds. J. van Rossem
Dit artikel is beantwoord door
Ds. J. van Rossem
- Geboortedatum:04-03-1945
- Kerkelijke gezindte:Hersteld Hervormd
- Status:Inactief
