Pelgrimsreis naar Santiago de Compostella

Er is de laatste jaren veel aandacht voor het maken van een pelgrimsreis naar Santiago de Compostella. Het is ongetwijfeld een mooie wandeltocht, maar er zullen toch ook Rooms-Katholieke aspecten bij komen? Kunnen wij als protestantse/gereformeerde mensen daar aan meedoen?

Opmerking vooraf

Het valt mij op dat op dit forum regelmatig gevraagd wordt ‘of je ergens aan kunt meedoen’. Alsof je erfelijk of anderszins belast zou worden door iets te kopen, iets te zien, ergens heen te gaan, maar de ervaringsdeskundige van Refoweb nog even geraadpleegd wordt om goed- of afkeuring. Of op zijn minst het aandragen van motieven waaruit iemands gelijk of ongelijk zou moeten blijken. Het mag duidelijk zijn dat de vraagsteller op zijn minst geïnteresseerd is ergens aan te willen deelnemen, waarvan het vermoeden al bestaat dat het discussie gaat opleveren binnen eigen kerkverband, vriendenkring of familie…

Zo ook bovenstaande vraag die naar mijn gevoelen raakt aan het (door de HGJB geïntroduceerde en zo genoemde) Maggi-geloof: “Maggi dit, maggi dat? Mag ik zus, mag ik zo?” Wanneer Paulus zegt, dat ieder in zijn gemoed ten volle verzekerd moet zijn… zouden er mijns inziens heel wat minder vragen via Refoweb gesteld worden, wat dit aangaat, en de meeste vragen op voorhand al zijn beantwoord! 

My two pennies…

Dan nu het antwoord: Via mijn belijdeniscatechisanten kreeg ik in 2010 als cadeau het boek “De omweg naar Santiago” van Cees Nooteboom, een reisverslag van zijn omzwervingen door Spanje. Ik vermoed dat een catechisant ter ore was gekomen dat ik in de zomer van 2010 enkele weken vrijwilligerswerk heb gedaan in Asolaze, aan de voet van de Spaanse Pyreneeën. Bij onze vrijwilligersgroep was ook iemand, die een deel van de Camino ging wandelen. Een deel, zeg ik, want voor de gehele Camino heb je weken, zo niet maanden nodig. Het einddoel van elke Camino is het bereiken van Santiago de Compostela (Nederlands: Sint-Jacob van Compostella), de hoofdstad van de regio Galicië. 

Het woord Camino (Spaans voor “weg, pad”) is de naam die door ingewijden gebruikt wordt en van toepassing is op zowel de weg (op de kaart) naar Santiago de Compostela, alsook op de route die jij zelf volgt (er zijn meerdere routes) en in zekere zin op jouw eigen spirituele ervaring onderweg. 

In principe begint de Camino bij jou thuis, in jouw woonplaats. Vandaaruit loop je naar Santiago de Compostela in Noord-Spanje. Sommigen doen er jaren over en wandelen elke keer een deel van de route. 

Om het niet al te ingewikkeld te maken zijn er echter negen routes, waarvan één vanuit Frankrijk (Le Puy-en-Velay) loopt dwars door de Pyreneeën, en de andere acht vanuit Zuid-Spanje en Portugal, allemaal eindigend in Santiago. De meest gelopen, wellicht bekendste route, is die van San Sebastian naar Santiago, van oost naar west, in de lengte dwars door de Pyreneeën.

Waarom wil iemand de Camino lopen? 

Dezelfde vraag kun je stellen aan hen die het Pieterpad lopen, dat is de wandelroute van het Groningse Pieterburen naar de Sint Pietersberg in Limburg, een soort Nederlandse Camino. Om te onthaasten? Om jezelf te hervinden? Of gewoon omdat het mooi is en je kunt genieten van Gods goede schepping zonder gestoord te worden door het gesnor van auto’s, het geschreeuw van wielrenners en het gevaar aangereden te worden door een fatbiker…?

Natuurlijk kom je onderweg op de camino mensen tegen met dezelfde intenties; kun je onderweg in herbergen (hostels) overnachten, die speciaal in het kader van de camino zijn ingericht. Er zijn een soort ‘posten’ zoals bij de Elfstedentocht, waar je een stempel o.i.d. kunt krijgen. Tenslotte wordt jouw weg ‘beloond’ wanneer je veilig aankomt in Santiago. In de kathedraal kun je dan een bewijs in ontvangst nemen, doorgaans een schelp als symbool van Jacobus, patroon van Santiago (niet te verwarren met een groot olieconcern). Wellicht is dat laatste het enige Roomse tintje aan het verhaal, al kan ik mij niet aan de indruk onttrekken dat het ook ergens gewoon commercie is.

Tja, waar doe je het voor?! Afgezien van de prachtige natuur -een aanrader!- leeft bij velen het gevoel dat door deze niet eenvoudige wandeling te maken, je in zekere zin onthaast en ontstresst wordt. Misschien geestelijk of spiritueel ‘bevorderd’ wordt. Terwijl er tegelijk een soort verbondenheid ontstaat met ander camino-gangers. Dat laatste is doorgaans een psychologisch trekje in ons allemaal, zoals je dat ook tegenkomt bij fans van een bepaalde voetbalclub, een popidool, een zangkoor of een geitenfokvereniging. Herkenning bij anderen maakt deelgenoot… wie herkent het niet? 

Terugkerend naar je vraag: het antwoord op je vraag ligt in de vraag hoe jij er zelf instaat. Vraag jezelf af waarom je juist de Camino wilt wandelen en niet de Amertenspitz, het Pieterpad, het Braamstruikse Binnenpad, of welk pad dan ook…

Mocht je toch ergens verontrust zijn dat er Roomse invloeden op je afkomen, wanneer je de Camino zou gaan wandelen, kan ik me heel goed indenken dat met het stellen van de vraag, je vraag ergens al is beantwoord.

Ds. M. F. van Binnendijk

Dit artikel is beantwoord door

Ds. M.F. van Binnendijk

• Geboortedatum:
  30-11-1963
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Stadskanaal
• Status:
  Actief

170 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven