De wet vóór de 10 geboden

Ik heb een vraag over het functioneren van de wet in het Oude Testament. In de Heidelbergse Catechismus staat in antwoord 3 dat we onze ellende kennen uit de wet Gods. In Galaten 3:24 staat: “De wet is onze tuchtmeester geweest tot Christus, opdat wij uit het geloof gerechtvaardigd zouden worden.” In ditzelfde hoofdstuk verwijst Paulus ook naar Abraham, die uit het geloof gerechtvaardigd is. Echter, de wet Gods is pas aan het volk van Israel gegeven, ruim 400 jaar later op de Sinai. De vraag is nu op welke wijze de gelovigen in het Oude Testament kennis kregen aan hun ellende en op welke wijze zij uitgedreven werden naar Christus.

We lezen in Gal. 3:24-25: “Zo dan, de wet is onze tuchtmeester geweest tot Christus, opdat wij uit het geloof zouden gerechtvaardigd worden. Maar als het geloof gekomen is, zo zijn wij niet meer onder de tuchtmeester” (vs. 24, 25). Een tuchtmeester (paedagogos, staat er in de grondtekst) was in de Griekse oudheid meestal een slaaf die door zijn heer was aangesteld om toezicht te houden op de kinderen van die heer. Hij begeleidde hen van huis naar school. Hij hield een oogje in het zeil, terwijl zij hun huiswerk maakten. Op zijn tijd kwam er ook de karwats aan te pas. Een spartaans-gedisciplineerde opvoeding was immers goed voor een kind... 
Rom. 10:4; Gal. 2:16. Nu, zo is de wet een tuchtmeester (geweest) tot het tijdstip waarop Christus kwam. Heilshistorisch gesproken sloeg de wet krachtens het Sinai-verbond de mens naar Christus toe. Met strenge hand en onder dreiging van straf, pakte die wet de mens aan. Zij riep maar gedurig: “Er komt niets van jou terecht.” En zij had nog gelijk ook.
 
Maar toen kwam de dag waarop Christus Zijn intrede in de wereldgeschiedenis deed. Toen werd het wereldkundig dat er voor in zichzelf verloren zondaren redding te vinden was in Hem Die aan het recht van God plaatsvervangend had voldaan door Zijn zoen- en kruisverdiensten. Welnu, dat gebeuren (heilshistorisch) voltrekt zich ook persoonijk (heilsordelijk) in de geschiedenis van mijn leven, als ik door bekering en geloof aan een eind kom met het werk van de wet en me mag uitleveren aan Jezus Christus. 

Wat heeft die tuchtmeester dan nog te vertellen? Hij moet ermee ophouden om mij dwars te zitten en me ervan langs te geven. “Houd je handen thuis”, riep ik hem toe. “Ik ben het eigendom geworden van de Verlosser Christus Jezus Die alles in en door Zijn verzoenend sterven voor mij volbracht.” De wet van Sinaï moge donderen. Maar ik kan er niet meer over inzitten. Er is in Sion voor mij afgerekend. In Christus ben ik ongrijpbaar voor het oordeel en onaantastbaar in Jezus. “‘k Roem In vrije gunst alleen.”

Dat alles hebben ook de gelovigen van het Oude Verbond kunnen en mogen leren, doordat alles hun in het doen van Gods wet bij de handen afbrak en de hunkering naar de Heiland de boventoon in hun leven ging voeren. Zo kwamen zij in de armen van Christus terecht en werd het: “Veilig in Jezus’ armen, veilig aan Jezus’ hart.” 

Deze ondervinding was niet alleen gedurende het tijdperk van de wet (sinds de wetgeving op Sinai) de ervaring van Gods kinderen, maar was ook in wezen door ingeschapen Godskennis vanaf het begin van de schepping en zondeval in het paradijs de ervaring van alle gelovigen onder het Oude Verbond. Want ook reeds toen er nog geen geschreven wet van God was, was “het werk der wet geschreven in de harten”... Zie Rom. 1:19 (zie ook 2:15): “Overmits hetgeen van God kennelijk is, in hen openbaar is; want God heeft het hun geopenbaard (Rom. 1:19). Zie verder Rom. 2:15; Joh. 1:12; Rom. 6:3; 8:14, 17; 13:14; Gal. 4:5 Ef. 4:24 1 Joh. 5:12.

Ik hoop, dat dit antwoord de vraagsteller kan helpen en voor hem/haar een rustgevend woord mag zijn. 

Ds. C. den Boer (Barneveld)

Dit artikel is beantwoord door

Ds. C. den Boer

• Geboortedatum:
  20-04-1931
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Barneveld
• Status:
  Inactief

241 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven