Christelijke metal van Theocracy

Geachte heer Slurink. Ik had onlangs een discussie met een vriend over christelijke metal en naar mijn mening kan je er niet naar luisteren omdat het zijn oorsprong vindt in een wereldse muziekstijl. Ik redeneerde in de zin dat het op plakken van een christelijke tekst niet betekent dat de muziek dan wel goed is. Nu stuurde hij mij het volgende nummer: “I am” van de band “Theocracy”.

Nu moet ik zeggen dat ik een ander beeld had van metalmuziek, onverstaanbare teksten en ruwe melodieën. Nu heb ik de clip bekeken en ik moet zeggen dat het wel een sterke tekst bevat, ook de andere nummers van deze band hebben sterke teksten. Nu vind ik het moeilijk om te zeggen dat dit niet christelijk is, want over de teksten kan ik niet veel slechts zeggen. Het is niet het genre waar ik naar luister, maar als dit voor andere christenen geen probleem is, kunnen ze daar toch gewoon naar luisteren?

Wat ik bijvoorbeeld belangrijk vind is dat de teksten bijbels (verantwoord) zijn en dat de persoon oprecht op zoek is naar God. Nu ben ik zelf niet zo bekend met muziek, ik luister geen wereldse muziek, laat staan metal of christelijke metal, maar ik zou graag uw mening hier over weten. U kent de muziekwereld beter dan ik.

Beste vraagsteller,

Het is bij dergelijke gevallen waar dingen zo gemengd zijn vaak niet eenvoudig. Ik zie goede dingen bij “Theocracy”. Ik zie ook dingen die ik niet rijmen kan met wat ik lees in de Bijbel. Ik ben blij met de positieve kanten die ik zie. Maar ik kan ook niet nalaten te waarschuwen voor de gevaren die ik ook zie.

Iets christelijk of niet-christelijk te noemen is een vaak een heikele zaak. Mensen zijn christen of niet, maar een bepaald iets christelijk of onchristelijk noemen leidt al snel tot een verkeerde benadering van wat het inhoudt christen te zijn. Wat is christen zijn in de kern? Christen zijn is de boodschap van het evangelie, de verzoening en vergeving van zonden te ontvangen in geloof en je toe te vertrouwen aan de Heere Jezus en daaruit te leven. Christen zijn zit in de eerste plaats in “waar je schat is” en daarmee waar je hart is en waar je je hoop op vestigt. Dat heeft dan ook gevolgen voor de keuzes die je maakt. En als je groeit in kennis en geloof dan is de bijbelse weg ook meer en meer uit dit geloof leven (Kol 1:9-11).

De Bijbel gebruikt hierbij andere categorieën, namelijk niet meer te leven volgens de waarden van de wereld en niet meer “de wil van het vlees en de gedachten te doen” (Ef 2:2-3). De wereld kenmerkt zich door het najagen van de vervulling van eigen verlangens en gedachten en meent daardoor gelukkig te worden. En dat zit net zo in het najagen van een muzieksmaak. Dit is de kern van ons probleem en de oorzaak van alle verdere problemen, zowel voor onszelf als naar anderen toe. En het is ook dit voortdurende najagen van deze verlangens die ontevreden maakt en de vervulling ervan kan hooguit voor een kort moment verzadigen. Wie van dat water drinkt, zal na een korte tijd weer dorst krijgen. Maar wat ik als christen juist nodig heb, is daarvan leren af te zien en in plaats daarvan gericht te worden op de Heere Jezus en door Hem op God. Dat opent de bron tot leven in allerlei opzichten, zowel voor later als voor nu. Hij geeft het levende water dat wordt tot een bron van water dat opwelt tot in het eeuwige leven waardoor ik nooit meer dorst zal hebben (Joh 4:13-14). Uit geloof te leven betekent te leven door de Heere Jezus. En een gevolg daarvan is dat hele andere dingen belangrijk voor je worden en dingen waar je vroeger zo van hield hun betekenis verliezen en je kunt zeggen: ik heb genoeg.

En hier ligt denk ik de kern van het probleem. Want alhoewel goede teksten me kunnen helpen mijn gedachten op God te richten, bewerkt de muziek juist dat ik me richt op mijn vleselijke verlangens en zo raak ik inwendig verdeeld en kan ik zelfs deze dingen door elkaar gaan halen. De uitwerking daarvan is dat zelfs als ik meen “oprecht God te zoeken”, ik eigenlijk nog steeds hoofdzakelijk gericht ben op mijn eigen verlangens. Het draait dan om wat ik wil, waar ik mij prettig bij voel en misschien waar ik zelfs voor een deel mijn identiteit uit haal. Het draait hier dan om de muziek en mijn muzieksmaak. Jezus moet daar dan in worden gepast.

Dit is denk ik symptomatisch en dit is ook een belangrijke kerngedachte die ik keer op keer hoor bij veel christelijke schrijvers en sprekers van allerlei achtergrond, inclusief verschillende mensen die jarenlang deel hebben uitgemaakt van deze muziekcultuur en die net als ik problemen zien met een groot deel van de ‘hedendaagse geloofsbeleving’ waarbij het vooral draait om ‘mijn geloofsbeleving’, over hoe ‘ik’ me voel en wat het voor ‘mij’ doet en waar de nadruk ligt op pop- en rockmuziek en entertainment in wat voor vorm dan ook. Hedendaagse muziek speelt daar vrijwel altijd een centrale rol. En voor de één is dat dan christelijke metal, voor een ander is dat christelijke dance muziek en voor een derde praise muziek en voor een vierde weer wat anders. Het komt in verschillende vormen en verschillende gradaties, maar wat ze allemaal gemeen hebben is dat de muziek en muzieksmaak centraal staat.

Ik wil dit proberen te illustreren bij Theocracy. Het gaat me niet om henzelf, zoals je al zei zijn er bij hen ook goede dingen te zien. Maar het gaat me om de denkwijze die ik veelvuldig tegenkom als het om dergelijke zaken gaat. Matt Smith is blijkbaar christelijk opgegroeid. Al vroeg hield hij van metal muziek. Hij zegt in interviews: “Toen ik opgroeide wilde ik graag goede metal muziek vinden met een intelligente benadering van het christendom, die niet de bestaande trends volgt. Maar het enige wat ik vinden kon in christelijke winkels waren schreeuwerige bands, bands die proberen te klinken zoals de bands in de seculiere hitlijsten, en de oppervlakkige zich steeds herhalende bands.” Hij wilde wat anders, muziek geïnspireerd door seculiere bands zoals Metallica en andere, maar dan met een christelijke invulling.

Het is denk ik nuttig hier een kerngedachte op te merken. Had Matt gebrek aan goede opbouwende geestelijke muziek die de gedachten richt op God en op de Heere Jezus? Ik denk van niet. Ik weet niet in wat voor een kerk hij is opgegroeid, maar er is een enorme schat aan Engelstalige kerkliederen. Honderden zo niet duizenden rijke en prachtige liederen van door de eeuwen heen. Liederen die rijk van inhoud zijn. Maar daar ging het hem niet om. Wat hij in de eerste plaats zocht was metalmuziek naar zijn smaak. Weliswaar metalmuziek met een christelijke inslag, maar toch in de eerste plaats metalmuziek.

Matt Smith zegt in interviews, als hem gevraagd wordt hoe nieuwe nummers tot stand komen, dat hij meestal begint met de muziek. Daarna gaat hij er een tekst bij maken. Deze aanpak is vrij standaard. De reden daarvan is denk ik dat het bands in de eerste plaats gaat om muziek te maken in de muziekstijl waar ze zelf van houden. De tekst kom daar dan later bij. Weliswaar niet onbelangrijk, maar effectief komt deze toch op een tweede of latere plaats. Het belangrijkste is toch wel de muziek zelf.

Matt Smith noemt bijvoorbeeld Metallica en Iron Maiden als invloeden. Zoiets verbaast mij altijd. Hoe kan een christen antichristelijke groepen noemen als positieve invloed? Ik besef dat hij het hier heeft over muzikale aspecten en niet over levenswijze en levensvisie, maar dan nog. En dat is ook niet ongewoon. Veel gospelartiesten hebben hun muzikale helden en voorbeelden in de seculiere popmuziek en rockmuziek. En in veel gevallen zijn dat mensen die niets van God en het bijbelse geloof weten of mee te maken willen hebben. Het illustreert het gebruik van een verkeerd referentiekader en de verkeerde dingen voor waardevol te houden.

Dit begint vaak klein, waarbij we onze muzieksmaak op een voetstuk zetten. Dit kan dan al naar gelang we bijbelse correctie ontvangen en willen aannemen weer verdwijnen. Maar als dit doorzet kan het uitgroeien tot iets waar mijn hele geloofsleven feitelijk draait om mijzelf en mijn wensen en mijn smaak. En dat kan fataal zijn. Dan putten uit de verkeerde bron en missen we juist het goede.

We hebben een arglistig hart. Als we eerlijk zijn... als het ons gaat om de muziek en de muziekstijl, gaat het ons dan nog wel om “oprecht God te zoeken”? Je vriend stuurde je de link met dit nummer. Blijkbaar is deze muziekstijl dus belangrijk voor hem. Waarom is deze muziekstijl zo belangrijk voor hem als het hem gaat om God te zoeken? Ik vermoed dat hij veel van metal houdt. Dan zal hij vast ook nog allerlei andere metal luisteren. Gaat het hem dan eigenlijk niet vooral om de metalmuziek en gebruikt hij het aanhalen van de tekst van “I am” eigenlijk niet ten minste voor een belangrijk deel als een rechtvaardiging van zijn gericht zijn op deze muziek? Ik stel het expres wat scherp, maar ons hart is zo arglistig. Ik betwijfel niet dat de teksten ook veel voor hem betekenen. Maar deze vraag moeten we onszelf stellen en eerlijk zijn tegen onszelf.

Ik denk dat het hele denken ‘om’ moet. De Bijbel noemt geen muziekstijlen. Waarom niet? Omdat een muziekstijl niet iets van God is maar iets van deze wereld. Psalmen en geestelijke liederen zijn niet in een bepaalde muziekstijl. Ze zijn gericht op God. Muziek kan dit ondersteunen zodat het ons helpt de boodschap vast te houden door het te zingen en mag dit op een esthetische wijze doen en ons vreugde geven. Maar als het om de muziek of muziekstijl zelf gaat doet dat alleen maar schade.

Je vraagt naar wat mijn mening is. Mijn mening is, kort samengevat, dat ik denk dat mensen die bepaalde muziek luisteren vanwege de muziekstijl, zichzelf een groot tekort doen. Ze laten dan een grotere schat liggen, één schat waarbij het niet meer draait om de muziek, maar om de Heere Jezus.

Een hartelijke groet,
Gerard Slurink

Dit artikel is beantwoord door

G. Slurink

• Geboortedatum:
  12-02-1963
• Kerkelijke gezindte:
  Reformatorisch
• Woon/standplaats:
  Lahti, Finland
• Status:
  Actief

155 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven