Amateuristisch-theologisch misbaksel vanaf de kansel

J.W.N. van Dooijeweert / 48 reacties

20-07-2016, 14:25

Vraag

Afgelopen zondag werd bij ons in de kerk een preek gelezen over 1 Koningen 3:16-28, de geschiedenis van de eerste rechtspraak van Salomo, met als tekst vers 27a: “Toen antwoordde de koning, en zeide: Geeft aan die het levende kind, en doodt het geenszins;...

Eerst werd de lijn van de preek uiteengezet: de tekst volgen en daarna geestelijk overbrengen. En een verklaring van de weg die God houdt met Zijn uitverkoren kerk. Er werd een lijn getrokken naar het levende Kind Christus, die men gestolen kan hebben (misschien zijn er hier ook wel zulke mensen). Zij bezitten Hem, maar niet in de weg van het wonder, van schuld en van het recht, waarmee al Gods kinderen te maken krijgen. Het zwaard werd vergeleken met Gods Woord en het recht. En de vrouw krijgt in de weg van verlies haar kind, wat weer geestelijk overgezet wordt. In de toepassing werd vermeld dat deze vrouwen tenminste nog bezig waren met het kind dat leefde. En de preek eindigde met: “Zo komt God aan Zijn eer en de zondaar aan de zaligheid. Zo doe Hij ook aan mij. Amen.”

Ik voelde me ongelukkig onder de preek en het lukte me niet meer om te luisteren of er ook Evangelie werd verkondigd. Ik dacht: ik zou wel eens willen weten of ik me in een ander kerkverband beter thuis zou voelen. Vraag: wat vind u van deze reactie van mij? Klopt mijn gedachte dat deze preek vergeestelijkt is waar dat niet nodig was? Is dit Evangelieverkondiging? Is dit bijbels? Waarom doet men dit zo? Wat win je hier mee? Wat is het gevolg voor het luisteren? Waarom kiest mijn kerkenraad regelmatig leespreken van deze predikant of nodigt hem uit? Wat moet ik doen, want dit komt niet goed met mij? Of ben ik geestelijk zo dood, dat het woord geen nut doet? Wilt u hier iets over zeggen a.u.b.?


Antwoord

Lieve beste vraagsteller,

Dit is een moeilijke vraag!! Hier kom je op het terrein van de waarheid preken. Hier kom je in de buurt van mijn volgende ervaring. Op een cursus zei de predikant die les gaf: “Bevinding is alleen bevinding als het Bijbelse bevinding is.”  Geweldig! Mijn buurman, een ouderling fluisterde me toe: “Ik houd het maar liever bij de Catechismus.” Ik kan deze uitspraak nooit kwijtraken. Hier heb je een voorbeeld van onze starheid in de leer. Dat is ook zo met een preek op deze manier. Ik heb die preek natuurlijk niet gehoord, maar ik kan me wel voorstellen hoe mensen met deze tekst staan te goochelen. Sorry, maar meer is het niet.

Maar weet u; de mensen smullen (tenminste een groot deel van de gemeente) en aan het eind van de dienst zeggen mensen het tegen elkaar: “Hij heeft het weer goed gezegd.” En dat is ook wat veel predikers willen bereiken. De mensen moeten heel tevreden zijn met wat hij hen meegeeft. Helaas wordt er wel vaak vergeten om te vragen wat God wil dat er gezegd wordt.

Het bedoelde Bijbelgedeelte is bijzonder mooi om over te preken. Ik heb het wel eens gebruikt om aan te tonen hoe God wijsheid en inzicht kan geven. Maar ook een keer om te wijzen op de waarde van het ‘echt moeder zijn’.

Dit alles geestelijk omzetten, zoals jij het beschrijft in je vraag, is zondig. Kan zelfs zondige hoogmoed zijn. Ik zal het nog eens goed duidelijk maken. Waarom is dit zondig? In de eerste plaats gaat het daar helemaal niet om Jezus, om bezig-zijn met Jezus.  Dan mag je ook niet dat levende kind overzetten, vergeestelijken, alsof dat een voorbeeld is van Jezus en het verkrijgen van Hem als Zaligmaker.

In de tweede plaats is het zondig om de mensen met zo’n amateuristisch-theologisch misbaksel naar huis te sturen. De Heere God wil een andere boodschap op de kansel. Hij wil Zijn gemeente voeden en opvoeden opdat ze groeien kan in geloof. Opdat ze groeien kan in de kennis van Jezus. Lees maar eens na wat Gods Woord hierover zegt, bijvoorbeeld: 
1 Timotheüs 4:7: “Maar verwerp de ongoddelijke en oudwijfse fabelen; en oefen uzelf tot godzaligheid”. Of  Efeze 4:11-15: “En Dezelfde heeft gegeven sommigen tot apostelen, en sommigen tot profeten, en sommigen tot evangelisten, en sommigen tot herders en leraars; Tot de volmaking der heiligen, tot het werk van de bediening, tot opbouwing van het lichaam van Christus;  Totdat wij allen zullen komen tot de enigheid van het geloof en van de kennis van de Zoon van God, tot een volkomen man, tot de mate van de grootte der volheid van Christus; Opdat wij niet meer kinderen zouden zijn, die als de vloed bewogen en omgevoerd worden met allerlei wind van leer, door de bedriegerij der mensen, door arglistigheid, om listiglijk tot dwaling te brengen; Maar de waarheid betrachtende in liefde, alleszins zouden opwassen in Hem, Die het Hoofd is, namelijk Christus.”

Wil je een voorbeeld geven van de weg die God gaat met Zijn kinderen, dan staan er heel veel gedeelten in de Bijbel waar dit heel helder en duidelijk in beschreven wordt. Dan hoef je niet met allerlei kunstgrepen een eigen bedacht verhaal aan de mensen mee te geven. Vroeger hebben mensen hier allemaal wel van gesmuld, maar gelukkig gaan vandaag veel ogen open voor deze werkelijkheid. Het probleem is vaak dat predikers zoveel omhanden hebben dat ze geen tijd hebben voor ziekenbezoek, huisbezoek en ander pastoraal werk, maar ook helemaal niet om rustig de tekst te bestuderen en een preek (biddend en studerend) voor te bereiden.
 
In deze preek de lijn doortrekken naar het “levende kind Christus” slaat helemaal nergens op! Het einde van het geheel heeft ook niet meer te maken met ‘exegetiseren’ van de tekst: “Het zwaard werd vergeleken met Gods Woord en het recht. En de vrouw krijgt in de weg van verlies haar kind, wat weer geestelijk overgezet wordt. In de toepassing werd vermeld dat deze vrouwen tenminste nog bezig waren met het kind dat leefde. En de preek eindigde met: Zo komt God aan Zijn eer en de zondaar aan de zaligheid. Zo doe Hij ook aan mij. Amen.”
Dit is een gevoelsmatig omzetten van een Bijbeltekst naar eigen opvatting over de bekering en de leiding van de Heere met een mensenkind. De spreker probeert hiermee ook de mensen te behagen. 

Evangelieverkondiging is het uitstallen van Jezus Christus en het aanbieden van de zaligheid in Hem alleen. Die prediking verandert harten van mensen. Deze andere prediking laat mensen staan en liggen waar ze zijn. In onze wereld van vandaag, met zijn oorlogen, terrorisme, honger, pornoverslaving en vreselijke ziekten en plagen, is geen plaats meer voor deze dingen. Het heldere Evangelie van Gods genade voor een totaal verloren zondaar moet gebracht worden. De weg naar die zaligheid mag (en moet) geschilderd worden, maar niet in allerlei vormen van geheimtaal.

Dan nog even concreet je vragen. Vraag: wat vind u van deze reactie van mij? Antwoord: Die kan ik goed begrijpen.

Vraag: Klopt mijn gedachte dat deze preek vergeestelijkt is waar dat niet nodig was? Antwoord: Ik ga een stapje verder: Er is vergeestelijkt waar het niet mag. En trouwens; de Bijbel hoeft en mag niet vergeestelijkt worden. Zij is geestelijk. Zij is het product van God de Heilige Geest. Zouden wij als mensen dat dan moeten vergeestelijken? Vraag: Is dit Evangelieverkondiging? Antwoord: Dit is geen Evangelieverkondiging maar de Bijbel laten buikspreken. Vraag: Is dit bijbels? Antwoord: Nee, het is de Bijbelse boodschap inbedden in een klankwereld, een vertrouwd klinkende boodschap die de Heere niet bedoeld. Vraag: Waarom doet men dit zo? Antwoord: Omdat men er bepaalde mensen mee kan behagen.Vraag:  Wat win je hier mee? Antwoord: Niets, maar je verliest de waarde van Jezus offer er door uit het oog. En Wat betreft het “stelen van Jezus”. Hoe kun je in vredesnaam iets stelen dat je aangeboden wordt? Help me even uit de droom? DE weg des levens, de weg naar de eeuwige zaligheid wordt je gewezen, aangeraden in Jezus Christus.Vraag: Wat is het gevolg voor het luisteren? Antwoord: Dat een bepaald deel van de gemeente kritisch wordt (zoals u)  en een bepaald gedeelte van de gemeente smult van deze manier van preken. Maar ze groeien niet in het geloof. Ze blijven waar en wie ze zijn. De grootste groep van de gemeente vindt alles goed als de kerk maar gauw uitgaat. Niemand wordt geprikkeld om persoonlijk na te denken. Vraag: Waarom kiest mijn kerkenraad regelmatig leespreken van deze predikant of nodigt hem uit? Antwoord: Dat moet je zelf aan de kerkenraad persoonlijk vragen. Maar denk er wel aan dat je geen positieve reactie van hen zult krijgen.

Vraag: Wat moet ik doen, want dit komt niet goed met mij? Ik dacht: ik zou wel eens willen weten of ik me in een ander kerkverband beter thuis zou voelen? Antwoord: Hier kan ik heel moeilijk een antwoord op geven. In principe zeg ik altijd: Blijf waar je bent en probeer mee te denken in  je gemeente. Probeer de dingen op hun plaats te krijgen. Soms valt dat helemaal verkeerd uit en dan is het tijd om te gaan overwegen om naar een ander kerkverband over te gaan. Maar daar vindt je weer andere problemen. Het is voor mij ook heel moeilijk om hier antwoord op te geven omdat ik niet weet tot welk kerkverband je behoort. Daar is namelijk een heel verschil tussen. Wil je daar meer over weten dan kun je persoonlijk contact zoeken via onze website. Handel vooral niet overhaast. Verwisselen van kerk is een heel ingrijpende stap.

Vraag: Of ben ik geestelijk zo dood, dat het woord geen nut doet? Wilt u hier iets over zeggen a.u.b.? Antwoord: Pas er voor op dat je hier niet achter weg gaat kruipen!! Elk mens is van nature geestelijk dood. Zo dood als een pier! Maar dan kun je toch kennis hebben van de Bijbel. En als je vindt dat je geestelijk dood bent, dan moet je naar Jezus toe! Nu vandaag nog! Hij schenkt leven aan allen die tot Hem vluchten.

Hartelijke groeten en wijsheid toegewenst,
Evangelist J. W. N van Dooijeweert

Lees meer artikelen over:

vergeestelijken
Dit artikel is beantwoord door

J.W.N. van Dooijeweert

  • Geboortedatum:
    23-01-1938
  • Kerkelijke gezindte:
    Gereformeerde Gemeenten
  • Woon/standplaats:
    Waddinxveen
  • Status:
    Actief
262 artikelen
J.W.N. van Dooijeweert

Bijzonderheden:

Bekijk ook:


Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
48 reacties
3parels
23-07-2016 / 14:36
@denkna,

Soms is het beter om niet alleen de vraag te beantwoorden. Die volstaat soms met ja/nee... vaak is het nodig veel meer uitleg te geven om je antwoord te motiveren.
En inderdaad... voor mensen met dyslexie is het inderdaad een ramp om lange teksten te lezen, zal er in vervolg rekening mee houden!

Kort genoeg deze? ;)
dorual1
23-07-2016 / 18:59
De reakties op deze vraag en het antwoord beginnen inderdaad een forumitem te worden. Vraag aan de redactie om hierin te sturen; ook het antwoord van de beantwoorder kan wat mij betreft korter en zakelijker en de titel minder polariserend.
Mijn advies aan de vraagstelster is:
1. Bid voor je kerkenraad/predikant. Wij verwachten te weinig van het gebed en van de Heere die de bidder hoort. Juist ook in situaties als we in verwarring raken als er halve waarheden of onjuistheden vanaf de kansel komen.
2. Geen prediker is volmaakt en er is in elke preek wel iets aan te wijzen wat onvilledig is gezegd of wat correctie behoeft. Concentreer je in de kerkdienst niet in de eerste plaats op wat ontbreekt of fout is, maar vraag je af wat je geleerd hebt.Lujisteren naar een preek is als hegt eten van vis. Geniet van de vis, maar leg de graten naast je bord.
3. Om de voorgaande metafoor vast te houden: er zijn mensen die geen vis eten vanwege het feit dat hoe ze het ook doen: altijd met die graten blijven worstelen. Het vereist een zekere training en ervarenheid om de graat van de vis te scheiden. Als je dat niet lukt: vraag hulp.
4. Ik verbaas mij over het feit als je met je kerkenraad moet gaan praten dat er dan gezegd wordt: Maar denk er wel aan dat je geen positieve reactie van hen zult krijgen. Mijn ervaring is dat dat nog wel eens mee kan vallen. Maar dat hangt ook wel af hoe je zelf het gesprek in gaat: vraag je om hulp of roep je de kerkenraad ter verantwoording.
5. Ik heb weinig geestelijke groei zien ontstaan uit wijziging van kerkverband uit onvrede. Hoe dan ook neem je jezelf mee. Als de Heere je weg leidt naar een ander kerkverband is het een andere zaak.

Gode bevolen!
dorual1
23-07-2016 / 22:40
waar ik in mijn vorige reaktie niet op ingegaan ben is de inderdaad ongepaste vergeestelijking die in het voorbeeld wordt geschetst. toch is ook hier het gesprek hierover de eerst aangewezen weg. Als dat voor vraagstelster te moeilijk is kan voor dat gesprek een hulp worden gezocht binnen of buiten de eigen gemeente (wijs kerkenraadslid, consulent, ander gemeentelid...) Het gesprek niet aangaan en naar een ander kerkverband gaan lost het problem niet op.En ik weet hoe in concrete situaties het moeilijk kan zijn zo'n gesprek aan te gaan, maar dat is de bijbelse weg.

Veel wijsheid toegewenst
saar78
23-07-2016 / 23:32
Ik denk dat ik weet om welke meditatie het gaat. Ik vind het juist zo'n ernstige welmenende preek om jezelf te onderzoeken! Ik vind het heel erg hoe er gereageerd word. (heb niet alles gelezen)Vindt ook dat van Doleweerd eerst zelf de preek moet horen. Hoe kun je nu antw. terwijl je het zelf niet gehoord hebt? Lijkt me beter om betreffende predikant te benaderen en uitleg te laten geven. Hij staat daar denk ik zeker voor open, kan het je goed uitleggen.(als het dezelfde is, zeker) Laten we onszelf onderzoeken, waar horen we bij? Daar komt het toch op aan? Preek die ik bedoel werd dat juist benadrukt in alle liefde! (wil hier ook niet benoemen welke ds/gemeente)
marijke
23-07-2016 / 23:34
@ dorual1
Dankjewel voor je evenwichtige reactie. Wat mij betreft is er meer dan voldoende op mijn vragen gereageerd en laten we het hierbij. Gezegende zondag!
Jeremiah
24-07-2016 / 09:24
@tejoloog 22-07-2016 / 23:02 Ik weet dat ik afdwaal, maar het stelen van Jezus heeft wel degelijk Bijbelse wortels. Die elders inklimt is de dief en een moordenaar.

Dit is geen juiste exegese tegenover mensen die zeggen dat men Jezus niet kan stelen. Men kan Jezus niet stelen. Zie ook dit antwoord: http://www.refoweb.nl/vragenrubriek/22255/gestolen-jezus/

Johannes 10:1 "... maar 2 van elders inklimt, 3 die is een dief en 4 moordenaar."

Kt 2 Dat is, door onbehoorlijke middelen zich in de gemeente Gods indringt, of valse leer invoert, Jer. 23:21. 2 Joh. vs. 10.
Kt 3 Dat is, die doet gelijk de dieven en moordenaars, die niet komen om de schapen te bewaren, maar om dezelve óf met listigheid, óf met geweld te roven.
Kt 4 Gr. rover, of: straatschender.

Johannes 10:1 slaat mijns inziens op de valse leraars die niet Jezus proberen te stelen, maar Zijn schapen, ofterwijl de ware Gemeente Gods.
U moet dit ook lezen in het licht van de genezing van de blindgeborene, een hoofdstuk eerder. Jezus laat hier zien dat de joodse leiders, valse leraars zijn.

Jezus benadrukt dat alleen Hij de Goede Herder is, en niet de valse leraars die zich tussen Zijn schapen proberen te begeven en Zijn schapen -als het kon- verleiden. Ik denk dat je in dit opzicht ook het volgende aan mag halen: Mattheus 24:24 "Want er zullen valse christussen en valse profeten opstaan, en zullen grote tekenen en wonderheden doen, alzo dat zij (indien het mogelijk ware) ook de uitverkorenen zouden verleiden."

De Goede Herder mag je ook zien als de Juiste Herder. De Enige. De Weg de Waarheid en het Leven.

In de kanttekeningen wordt doorverwezen naar Jeremia 31:21: de verkeerde boodschap van de valse profeten. (Kanttekening 68: Dat is, hun tong stoutelijk hiertoe misbruiken, of met hun tong vangen, dat is, de mensen met zoete woorden verstrikken en overreden, stoutelijk en valselijk zeggende dat het Mijn woord is, hetgeen hun eigen verzinsel is.)

En 2 Joh 10: "Indien iemand tot u komt en deze leer niet brengt, (dat Jezus in het vlees gekomen is) ontvangt hem niet in uw huis..."
hvdijk66
24-07-2016 / 14:30
@marijke
Ik weet niet of je door de vele reactie dit nog leest. Je verhaal heb ik met pijn in mijn hart gelezen. Ik bid dat de rijke boodschap van Gods liefde en genade volop mag doordringen in de gemeente waar de deel van uitmaakt. Persoonlijk weet ik hoe lastig het is om een overstap te maken naar een andere kerk. Mocht je met mij hierover willen doorpraten dan mag je mijn contactgegevens opvragen bij de redactie. Gods zegen voor jou!
ereunao
22-08-2016 / 16:01
Allereerst wil ik iets zeggen over die preek:
Het is voor de geestelijk gezinde lezer duidelijk dat 1Kon.3:16-28 behalve de historisch-grammatikale verklaring nog een diepere, geestelijke lading heeft die echter de primaire betekenis onverlet laat .zie 1Kor.2:14-16. Want het gaat van Gen-Openbaring over de strijd om het levende kind. Dat begint al met de broedermoord in Gen 4 tot de vrouw en de draak in Openb.12.Maar hier moeten wij onze fantasie bedwingen en geen willekeurige inlegkunde gaan bedrijven .Als Jezus tegen de Samaritaanse vrouw zegt dat ze al 5 mannen gehad heeft dat is dat beslist geen verwijzing naar de 5 boeken van Mozes!
Maar zo komt deze preek bij mij wel over!

Het zwaartepunt is in deze discussie echter verschoven naar de 'gestolen' Jezus dus over de beleving van de bijbelse heilsorde. En hier moeten wij m.i.wel zeer voorzichtig zijn.Er bestaan geen modelbekeringen,God is in Zijn werk altijd origineel en maakt geen kopieën .Separeren moeten wij bij de vrucht en niet in de weg waarlangs iemand tot geloof gekomen is .Er zijn veel mensen die aanvankelijk door de liefde getrokken en overwonnen zijn zonder veel zondekennis en pas later in de richterlijke gangen Gods geleid worden.Bij anderen begint het echter hiermee en die kregen pas toen het bij hen niet meer kon een gezicht op het Lam Gods. En het is begrijpelijk dat zulken er moeite mee hebben als ze die verhalen horen van 'Ik heb Jezus aangenomen en nu ben ik een kind Gods'. zonder dat ze in beleving ooit zondaar voor God geworden zijn. Maar niet iedereen drukt zich even duidelijk uit, daarom moet niet naar de weg, maar naar de vrucht gesepareerd worden. mvrgr: ereunao

Terug in de tijd

Onlangs heb ik van een kennis een sieraad gekregen met daarin een edelsteen (Malachiet). Hierbij werd verteld dat deze steen een heleboel positieve en krachtige werkingen zou hebben. Ik vind het een m...
3 reacties
20-07-2021
Ik ben zwanger en heb heel veel last van dwanggedachten. Hierdoor voel ik me depressief en erg eenzaam. Ik hoor toch eigenlijk te genieten? Ik weet niet meer wat ik nu moet doen. Zijn hier ook medicij...
10 reacties
20-07-2010
Mijn beeld van vergeven was altijd: niet meer aan denken, niet meer verdrietig/teleurgesteld zijn. Laatst las ik: “Als iemand jou onrecht aandoet, zijn er maar twee opties: (1) je laat hem lijden, of ...
2 reacties
20-07-2017
website-ontwikkeling door webdevelopment by Accendis
design website door design website by Mooimerk
hosting website door hosting website by STH Automatisering