Woordenstrijd

Aan evangelist Van Dooijeweert. Ik ben nog maar een ‘broekie’ in het kerkelijk leven, 28 jaar. Ik snap er af toe helemaal niets van, maar dat zal wel aan mijn leeftijd liggen denk ik soms. Maar dan weer stormt het verschrikkelijk in me: de gemeente van Christus is toch het voorbeeld van liefde, eensgezindheid en vrede? Graag breng ik het een en ander onder uw aandacht, misschien kunt u me helpen om alles een beetje op de rails te krijgen. Ik lees het Reformatorisch Dagblad, bij mijn ouders kijk ik regelmatig in De Saambinder. Het één met het ander samen brengt me soms in enorme verwarring. Rond om me heen zie ik steeds weer jonge mensen afhaken uit onze gemeente (Gereformeerde Gemeente). Waarom haken ze af? Om de prediking! Om het niet serieus genomen worden door onze kerkenraad. Door de strijd die er in onze kerken is. Om het gebrek aan saamhorigheid. Eigenlijk is de klachtenlijst zo nog niet compleet. Maar u weet heel goed hoe onze kerk in elkaar steekt. Ik heb dit allemaal nog steeds van me af kunnen laten glijden en was ook gelukkig in mijn kerk. Totdat... Enkele maanden is het inmiddels geleden dat ik een brochure in handen kraag met de titel “Ben ik wel uitverkoren?” Ik heb deze brochure gelezen en het deed me goed om wat uitleg te krijgen over dit onderdeel van ons geloof. Al vond ik het wel vreemd dat het niet door onze kerk is uitgegeven en dat er helemaal geen uitgever of verantwoordelijk persoon in genoemd werd. Wie schetst mijn verbazing en mijn teleurstelling dat er over dit boekje zo’n felle en liefdeloze woordenstrijd zou volgen in De Saambinder en in het Reformatorisch Dagblad. Vooral een zekere mijnheer Logmans uit Barneveld en dominee De Heer uit Middelburg waren fel en veroordelend. Met mijn vrouw kan ik er niet over praten; zij gaat direct huilen als het hierover gaat. Zij zegt: “Je moet de Heere Jezus kennen. Dat ruziën is geen geloof.” Mijn familie is Ger. Gem. in Ned. Daar hoef ik helemaal niet aan te kloppen. Die vinden mij een  “licht mannetje”, dat eigenlijk niet (meer) in de familie past. Zomaar een paar vragen: Wat vindt u van de brochure inhoudelijk? Is er ook kritiek op te geven en zo ja welke? Waarom wordt er gemanipuleerd met het woord of de betiteling “remonstrants”? Waarom vindt men “dat er  te weinig geschreven is over de doodstaat van de mens en de soevereiniteit van God?” Is het zo hard nodig om te piekeren over de vraag of ik wel uitverkoren ben? Dat is toch eigenlijk Gods kant van het geloof? En als laatste vraag: spreekt ds. De Heer namens de synode van onze kerk of doet hij dit op eigen titel? Ik hoop dat het voor u een beetje duidelijk is wat ik bedoel. Ik sta niet op het punt om de kerk de rug toe te keren, maar het word allemaal zo moeilijk om nog op de been te blijven. Bij voorbaat dank voor uw moeite. Vriendelijke groeten van een beetje moe jong mens.

Beste vraagsteller,

Ik vind je vraag best pittig om op Refoweb te beantwoorden en met dat “broekie” zijn valt het nog wel mee denk ik. Jongeren zijn gelukkig wat mondiger geworden. Ook in de kerk.

Je eerste opmerking: “Ik snap er af toe helemaal niets van, maar dat zal wel aan mijn leeftijd liggen, denk ik soms. Maar dan weer stormt het verschrikkelijk in me: De gemeente van Christus is toch het voorbeeld van liefde, eensgezindheid en vrede?”

Ik begrijp je! Ik ben 76 jaar en ik begrijp er ook helemaal niets van. We zijn groot, groter en grootst geworden als reformatorische kerken. Maar we zijn helaas vaak heel negatief kritisch en ook vaak heel liefdeloos en ongeïnteresseerd in elkaar. Het mag niet zo zijn dat je dit kunt begrijpen. Je moet er aan werken dat we elkaar weer gaan respecteren en liefhebben. Niet alleen er om bidden, maar werken! En houdt het vast dat de gemeente van Jezus Christus een voorbeeld van liefde behoort te zijn. Een licht voor de wereld. Wat zeiden de mensen rondom die kerk over de gemeente? “Ziet hoe lief ze elkaar hebben.” Ze waren er jaloers op. De gemeente was één groot getuigenis van de liefde van Christus.

De situatie die je schildert is maar al te vaak waar. Het geeft ook aan de wereld rond om ons heen een heel negatief beeld van de kerk en daarom ook van het geloof. Helpen om alles weer een beetje op de rails te krijgen is een heel probleem. Jij moet niet alle misstanden proberen op de rails te krijgen, we moeten met z’n allen proberen wat meer liefde voor elkaar op te brengen. Niet alleen als gemeenteleden onderling, maar ook in de verhouding gemeente-dominee en dominee-gemeente.

Waarom haken mensen af? “Om de prediking, om het niet serieus genomen worden door onze kerkenraad, door de strijd die er in onze kerken is, om het gebrek aan saamhorigheid? Eigenlijk is de klachtenlijst zo nog niet compleet.” Er zijn heel verschillende oorzaken op te noemen. Het is niet te doen om die hier op te gaan sommen. Ik denk dat het met verschillende omstandigheden te maken heeft. Ik ben er van overtuigd dat de prediking vaak sterk mede de oorzaak is. Mensen worden niet persoonlijk aangesproken, niet persoonlijk opgeroepen. Vaak zijn preken ‘beschouwelijk’, een beschrijving van hoe het moet en wat er gemist wordt. Een opsomming van waarheden en dogmatische stellingen. Dit raakt het hart niet. Dit maakt niet ‘gaande’. Vaak hoor je meer over hoe het niet is, dan hoe het wel is.

Preken zijn vaak slecht voorbereid waardoor er te weinig onderwijs is. Zeker nu onze jonge mensen meer gestudeerd hebben. De wereld is open en men hoort predikers in andere gemeenten op radio of internet. En het één met het ander maakt mensen onrustig en ongelukkig.

Jij hebt veel langs je af kunnen laten glijden, dat is ook een gevaar. Iemand zei eens tegen me: “Ik zit in de kerk en ik ben het lang niet met alle dingen eens, maar pik de goede korreltjes er uit.” Dat kan niet! Dat mag niet! Gods Woord, Gods boodschap moet gepredikt worden. Zijn liefde en Zijn genade. Dat raakt mensenharten.

Maar we gaan naar de oorzaak van je vraagstelling: “Enkele maanden is het inmiddels geleden dat ik een brochure in handen kraag met de titel “Ben ik uitverkoren?”

Je hebt met plezier gelezen en hebt onderwijs gekregen begrijp ik. En toen kwam de kater: schrijverij in verschillende bladen over deze brochure en haar inhoud. Dat roept bij jou veel vragen op. En ik krijg de eer om er een antwoord op te geven. Dat is niet zo heel gemakkelijk, er zit zo heel veel aan vast.

Je vragen: Wat vindt u van de brochure inhoudelijk? Is er ook kritiek op te geven en zo ja, welke?

Ik vind de inhoud niet zo slecht als dat nu geschilderd wordt. Er wordt door critici gewezen op eenzijdigheid. Dit is misschien voor een deel wel waar, maar het kan haast niet anders. Deze brochure is geen dogmatiek. Het is een poging om jongeren te bereiken met wat voorlichting over de uitverkiezing. Dat de opstellers anoniem willen blijven kan ik aan één kant begrijpen, maar aan de andere kant was ook mijn reactie: Wie stelden dit op? Je naam noemen is altijd meer open en duidelijk. Aan de andere kant, het wordt in onze dagen niet verdragen als je het ergens niet mee eens bent of als je ergens vragen over hebt. Vaak hebben dominees het veel te druk om tijd uit te trekken voor een gesprek, enzovoort. Je zou ook kritiek kunnen hebben op de manier van verspreiding, maar ik zie geen andere weg.

Waarom wordt er gemanipuleerd met het woord, of de betiteling “remonstrants”?

Deze negatieve betiteling ligt voor in de mond van onze kerken. Meestal weet men helemaal niet wat het inhoudt. In de strijd rond de bewuste brochure wordt het gebruikt om aan te duiden dat mensen te gemakkelijk naar Jezus gaan of in Jezus gaan geloven. Dat is natuurlijk helemaal niet juist. Remonstrants zijn is iets geheel anders. Daar ga ik hier niet op in. Er zijn boeken genoeg over te vinden. Alleen dit: de oude korte beschrijving om het remonstrantisme aan te geven is deze: “De remonstranten of Arminianen stellen dat God van te voren zag wie er zou gaan geloven. En déze mensen had Hij verkoren. De mens is zo de eerste. Maar de Bijbel zegt: Wij hebben Hem lief, omdat Hij ons eerst heeft liefgehad (1 Johannes 4:19). En het geloof is een gave van God (Efeze 2:8).

Je vraagt: waarom vindt men dat er  te weinig geschreven is over de doodstaat van de mens en de soevereiniteit van God?

Vaak blijven wij in onze kerken daar juist in hangen. Maar daar ligt het begin voor de Evangelieprediking. En die schiet nog al eens te kort. In deze brochure wil men trachten wat meer helderheid te geven over de uitverkiezing en blijft het “geestelijk dood-zijn” van de mens wat meer op de achtergrond. Jammer, maar niet onoverkomelijk. Zeker niet een punt om te gebruiken om elkaar allerlei dingen te verwijten.

Vervolgens: Is het zo hard nodig om te piekeren over de vraag of ik wel uitverkoren ben? Dat is toch eigenlijk Gods kant van het geloof?

Je hebt volkomen gelijk! De uitverkiezing is Gods kant. De bekering tot God is onze kant van het bijbels geloven. Het zoeken van Jezus. Het luisteren naar de Evangelie-boodschap. De Bijbel nodigt zo liefdevol: Komt tot Mij! Geef Mij je hart! Ik sta aan de deur en ik klop! Ik denk dat je vrouw het veel beter begrijpt dan menige harde roeper. De uitverkiezing is niet het hart van de prediking. Je mag het voor mij “het hart van het geloof” noemen. Maar dat is iets anders dan het hart van de prediking. De prediking van het Evangelie is geen uitstallen van waarheden. Ook geen uitroepen van dogmatische stellingen. Ook niet de uitleg van theologische vraagstukken. Het is niet een gebruiksaanwijzing over hoe het allemaal moet gaan. Het is ook geen gelegenheid om de mensen eens goed de waarheid aan te zeggen. De prediking is de proclamatie van  Gods Koninkrijk, dat nabij gekomen is. Daarom is de prediking een hartelijke uitnodiging om te komen tot de Heiland.

Misschien is wel het grootste probleem in onze kerken dat men bang is om te veel aandacht aan die liefdevolle nodiging te geven. De uitverkiezing is een vaststaand gegeven. God heeft uitverkoren! Geloofd zij God met diepst ontzag! Anders had er van mij niets terecht gekomen. Als je de uitverkiezing tot een heel belangrijk deel van de prediking verheft, dan krijg je gemakkelijk wantoestanden: “Och mocht het nog eens gebeuren dat God naar me omzag...” En dat terwijl Hij zo naar je omziet! Er staat niets meer te gebeuren. Jezus stierf voor zondaren en Hij heeft Zelf gezegd: “Wie tot Mij komt zal Ik geenszins uitwerpen”.

En dan heb je nog de laatste vraag: “Spreekt dominee De Heer namens de synode van onze kerk of doet hij dit op persoonlijke titel?”

Ik denk niet dat hij namens de synode spreekt. Hij spreekt op persoonlijke titel, maar dat is binnen onze gemeenten genoeg: “De dominee heeft het gezegd!” Dat is op hoog niveau. Ik denk dat hij wel probeert te vertolken wat in een deel van onze gemeenten leeft en als de ‘waarheid’ aangenomen wordt. Onze synode heeft zich, voor zover ik weet, niet over de brochure uitgesproken. En dat lijkt me ook beter. Verschillende mensen hebben zich hierover al uitgesproken op persoonlijke titel. Ik denk dat dit ook beter is. Anders hebben we er weer een kerkstrijd bij.

Beste broeder, hierbij mijn probeersel om je een beetje te helpen. Ik wil afsluiten met die uitspraak van je vrouw: “Je moet de Heere Jezus kennen. Dat ruziën is geen geloof.” Zij heeft gelijk! Honderd procent. Al die woordenstrijd brengt niets goeds voort. Alleen verdeeldheid. Soms denk ik dat de mensen dat graag willen. De duivel wil dat ook graag. Alle geruzie speelt hem in de kaart.

Gods zegen!
Evangelist J. W. N. van Dooijeweert

Dit artikel is beantwoord door

J.W.N. van Dooijeweert

• Geboortedatum:
  23-01-1938
• Kerkelijke gezindte:
  Gereformeerde Gemeenten
• Woon/standplaats:
  Waddinxveen
• Status:
  Actief

262 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven