Dodenherdenking verplaatsen

Ik heb een vraag aan jullie over de herdenking van 4 mei, omdat in een aantal plaatsen ze is verplaatst naar de zaterdag. Is dat niet hypocriet? Nederland is ook op zondag bevrijd en werd er in Urk of Staphorst op zondag niet gevochten in de Tweede Wereldoorlog? Ikzelf ben ook gelovig maar in Huizen waar ik woon, is gewoon de herdenking op 4 mei en zijn de kerkdiensten verplaatst van half zeven naar vijf uur. Zo kan het dus ook!! Bovendien zaterdag is de sabbatdag, die volgens de Bijbel geheiligd moet worden. Niet de zondag. Ik vind het daarom nogal hypocriet en schandalig om de herdenking te verplaatsen.

Beste vraagsteller,

Ik denk dat er toch meer begrip op zijn plaats is richting gemeenten als Urk en Staphorst die ervoor gekozen hebben om de dodenherdenking op de zaterdagavond te laten plaatsvinden. In mijn ogen is het zelfs een signaal dat dit op steeds minder plaatsen gebeurt. We lijken ons als samenleving steeds minder te realiseren welk een groot geschenk we in de zondag hebben ontvangen.

Het is voor de christelijke gemeente de dag waarop we samenkomen om de levende Heiland te ontmoeten in het gewaad van Zijn Woord. We komen op de zondag  (de eerste dag van de week) samen om Gods grote daden in schepping en verlossing te gedenken, omdat dit de dag is waarop Christus de dood heeft overwonnen. In het Nieuwe Testament zijn aanwijzingen te vinden waaruit blijkt dat de eerste dag van de week bij uitstek de dag was om elkaar in het midden van de gemeente te ontmoeten en bezig te zijn met de grote dingen die God gedaan heeft. Het samenkomen op de zevende dag zoals dat in de oude bedeling aan de orde was, hoort bij de schaduwen die voorbijgaan. Het apart zetten van een dag om ons in bijzonder te wijden aan de Heere en Zijn dienst behoort tot het blijvende. Daarom vieren we als christelijke gemeente in gehoorzaamheid aan het vierde gebod de zondag. De zondag is een geschenk dat we nooit te veel kunnen waarderen.

Ook in de vrijheid die 5 mei 1945 definitief zijn beslag kreeg, ontvingen we als Nederlandse volk een groot goed. Vele jonge jongens hebben voor die vrijheid het hoogste offer gebracht: het offer van hun leven. Het is op zijn plaats dat we daar elk jaar aandacht aan geven: onze vrijheid is niet vanzelfsprekend. Ze heeft velen het leven gekost. Alle reden om dit elk jaar opnieuw te gedenken. Dit mogen we nooit vergeten. Als we immers onze geschiedenis vergeten, moeten we haar overdoen en dan laden we wel een heel grote verantwoordelijkheid op ons.  Het is een onverdraaglijke gedachte dat de vele jonge soldaten tevergeefs hun leven gegeven zouden hebben. Overigens is wel de vraag op zijn plaats of we door de invulling die we vandaag aan onze vrijheid geven de grote offers die gebracht zijn nog wel echt waarderen.  Maar dit terzijde.

Ondertussen moeten we ons wel realiseren dat het bij de verlossing die Christus teweeg heeft gebracht en de 'verlossing'  van de bezetter wel om twee verschillende grootheden gaat. De vrijheid die op 5 mei 1945 een feit werd kan niet in de schaduw staan van bevrijding door Christus. Daarom heeft de laatste ook prioriteit boven de eerste. Om het nog anders te stellen: de Levende heeft voorrang boven de doden. Daarom heeft het principieel alles voor om de herdenking van onze doden naar een ander moment te verplaatsen en de zondag voluit zondag te laten zijn om dankbaar te gedenken wat Christus voor de zijnen heeft gedaan. De gevallenen in de laatste wereldoorlog verdienen het elk jaar herdacht te worden, maar hier geldt toch: wat het zwaarst is, moet ons ook het zwaarst wegen. En dan zal je duidelijk zijn wat voorrang verdient. De Levende (Jezus) heeft voorrang boven de doden. Ooit kreeg Jezus een man bij zich die om toestemming vroeg om eerst zijn vader te begraven om zich daarna aan de navolging te wijzen. Van Jezus krijgt hij deze toestemming niet. Het volgen van Hem heeft hogere prioriteit. Uiteraard staat deze geschiedenis in een bepaalde context, maar heeft ook in dit verband relevantie.

Uiteraard kun je jezelf afvragen of een ceremonie zoals elke gemeente die kent op 4 mei niet past bij het karakter van de zondag. Het betreft immers een sober en ingetogen gebeuren. Voor die gedachte kan ik wel wat begrip opbrengen. Een aanpassing van kerktijden kan dan al een oplossing zijn. Je geeft aan dat het in je eigen gemeente zo gegaan is en dat zal voor veel meer kerkelijke gemeenten gelden. De eerlijkheid gebiedt me te zeggen dat ook in de gemeente waarvan ik predikant ben daarvoor gekozen is, uiteraard mede vanwege het feit dat in onze burgerlijke gemeente de dodenherdenking gewoon op 4 mei plaatsvond. Toch moeten we ons dan ook realiseren dat we heel wat mensen verplichten tot het bezig zijn met dingen waarvoor de zondag in eerste instantie niet is bedoeld. Ook hen gun ik graag dat zij zich op zondag volop kunnen wijden aan datgene waarvoor de zondag in eerste instantie gegeven is: het je wijden aan Hem Die dood en graf overwonnen heeft. Daarom vind ik het verplaatsen van de herdenking naar 3 mei een oplossing waaraan de voorkeur te geven is.

Ik realiseer me dat je met dit standpunt haast een roepende in de woestijn bent en dat dit in onze samenleving nauwelijks meer gedragen wordt en dat dit bevreemding oproept. Ik word daar verdrietig van en ben blij dat er nog steeds gemeenten als Genemuiden, Urk, Staphorst zijn die wel oog voor hebben voor de grote waarde van de zondag en de zegen van de zondagsrust. Juist zij herinneren heel de samenleving er nog weer eens aan dat de zondag allereerst een andere bedoeling heeft. Ondertussen blijft het natuurlijk te betreuren dat een dodenherdenking daartoe de aanleiding moet zijn. Maar dat zou niet aan de orde zijn als heel onze samenleving beter begreep waar het op zondag om ging. Wat zou het een zegen zijn als overal de zondag nog echt zondag zou zijn! Ik hoop dat je deze dingen eens in je overwegingen wilt betrekken. Wat mij betreft, verdient de keuze van de gemeenten die je noemt geen onbegrip maar juist respect.

Ds. H. Peet

Dit artikel is beantwoord door

Ds. H. Peet

• Geboortedatum:
  15-01-1964
• Kerkelijke gezindte:
  Christelijk Gereformeerd
• Woon/standplaats:
  Sliedrecht (Eben-Haëzer)
• Status:
  Actief

105 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven