Vraag
Ik heb een vraag over de plaats van het (eerste) gebed in de eredienst. In de PKN-gemeente waar ik naar toe ga, gaat de predikant voordat hij gaat Bijbellezen, eerst bidden. Voordat het gebed begint zegt de predikant vaak dat we gaan bidden voor de opening van het Woord en de verlichting van de Heilige Geest. Af en toe bezoek ik een dienst in andere gemeenten (andere PKN-gemeente, HHK, Ger. Gem.). In sommige van deze gemeenten wordt er eerst Bijbel gelezen en daarna gaat de dominee bidden. Dit komt tot mij wat vreemd over. De Heilige Geest is toch ook nodig bij het lezen van het Woord? Hoe komt het dat het gebed in de ene gemeente een andere plek heeft in de eredienst. Waarom zou men kiezen om te bidden voor het Bijbel lezen en waarom zou men kiezen om te bidden na het Bijbellezen?
Antwoord
Beste vragensteller, dank voor je vraag en je oplettendheid. Laat ik vooropstellen dat de liturgie of de orde van dienst een zaak van de predikant en de kerkenraad is. Het kan dus met andere woorden een bewuste keuze van de predikant en de kerkenraad zijn om de dingen te doen die men doet, mede voortkomend uit een stukje ‘traditie’. Daar is op zichzelf helemaal niks mis mee. Maar er kan ook een andere reden aan ten grondslag liggen.
Waarom eerst Schriftlezing en daarna gebed? Het gebed na de Schriftlezing heeft oude wortels. Voorheen nam de voorlezer een grote plaats in. Aan het begin van de dienst las hij Gods wet en aansluitend het Woord van God. Pas hierna kwam de predikant binnen en ging dan voor in de dienst der gebeden. Dat gebeurt dus nog steeds in gemeenten. Het motief is: we luisteren eerst naar Gods Woord en op dit Woord antwoorden wij met onze woorden door middel van het gebed. De voorlezer verdwijnt echter steeds meer uit de kerken, omdat de predikant deze taak vervult. Ook de plaats van het gebed is hierdoor gewijzigd: voor (!) de Schriftlezing.
Het is goed te verdedigen om het zo te doen en wel om de volgende redenen: 1. Zonder de Heilige Geest kunnen wij de Schriften niet openen en lezen. Daarom roepen wij Hem aan. 2. Schriftlezing en prediking vormen één geheel en horen dus dicht bij elkaar gehouden te worden. 3. De wet van God verootmoedigt ons, zet ons op onze plaats, ontdekt ons aan onze zonden. Vanwege deze aspecten is het juist om het gebed direct een plaats te geven na de lezing van Gods wet. Overigens bidt de predikant of voorganger namens de gemeente. Goed om dat te beseffen, want als gemeente naderen wij tot God en roepen we Hem aan om de opening van het Woord en de verlichting door de Heilige Geest.
Vriendelijke groet,
Ds. E. Gouda/Nieuw-Lekkerland
Dit artikel is beantwoord door
Ds. E. Gouda
- Geboortedatum:25-12-1968
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Nieuw-Lekkerland
- Status:Actief
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Na de wet of geloofsbelijdenis wordt er gezongen, na het zingen moet de organist het orgel afsluiten, de registratie en bladmuziek klaarzetten voor de volgende liederen/psalmen.
Als er na het zingen direct gebeden wordt heeft de organist geen tijd om dit te doen, en om het onder het bidden te doen is ook niet zo eerbiedig natuurlijk.
Of de organist moet op de (ongemakkelijke) houten bank blijven zitten tijdens het gebed en daarna alles klaarzetten, dat kan natuurlijk ook.
Daar nog nooit aan gedacht.
Predikant in de HHK, maar van mening dat je de Heere ook hebt te bidden om een zegen over de opening en lezing van het Woord. En dan maakt het niet uit, door wie dit Woord dan gelezen wordt. Vind het geen slechte zaak, wanneer de ouderling van dienst, of de voorlezer, dit doet.
Dan wordt de eredienst namelijk niet zo'n exclusief ''domineesgebeuren'' en wordt het algemeen priesterschap der gelovigen meer benadrukt.
Maar er dus nog nooit aan gedacht, dat gebed voor de Schriftlezing (en kan het soms lang maken!) wel eens ongemakkelijk kan zijn voor de organist.
