Vraag
Aan iemand uit de Gereformeerde Gemeenten. Een tijd geleden ben ik in aanraking gekomen met rechts reformatorische christenen. Dit leverde naast boeiende gesprekken helaas ook veel onbegrip op. Daarbij moet ik stellen dat dit onbegrip vooral bij mij vandaan komt, omdat ik bepaalde uitdrukkingen en gezegden niet begrijp en in sommige gevallen komen ze me welhaast zelfs godslasterlijk voor. Om meteen bij het laatste te beginnen... Daarmee verwijs ik naar iemand die aangeeft als Lot door God uit Sodom te zijn geplukt en nu op weg te zijn naar Zoar. Waarbij Zoar symbool staat voor Jezus. Nu kan het mijn beperkte begrip zijn, maar we lezen in de Bijbel dat Lot zich niet veilig wist in Zoar en dientengevolge met zijn dochters in een grot ging wonen. Hoe kan Zoar staan voor Jezus als Zoar zelf niet veilig was? Is dat niet spotten met onze Heiland en Verlosser? Dezelfde moeite heb ik met het aanhalen van het gebed van koning Achab, een gebed van een goddeloze koning, die goddeloos en onbekeerd stierf. Ook het "uit mij geen vrucht in eeuwigheid." Op zichzelf genomen waar, maar hiermee wordt een vervloeking van Jezus aangehaald. Deze voorbeelden doen mij pijn en vervullen mij met onbegrip. Misschien kunt u hier wat licht over laten schijnen?
Antwoord
Beste vraagsteller,
Ik kan je heel goed begrijpen. Jouw probleem is het probleem van velen. Een goed gesprek verandert in een heftige discussie of in het uiten van termen die niets zeggen. Natuurlijk heb je gelijk als je zegt dat de schuld in de eerste plaats bij jezelf ligt; je begrijpt de uitdrukkingen niet. Maar ik wil niet minder sterk de nadruk leggen op de schuld van degene met wie jij gesproken hebt.
Voor veel mensen is het een gewoonte geworden om in bepaalde termen uitdrukking te geven aan hun ervaringen. Hun persoonlijke geloofservaringen. Ik had pas met iemand een gesprek en die vertelde me dat het zo’n wonder was: eerst in Bethel en daarna in Pniel... Zo zijn er misschien wel duizend uitdrukkingen of meer. Begreep ik hem niet? Ja! Heel goed. Maar ik houd niet van deze manier van spreken over het geloof. Zeg dan gewoon dat je een ervaring had zoals Jacob in Bethel. Er was als het ware een ladder naar de hemel. Dan kan een ander begrijpen wat je bedoelt.
Een zinsnede als deze: "Als Lot door God uit Sodom te zijn geplukt en nu op weg te zijn naar Zoar. Waarbij Zoar symbool staat voor Jezus." Vind ik persoonlijk heel verkeerd. Je hebt gelijk, er klopt dan een heleboel niet meer. Zoar was voor Lot een tijdelijke vluchtplek. We komen met deze soort spreekwijzen op het terrein van de allegorie.
Wat is allegorie? Een manier van spreken waarmee je iets anders zegt dan je op het eerste gezicht lijkt te zeggen. Allos = andere. Agoria = spreken. Je spreekt van iets anders. Allegoriseren brengt problemen met zich mee. Wat je zegt is niet vrij toegankelijk. Verschrikkelijk! De Bijbel wil juist heel open zijn naar iedereen. Maar bij allegorie is de uitleg alleen beschikbaar voor ingewijden. Een buitenstaander kan zonder uitleg niet weten wat er bedoeld wordt. Dat moeten we niet doen. Het evangelie is er niet om iemand buiten te sluiten van de 'ware' boodschap van het evangelie. Het christendom is geen sekte.
Alleen als je weet hoe het christelijk geloof in elkaar steekt kun je allegorisch spreken, begrijpen, verstaan. Het probleem is duidelijk: De buitenstaander, de geïnteresseerde man of vrouw, blijft buitenstaander en gaat zich steeds meer buitenstaander voelen. Dat wil de Heere niet. Jezus zegt "worden als een kind." Dat wil zeggen ongecompliceerd en onbevangen gewoon zeggen wat je bedoelt. Bij allegoriseren zegt de spreker eigenlijk wat er in die Bijbeltekst staan 'moet'. Volgens hem. De spreker luistert niet open en onbevangen naar de tekst. Hij beleeft niet onbevangen en persoonlijk het geloof zoals de Bijbel het ons aanreikt. Hij luistert niet naar de Bijbel, maar hij laat de Bijbel zeggen wat hij wil en wat hij denkt. De spreker laat zich niet gezeggen door de Bijbel. Hij stopt de Bijbel in zijn denkpatroon in zijn dogmatiek, in zijn theologie.
Hier is nog eindeloos meer van te schrijven, maar dat gaan we nu niet doen. Het noemen van voorbeelden vraagt zeker voorzichtigheid. Zeker als het om een tekst gaat zoals: "Uit u geen vrucht meer in eeuwigheid." Er staat niet "uit mij geen vrucht meer." Maar "uit u geen vrucht meer." Het is inderdaad een vloek die Jezus uitspreekt. Ik verfoei deze manier van spreken. Het is niet gezond en vervreemdt de gelovige van zijn omgeving. Hoe kan hij of zij dan een zoutend zout zijn.
Laat je gedachten eens over die dingen gaan en lig er verder niet wakker van. Als iemand zo tegen je spreekt, vraag hem dan om uitleg ervan. Anders kom je er niet mee verder. Ook niet als je er een beetje boos om wordt. Ontvang het Woord van God als een kind. Lees het als een volwassene. Laat je vooral niet afschrikken door dingen die je niet direct begrijpt.
De zegen van de Heere toegewenst en hartelijk gegroet,
Evangelist J. W. N. van Dooijeweert
Dit artikel is beantwoord door
J.W.N. van Dooijeweert
- Geboortedatum:23-01-1938
- Kerkelijke gezindte:Gereformeerde Gemeenten
- Woon/standplaats:Waddinxveen
- Status:Actief
Bijzonderheden:
Bekijk ook:
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
"Matthéüs 13:
10 En de discipelen tot Hem komende, zeiden tot Hem: Waarom spreekt Gij tot hen door gelijkenissen?
11 En Hij, antwoordende, zeide tot hen: Omdat het u gegeven is, de verborgenheden van het Koninkrijk der hemelen te weten, maar dien is het niet gegeven.
Het moest dus voor de grote schare verborgen blijven...
Lastig!
Is de huidige prediking in de reformatorische kerken nog evangelieverkondiging? Ja natuurlijk, men spreekt over Jezus, en over behoud. Maar gaat het nog om ellende, verlossing en dankbaarheid? Of preken we vooral voor een groep ingewijden die aangesproken worden in allegorie en standaard uitdrukkingen? En zuchten we aan het eind dat we hopen dat we oren krijgen om te horen?
Dit is een verkeerde ontwikkeling. Met deze manier van preken kunnen we niet op de Areopagus gaan staan.
Mijn zou ons voor gek verklaren.
Jezus zegt tot zijn discipelen, jullie snappen de tale kanaans wel, maar omdat deze toehoorders dat niet snappen spreek ik in gelijkenissen, hele eenvoudige taal, zodat alle toehoorders het begrijpen.
Jezus sprak juist door gelijkenissen om Zijn boodschap duidelijker te maken. Bij de dicipelen waren de ogen al geopend, maar bij de meeste toehoorders niet. Omdat Jezus juist wil dat alle mensen tot bekering komen, sprak hij door gelijkenissen, zodat de meest eenvoudige onder zijn luisteraars het kon begrijpen. Dat is nu nog zo.
Daarom is het zo belangrijk dat het Evangelie helder, begrijpelijk, eenvoudig,eerlijk en
goed verstaanbaar wordt gebracht. Zowel op de preekstoel als het gesprek onderling.
Een ieder die dit niet doet, kan dus (ook onbewust!) een verhindering opwerpen.
Van groot belang dus om hier in afhankelijkheid van God mee om te gaan.
Het viel me onlangs nog weer op, dat de dicipelen, ook al waren hun ogen geopend, toch nog zoveel moesten leren! Altijd in nabijheid van de Heere Jezus, en toch begrepen ze er soms nog maar zo weinig van. Dus altijd gaat het leren en groeien door.
Sorry, ik had jouw reactie nog niet gezien, dus nu komt het ongeveer op hetzelfde neer.
excuses.
Maar inderdaad erg lastig. Hier 2 uitleggen:
http://www.refoweb.nl/vragenrubriek/6404
http://www.refoweb.nl/vragenrubriek/17717
Ik denk overigens dat het vergelijken van de gelijkenissen met de tale Kanaans slaat als een tang op een varken ;-) De vraagsteller en van Dooijeweert hebben het daar ook niet over.
Hoe dan ook, het heeft inderdaad vrij weinig met de tale Kanaans te maken.
Aan de oever van de Galilese zee stond de ontelbare schare des volks en luisterde naar
het woord van het koninkrijk Gods. Onze dierbare Heere stelt Zich tevreden met een
eenvoudige vissersschuit als kansel en uit Zijn mond, uit de mond van Degene, Die de
eeuwige Wijsheid is, vloeit de heerlijkste beeldspraak, de schoonste gelijkenissen,
geput uit het boek der natuur, het volk tegemoet. De Heere deed dit om hun de kennis
van de dingen het koninkrijk Gods aangaande, bij te brengen en het was uit louter
genade en lankmoedigheid, dat de Heere Zich tot dit doel van gelijkenissen bediende,
want horen deed wel de gehele schare, maar niet allen zouden vernemen en verstaan,
wat in deze gelijkenissen opgesloten lag. Niet allen, die het woord vernamen, werden
zalig, maar de meesten bleven op hun zonden zitten.Niet vóór de door de Vader van
alle eeuwigheid daartoe bestemde tijd en ure mocht Gods heilig en onbevlekt Lam
geslacht worden en daarom mocht de eeuwige waarheidook niet anders dan in
gelijkenissen aan het volk worden voorgehouden, zolang dat uur nog niet gekomen
was. Wel was de gehele waarheid in deze gelijkenissen opgesloten, maar zij, die
meenden deze waarheid te verstaan, ontvingen geen nadere uitleg van des Heeren
woorden. Alleen zij die zich door deze woorden getroffen en geslagen voelden en
daarom naar de juiste betekenis hongerden en dorstten, ontvangen nader onderricht en
werd hun de ware bedoeling van de Heere blootgelegden duidelijk gemaakt.
De eeuwige Wijsheid spreekt tot ons uit gelijkenissen niet om de mensen te verderven
maar opdat wij aan onszelf ontdekt zouden worden enleren uitroepen: Heere! open U
mij de ogen opdat ik zie, want ik versta niets van hetgeen U zegt!
Mee eens! Het blijft belangrijk dat er over het evangelie geen deksel van moeilijke woorden, of nietszeggende termen gelegd mag worden.
Het innerlijk verstaan van een gelijkenis wordt door Heere Zelf geleerd.
"Niet vóór de door de Vader van alle eeuwigheid daartoe bestemde tijd en ure mocht Gods heilig en onbevlekt Lam
geslacht worden en daarom mocht de eeuwige waarheid ook niet anders dan in
gelijkenissen aan het volk worden voorgehouden, zolang dat uur nog niet gekomen
was."
Maar dat staat ook al in Mattheus 13 zoals Imri aangaf in de eerste post.
En inderdaad wat Mona ook zegt, het innerlijk verstaan wordt door de Heere Zelf geleerd, die kregen nader onderwijs.
Het was geen gelijkenis in de termen van: och, mocht er nog van den berge Beluals afgedaald worden in het uur der minne om de vierschaar der consistentie komen mogen te beleven in een toevallend en omhelzend recht als een dodelijks tijdsgewricht in een punt des tijds.
Of zoiets...
wel eens van de vierschaar gehoord, maar nooit die van de consistentie.
En de berge Beluals, wat is dat in den vrede??
Het klinkt vroom. Het lijk dan dat jou gemeente de enige ware leer is.
( Wij hebben de zuivere leer!)
Hoor het mijn moeder zeggen: als je een ander leven kent dan...
of
als je op de leerschool der genade zit........
Ongeletterd zou ik bijna zeggen.Of te dogmatisch.
Ik mis het echte geestelijke leven in zulke uitspraken.
Denk je nu echt dat Christus met ons leven speelt dmv een raadseltje die we op moeten lossen? Moeten wij mensen moeite doen om genade te kunnen ontvangen? Lijkt mij onbijbels.
Tale kanaans is zowieso een arrogante naam voor oud-hollands. Getuigt niet echt van respect. Daarbij lijkt het eerder iets te zijn om exclusiviteit mee af te dwingen, en dat is een behoorlijk menselijk trekje. Dat is hetzelfde als lampjes aanbrengen in je kerk om ervoor te zorgen dat geen vreemdeling of arme zondaar op jouw plekje komt te zitten.
Er is ook een mooie, lieflijke vorm van de tale Kanaans ; Zoete banden zijn het die mij binden, met des Heren lieve volk, ja het zijn mijn harte vrinden, hunne taal is mijne tolk.
Ik bemoei me er ook nog maar even mee...
Consistentie moet zijn concientie, je geweten dus.
Wordt mee bedoeld dat als je je zonden gaat leren kennen dat je geweten je al gaat veroordelen.
Een vierschaar is een soort rechtbank natuurlijk.
Zo heb ik hem tenminste altijd begrepen.
Wat betreft de berge Beluals: m.i. bestaat die niet. In 2 Korinthe 6:15 staat 'En wat samenstemming heeft Christus met Belial, of wat deel heeft de gelovige met de ongelovige?'
Belial is dus geen berg, eerder een duivel.
Als Belual wel als berg bestaat ben ik erg benieuwd waar dat staat.
Inderdaad, het moet consientie zijn, waarschijnlijk de spellingscontrole...
Belual bestaat inderdaad niet, het moet Belial zijn, daar word volgens mij de duivel mee bedoeld, dus van de berg Belial afgedaad betekent los van de duivel of zoiets.
Overigens is het een niet kloppende zin, maar ik heb het alleen als voorbeeld aangedragen.
- 1
- 2
