Vraag
Wij als getrouwd stel zitten met een moeilijk probleem. Mijn ouders hebben een mooi goedlopend bedrijf. Altijd is het zo bedacht dat ik het over ga nemen. Nu mijn vader de leeftijd heeft bereikt om zo zachtjes aan de stoppen, zie ik dat echter helemaal niet zitten en mijn vrouw ook niet. Ik kan de verantwoording niet aan en het idee dat ik het alleen moet gaan doen. Ik ben nu al zoveel met de zaak bezig en heb eigenlijk te weinig tijd voor vrouw en kinderen. Dat zal dan natuurlijk nog moeilijker worden straks. Het liefst wil ik bij een ander aan de slag. Op welke manier kan ik dit mijn ouders duidelijk maken? Wij zijn erg bang voor onbegrip. Het nemen van een besluit om de zaak over te nemen neemt ook een grote plaats in, in ons gebed. Al jaren bidden we of er een oplossing mag komen over hoe het verder moet met de zaak. Wij voelen ons verantwoordelijk tegen over onze ouders, maar we zien het niet zitten om het bedrijf over te nemen. Hoe toch verder? En wat is de weg van Heere hierin?
Antwoord
Een afdoend antwoord op de vraag in de laatste zin kan ik uiteraard niet geven. Wanneer jullie op je gebed geen duidelijk antwoord krijgen zullen jullie verantwoord en gewetensvol een beslissing moeten nemen. Hiervoor wil ik je wel een paar overwegingen geven.
1. Traditioneel willen ouders graag dat kinderen, of althans een zoon, dikwijls de oudste, in hun voetstappen gaan. Dat kan een stroper of weetteler zijn, maar evengoed de arts, predikant, landbouwer, aannemer, etc. Op dat laatste is niets tegen, maar de omstandigheden kunnen dat verhinderen: economische ontwikkelingen, aanleg, gezondheid, een andere roeping of nog wat anders.
2. Ongeoorloofde druk door een ouder moet in elk geval vermeden worden. Iemand moet niet gedwongen worden te beloven dat hij iets zal doen, wat hij redelijkerwijs denkt niet te kunnen of te mogen. De geschiedenis is vol van voorbeelden hiervan.
3. We moeten onze ouders eren en respecteren. Dat houdt echter niet in dat volwassen kinderen elk van de materiele of wereldlijke wensen van hun ouders altijd blindelings moeten volgen. Soms ook kunnen er evenwel lastige financiële consequenties aan het niet overnemen zitten. Is het goedlopende bedrijf tevens de oudedagvoorziening?
4. Ook moet een kind zich afvragen of zijn plannen en visie om af te wijken van de ouderlijke wens billijk en redelijk is. Ik ken de omstandigheden en achtergrond van de vraag hierboven niet, maar bijvoorbeeld bepaalde liefhebberijen mogen niet aangevoerd worden om de wens van de ouders zonder meer af te wijzen. Zijn de gezinsomstandigheden van dien aard dat ze niet te combineren zijn met het runnen van een bedrijf? Desnoods met enige aanpassingen.
5. Zeer belangrijk is dat er goede communicatie moet zijn over het probleem. Hebben de ouders van vraagsteller nog niet begrepen dat hun wens op weerstand stuit bij de kinderen? Is er al eerlijk over gesproken? Door er niet tijdig samen over te spreken (bijvoorbeeld uit angst te kwetsen) kunnen de ouders ook niet zoeken naar mogelijke alternatieven.
6. Wanneer het goed is zullen zowel ouders als kinderen beseffen dat het belangrijkste in het leven van een christen niet is dat hij een vaderlijk beroep of bedrijf al dan niet voortzet, maar dat door ons leven Gods bedoeling en eer wordt bedoeld. En dat kan op verschillende manieren. Er moeten goede en eerlijke bedrijven zijn. Er moet tijd en zorg in het gezin zijn. De kerkelijke gemeente heeft vrijwilligers nodig. Onderwijs, zorg en politiek vragen mensen met toewijding. Een gemakkelijk leven zonder maatschappelijke verantwoordelijkheden kan zeer aantrekkelijk lijken, maar is een vorm van egoïsme.
Ik kan het ook anders stellen: God dienen betekent tegelijk dienstbaar zijn aan en voor de medemens. Hoe zijn we in de samenleving liefhebbers van onze naaste? Dat raakt ook ons werk en beroep.
Samen sterkte bij de voortgang en de beslissing toegewenst!
Ds. J. J. Tigchelaar
Dit artikel is beantwoord door
Ds. J.J. Tigchelaar
- Geboortedatum:05-12-1931
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Putten
- Status:Actief
Bijzonderheden:
Emeritus predikant en adviseur predikantenopleiding Church of Central Africa
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Als buitenstaander zou ik zeggen: het is je goed recht om je eigen keuzes te maken. Maar overweeg ook eens het volgende:
- praat met je ouders over een geleidelijke overname
- delegeer! Vooral als je geen tijd voor je prive en gezin overhoudt.
- Vraag aan een managementcoach om begeleiding.
- Kijk wat je persoonlijke sterke en zwakke punten zijn.
Als dan nog steeds je conclusie is: ik trek dit niet, dan pas zou ik het besluit nemen om ervoor te kiezen het bedrijf niet over te nemen. Het is je goed recht, maar het lijkt mij dat je dit besluit echt moet nemen als je er diep van overtuigd bent.
Ik ken inderdaad iemand die als gedoodverfde opvolger ook de boel overnam, maar hij miste gewoon de kwaliteiten van zijn vader (hij had hele goede competenties, maar niet als kapitein op de boeg). Gevolg is dat het bedrijf na jaren kwakkelen inmiddels ter ziele is gegaan.
Als je zelf ook van mening bent dat je bepaalde essentiele competenties mist, dan zou ik dat zeker met je ouders bespreken. Het laatste dat hij zal willen is dat het bedrijf na overdracht niet goed kan worden voortgezet, dat is in ieder geval jullie gezamenlijk belang.
Vergelijk ook de geschiedenissen van Mozes die door Jethro erop wordt gewezen dat hij werk moet delegeren. Vergelijkbare geschiedenis in Handlingen bij het aanstellen van diakenen.
