Vraag
Ik weet dat er al meer dan genoeg vragen over zijn gesteld en het is bijna afgezaagd, maar toch heb ik een vraag over de vertaling van een bijbeltekst in de HSV. "IJdelheid der ijdelheden, zegt de Prediker, het is al ijdelheid." In de HSV wordt deze tekst vertaald als: "Vluchtigheid der vluchtigheden". Vanwaar deze vertaling? De term 'ijdelheid' -ofwel 'leegheid'- lijkt mij iets heel anders dan 'vluchtigheid'?
Antwoord
De betekenis van het woordje "ijdelheid" heeft een grote verschuiving ondergaan. Het wordt eigenlijk nog uitsluitend gebruikt in de zin van iemand die er mooi uit wil zien en lang voor de spiegel staat. Het Hebreeuwse grondwoord "hèbèl" betekent echter iets als "zucht". Het verwijst naar iets dat ongrijpbaar is en als het ware door je vingers glipt. De herzieners hebben lang moeten wikken en wegen, maar uiteindelijk is gekozen voor "vluchtigheid". In dit vers staat er letterlijk: "vluchtigheid der vluchtigheden". Dat is echter onbegrijpelijk Nederlands. Daarom is gekozen voor de wat vrijere vertaling "een en al vluchtigheid". Hier hoort overigens wel een voetnoot bij. Die ontbreekt in de eerste drukken van de HSV en zal later nog geplaatst worden.
Reinier de Blois, vertaalkundige HSV.
