Op de route van Dijon naar Lyon, in het hart van de Franse Bourgogne, ligt het pittoreske stadje Tournus. Vanuit de hooggelegen residentie van het Hollandse echtpaar Joan en Truus Koster, de oude wijnboerderij La Montagne, hebben bezoekers een schitterend uitzicht op de wereldberoemde abdij van de Franse wijnstad. Historie als uitzicht, prehistorie op loopafstand en omgeven door wijngaarden; dat is La Montagne. Maar de bijzondere plek biedt ook het onderkomen aan de stichting L’Abri-france waar protestants-christelijke jongeren en jongvolwassenen met (psychische) problemen weer tot rust kunnen komen. Een impressie.
Joan (52), Truus (51) en hun veertienjarige zoon Louis, vormen het hart van deze bijzondere stichting. Ruim een jaar geleden verhuisden ze van het Hollandse Rhenen naar de Bourgogne, omdat ze zich daartoe geroepen voelden. Daarvan zijn ze overtuigd. Alles om hen heen werd afgebroken, zodat de weg naar Frankrijk open kwam te liggen.
De plek waar de Kosters wonen is werkelijk uniek. Om L’Abri-france mede te kunnen financieren, runnen ze ook een chambres d'hôtes, een klein pension met enkele kamers, een appartement en een minicamping. Vanwege de historische en rustgevende omgeving, is daar voldoende belangstelling voor. Vooral van Nederlanders, die zo in hun eigen taal onthaald worden. Het is met name Joan die zich met het hotelgebeuren bemoeit, terwijl de aandacht van Truus in eerste instantie gericht is op L’Abri-france.
Vlakbij La Montagne ligt de bekende kathedraal van Cluny en bevindt zich er de protestantse kloostergemeenschap Taizé. Op loopafstand is een oude steengroeve, en in de directe omgeving zijn prehistorische grotten die een menigte aan fossielen en restanten van holenberen laten zien. Tal van historische steden in de nabije omgeving zorgen voor de nodige culturele inspiratie. En de duizenden wijngaarden in het gebied maken duidelijk dat er ook voldoende gelagerd 'druivensap' verhandeld wordt.
Een jaar na hun vertrek naar Frankrijk, kan een tussenbalans opgemaakt worden. De zeventiende-eeuwse boerderij en het terrein eromheen heeft een ware metamorfose ondergaan, waardoor het er op dit moment goed toeven is. Maar tegelijkertijd moet er nog veel gebeuren. Zo zijn er plannen om het aantal kamers voor jongeren uit te breiden en de minicamping beter te benutten. Met de inkomsten daarvan krijgt L’Abri-france een beter financieel fundament. Geld voor de broodnodige aanpassingen is er vrijwel niet. Daarom zijn de Kosters op zoek naar sponsors, of vrijwilligers en materiaal. "We zoeken bijvoorbeeld handige vutters of bouwvakkers die met pensioen zijn en bereid zijn om, buiten het seizoen, bij ons de handen uit de mouwen te steken", vertelt Joan. "We hebben graag mensen die van aanpakken weten. Maar ook materiaal en transport daarvan vanuit Nederland is meer dan welkom. Dringend nodig zijn dakramen, trappen, isolatie, hout, elektramateriaal, sanitairunits en een septictank. Caravans als onderkomen voor vrijwilligers zijn ook zeer bruikbaar. Het zou geweldig zijn als aannemers en elektriciens uit de achterban ons willen sponsoren."
L’Abri-france is eigenlijk de bestemming van een lange zoektocht van beide Kosters, die zo'n tien jaar heeft geduurd. "Dit voelt als thuiskomen", verduidelijkt Truus. "Tien jaar geleden mocht ik tot geloof komen en begon er in mijn hart het verlangen te groeien om iets te mogen doen in Gods Koninkrijk. Ik heb op een gegeven moment alles aan de Heere gegeven: mijn bezit, mijn gezin, mijn leven en gevraagd: Heere, wat wilt U dat ik doen zal? Met kracht kwam toen Frankrijk in mijn gedachten en dat werd zo’n veertien dagen lang via allerlei wegen steeds bevestigd. Ik had direct de neiging om mijn koffers te pakken en weg te gaan. Via internet gingen we op zoek naar geschikte woonruimte. La Montagne ontdekten we oktober 2009." Voor Truus was dat liefde op het eerste gezicht: "Ik voelde er me direct thuis."
Haar man was zo ver nog niet. Zijn carrière verliep namelijk in eerste instantie zeer voorspoedig, onder meer via een nieuwe baan. "De Heere heeft dat echter alles beetje bij beetje bij mijn handen afgebroken. Heel lang heb ik mij verzet tegen vertrek naar Frankrijk, maar uiteindelijk heb ik moeten buigen." Het financiële plaatje werd door giften en dergelijke precies sluitend gemaakt op de datum dat hun optie op het huis in Frankrijk verliep. Gezien de crisis op de woningmarkt, wordt ook de goede en vlotte verkoop van hun huis in Rhenen als een wonderlijke Leiding in het proces gezien. "Uiteindelijk pasten de puzzelstukjes in elkaar."
Maar wat te doen in Frankrijk? Ook dat werd snel helder. Als vrijwilliger bij de stichting Jijdaar! kwam Joan regelmatig in aanraking met jongeren die op diverse terreinen vastliepen. "Je spreekt ze op een jongerenavond, maar daarna raak je ze uit het oog. Veel van hen weten niet waar ze met hun praktische geloofsvragen terecht kunnen, of ze vinden het moeilijk om dat in de eigen gezin of gemeente ter sprake te brengen. Daarnaast werden diverse jongeren uit onze achterban met hulpvragen op onze weg geplaatst. Kortom, wij zagen hierin een taak voor ons. Jongelui kunnen met hun levensvragen bij ons terecht. Ze komen hier in ons logeerhuis tot rust en kunnen hier ook werken aan hun problemen en identiteit."
Kan dat niet in Nederland dan? "Hier zijn ze ver weg van familie en vrienden", legt Truus uit. "Bovendien loop je vanaf deze plek niet zo maar even naar de stad. Je kunt dus niet even snel Tournus in om drank of drugs te halen. Bovendien is er een taalbarrière en is bellen naar huis relatief duur. In Nederland kunnen ze zich bezig houden met van alles en nog wat en zo hun gevoelens tijdelijk wegstoppen. Hier word je gedwongen om naar jezelf te kijken. Wie ben ik? Wat wil ik?"
Jonge mensen worden bij L’Abri-france geconfronteerd met zichzelf en met de belangrijkste levensvraag. Truus: "We willen ze graag de christelijke naastenliefde laten zien, veiligheid en geborgenheid geven, een luisterend oor, tijd en aandacht voor elkaar hebben. Dat zijn de belangrijkste ingrediënten. De conclusie van de gasten die we de afgelopen maanden hebben gehad was, dat ze in de periode bij ons dichter bij zichzelf zijn gekomen en objectiever de thuissituatie kunnen beoordelen. Ze kunnen er letterlijk meer afstand van nemen en zo beter naar hun problemen kijken. Het leven in Nederland is zo hectisch, dat ze niet de rust hebben om na te denken over hun levensdoel; waarvoor en voor wie leef ik?"
Frankrijk zit de Kosters als gegoten en ze voelen zich er opmerkelijk goed thuis. Ze piekeren er niet over om weer terug naar Nederland te gaan. Eigenlijk missen ze niets van het vlakke en vochtige Holland, behalve dan natuurlijk wel heel erg hun (klein)kinderen. Twee van de drie jongens zijn getrouwd. De jongste, Louis, is meeverhuisd naar Frankrijk en krijgt onderwijs op afstand. Dat volgt hij aan de Jacobus Fruytier Scholengemeenschap in Apeldoorn. "Via de mail krijgt hij alle lesstof toegestuurd, maar wij geven hem les. Desondanks is het een kostbare zaak: 6000 euro per jaar. De hele studie kost dus 30.000 euro. De Fruytier heeft een tiental leerlingen die in het buitenland vanuit Nederland les krijgen. Dat zijn kinderen van ouders die zijn uitgezonden door stichtingen of kerken. Zij vergoeden ook de onderwijskosten. Wij moeten alles zelf betalen."
Maar dat is niet alles. Het gezin leeft daarom sober en moet het stellen zonder de uitgebreide Nederlandse sociale en pensioenvoorzieningen. "Maar ook dat leggen we in de hand van de Heere. Onze trouwtekst was: Op de berg des Heeren zal het voorzien worden (Gen. 22:14). Ook Abraham moest uit zijn maagschap vertrekken. Opmerkelijk is dat de berg waarop wij wonen precies 777 km van onze vorige woonplaats vandaan ligt. Wonderlijk."
Hoe nu verder met La Montagne en L’Abri-france? Vooralsnog gaan we naast elkaar verder, zodat de een de ander financieel kan ondersteunen. Joan: "We willen dolgraag het bijgebouw omtoveren tot een verblijf voor ondersteunende hulpverlening, met daarboven een aantal kamers voor jongeren. Hoe we dat moeten realiseren/financieren weten we nog niet goed. Op dit moment kunnen we niet zonder de inkomsten van chambres d'hôtes. De meest ideale oplossing zou zijn dat we op termijn in alle kamers jongeren onderbrengen. Hen helpen is ons doel. Eerst hier, maar terug in Nederland ook. Voor ons netwerk in Nederland zoeken we daarom nog mensen die dezelfde motivatie hebben als wij en ook de problemen (her)kennen waar veel jongeren tegenaan lopen."
Helder is dat we een goede (financiële) basis nodig hebben voor L’Abri-france. Het is een Nederlandse ANBI erkende stichting, dus alle giften zijn aftrekbaar. Bovendien werken we op een professionele manier. Onze projectleider in Nederland verricht de intakegesprekken. In overleg met ons wordt bekeken welke jongeren hier passen. Daarnaast is er een onafhankelijke kwaliteitstoets door Saron als koepelorganisatie, die eventueel ook de aanvragen voor een Persoons Gebonden Budget (PGB) verzorgd. De Nederlandse overheid draait echter de geldkraan voor PGB’s steeds meer dicht, ook als het gaat om onder meer psychische hulpverlening. Daarom komen op dit moment de kosten voor het verblijf en de begeleiding van de jongeren vooral voor rekening van de ouders. Maar eigenlijk zouden ook kerkelijke gemeenten daarin moeten bijspringen via diaconale gelden. Want als er geen geld is, kunnen we eigenlijk geen hulp bieden. Die financiële middelen hebben we niet. We denken erover om een aparte steunstichting voor fondsenwerving in het leven te roepen. De nood in onze achterban is enorm. We zien alleen het topje van de ijsberg. Om ze te helpen is geld nodig. Onze jongeren liggen bij wijze van spreken langs de weg en wij zijn de herberg die ze onderdak bieden en hulp geven. Nu is het alleen nog wachten op de barmhartige Samaritaan die langs zal komen."
