Vraag
Ik heb een vraag over dromen. Wat is de plaats van dromen tegenwoordig ten opzichte het geloof? Nemen ze tegenwoordig een andere plaats in dan in de bijbel. Kunnen wij er waarde aanhechten als iemand zegt dat hij door een droom tot geloof is gekomen? Komen dromen van God tegenwoordig nog voor en wat voor waarde moeten wij er dan aanhechten?
Antwoord
Eigenlijk is het een serie vragen, die allemaal met elkaar te maken hebben. Ik zal proberen de vragen stuk voor stuk na te lopen.
Wat is de plaats van dromen tegenwoordig ten opzichte het geloof? Hierover wordt verschillend gedacht. We weten eigenlijk veel te weinig over dromen. Het is o.a. het terrein van psychologen, maar die zijn het onderling niet helemaal met elkaar eens over de betekenis van dromen. De meeste denken dat in dromen ervaringen van de afgelopen tijd worden verwerkt en gesorteerd. Dat kunnen ook onbewuste ervaringen zijn. Veel leraren dromen dat ze geen orde kunnen houden, veel dominees dromen dat ze er op de preekstoel een janboel van maken. We weten dat de meeste dromen slecht herinnerd kunnen worden. De meeste dromen ben je kwijt zodra je wakker wordt. Het schijnt dat je een beetje kunt oefenen in het dromen en het onthouden van dromen. Zie o.a. bij “Lucide dromen” in Wikipedia (Wikipedia.nl). Ook op het gebied van het geloof bestaat er geen eensgezindheid wat dit betreft. Heel wat mensen hechten weinig waarde aan dromen. Een enkeling hecht er juist veel waarde aan en probeert elke droom te interpreteren. Helaas moet ik wat dit betreft dus vaag blijven. Als we precies wisten wat dromen waren, konden we er ook beter over spreken.
Nemen ze tegenwoordig een andere plaats in dan in de bijbel? Ook hierover moeten we helaas wat vaag blijven. Want we weten niet precies of alle mensen vroeger eender dachten over dromen. We lezen in de Bijbel over dromen die men zich herinnert en die dienen als boodschappen van God. Maar we weten ook dat niet alle dromen zo beschouwd werden. Er zijn teksten waarin het anders staat. Bijvoorbeeld: Job 20:8: Als een droom vervliegt hij, onvindbaar, hij wordt weggevaagd als een nachtgezich;. Job 33:15: In een droom, in een nachtgezicht, wanneer diepe slaap op de mensen valt, in sluimering op de legerstede; Psalmen 73:20: Gelijk een droom na het ontwaken, o Heere, versmaadt Gij, als Gij opwaakt, hun beeld; Prediker 5:3: Want gelijk de droom komt door veel bezigheid, zo dwaas gepraat door veel woorden; Prediker 5:7: Want er zijn dromen in menigte, zo zijn er ook talrijke ijdele woorden; vrees echter God; Jesaja 29:8: En het zal zijn, zoals wanneer een hongerige droomt, dat hij eet, maar als hij ontwaakt, is hij nog onverzadigd; en zoals wanneer een dorstige droomt, dat hij drinkt, maar als hij ontwaakt, is hij nog uitgeput en dorstig; zo zal het zijn met de menigte van alle volken, die tegen de berg Sion ten strijde trekken.
Toch vinden we heel veel voorbeelden in de Bijbel waarin de droom wel degelijk gebruikt wordt om een boodschap van God over te brengen. Het is heel goed mogelijk dat al die keren dat men niets zag in een droom gewoon niet genoemd worden, omdat ze van weinig belang zijn voor het Woord van God. Dan kun je een verkeerd beeld krijgen en menen dat alle dromen boodschappen van God bevatten. Maar dat is dus niet zo. Toch denk ik, dat men vroeger eerder geneigd was in een droom een boodschap van God te zien.
Kunnen wij er waarde aanhechten als iemand zegt dat hij door een droom tot geloof is gekomen? Dat kunnen we zeker. Van een flink aantal moslims die tot bekering zijn gekomen, is bekend dat ze voorafgaande aan hun bekering gedroomd hebben van de Heere Jezus. Ik denk dat het hier om bijzondere genade van God gaat. Want een moslim komt niet zo gemakkelijk tot bekering. Moslims zijn geïndoctrineerd om het Christendom als minderwaardig te beschouwen. Als de Heere dan gebruik maakt van hun dromen, worden ze zo door de Heere gemakkelijker over de muur geholpen. En als de Heere dromen bij moslims gebruikt, zal Hij ze ook bij anderen gebruiken, maar alleen als er een noodzaak toe bestaat. Maar evenmin als in bijbelse tijden kunnen we van elke willekeurige droom zeggen, dat er een boodschap van God mee wordt overgebracht. Hoe je daarbij het onderscheid moet maken, kunnen we niet zo gemakkelijk aangeven. Zelfs al zou ik weten dat ik een bepaalde droom vaker heb gehad, dan zou ik nog niet zomaar durven zeggen dat het om een boodschap van God gaat. De Heere zal het Zelf duidelijk maken.
Komen dromen van God tegenwoordig nog voor en wat voor waarde moeten wij er dan aanhechten? Je ziet dat in het vorige stukje al een antwoord gegeven is op dit deel van je vraag. Dromen die dienen als boodschappen van God komen tegenwoordig ook nog voor. Maar we moeten er heel voorzichtig mee omgaan. Net zo min als iedere gedachte die in mij opkomt een boodschap van God is, net zo min is iedere droom een boodschap van God. Toch weet ik zeker, dat de Heere een enkele keer in mij een gedachte liet opkomen met een speciale bedoeling. Zo kan de Heere, naar Zijn soevereine wil ook in mensen een droom laten opkomen, met een speciale bedoeling. Maar Hij zal dan ook duidelijk maken dat het een boodschap van Hem is, zoals bij die moslims die van de Heere Jezus hebben gedroomd voorafgaand aan hun bekering. Het is wel verstandig hier heel voorzichtig mee te zijn en in elk geval elke vorm van voorbarigheid te vermijden. Als iemand zegt dat zij of hij een droom van de Heere heeft gekregen, is dat dus wel mogelijk, maar we blijven op een eerbiedige wijze heel voorzichtig, omdat de Heere Zelf het onderscheid met alle andere dromen moet duidelijk maken.
Ds. G. van ‘t Spijker
Dit artikel is beantwoord door
Ds. G. van 't Spijker
- Geboortedatum:17-12-1943
- Kerkelijke gezindte:Christelijk Gereformeerd
- Woon/standplaats:Baarn
- Status:Inactief
