Vastgelopen in huwelijk en man ziet het niet

Al ongeveer tien jaar loopt ons huwelijk niet lekker. Eerst ging het om kleine dingen, maar het wordt steeds dieper en groter. Althans, zo ervaar ik het. Mijn man vindt het af en toe vervelend, maar vindt verder zijn leven prima, zegt hij. Een paar maanden terug kon ik echt niet meer. Voor mijn gevoel wordt mijn wereld steeds kleiner, mijn eigenwaarde steeds minder en eigenlijk weet ik niet meer wie ik ben. Ik wilde scheiden, ondanks dat ik dat voor de kinderen heel erg vind. Ik heb dat met hem gedeeld en hij was hoogst verbaasd. Die moeilijkheden die ik noemde en zag, vielen toch wel mee? Hij houdt van me en hij zegt dat hij genoeg doet in huis. Dus het sloeg nergens op om te scheiden.

In een preek die zondag daarop liet God duidelijk zien dat scheiden niet naar Zijn wil is. Ik kreeg hoop dat het goed zou komen en stelde relatietherapie voor. Dat heb ik de afgelopen jaren meerdere keren gedaan, maar mijn man vindt het niet nodig. Hij zei: “Lekker lijdelijk dan als je na een preek terug komt op je besluit om te scheiden.” Uiteindelijk hebben we ons aangemeld voor relatietherapie, maar nu we deze week een uitnodiging voor een intake hebben gekregen wil hij niet meer. Althans, ik interpreteer het zo. Hij zegt dat hij wel wil, maar dat ik moet begrijpen dat hij daar geen vrij voor gaat nemen. Er zijn zoveel verwijten geweest de afgelopen tijd: hij zorgt goed voor zichzelf en de zorg voor het gezin is de taak van de moeder. Ik voel me emotioneel zo opgebrand dat ik eigenlijk geen andere keuze zie dan tijdelijk te scheiden.

"Kan het inderdaad zo zijn dat je door Jezus geroepen wordt aan het Heilig Avondmaal, maar je daarnaast geen goed huwelijk hebt en de pijn en het verdriet van je vrouw terzijde schuift?"

 

Nu kwam hij van de week met de mededeling: “Ik denk dat ik aan het Heilig Avondmaal mag gaan.” Dat kwam als een volslagen verrassing voor mij. Ik vroeg hem hoe hij tot die keuze was gekomen en hoe dat voor hem is. Daarna vroeg ik voorzichtig: en hoe verhoudt zich dat voor jou tot onze huwelijkscrisis, het nalaten van huisgodsdienst met de kinderen en andere punten waarin we in de opvoeding van mening verschillen? Hij zei: “Dat staat los van elkaar. Ik ervaar geen huwelijkscrisis, ik wil niet scheiden en ik vind het vervelend dat jij je emotioneel verwaarloosd voelt, maar dat ligt aan jezelf. Ik doe genoeg in het huishouden waar jij taken laat liggen en met de kinderen heb ik af en toe een gesprekje, dus dat is mijn vorm van huisgodsdienst en samen bidden is geen voorwaarde om wel aan het Avondmaal te kunnen.”

Nu zit ik zelf al best lang met de vraag hoe je vrede krijgt met God. Voor mij staat onze huwelijksrelatie in tussen God en mij. Ook omdat ik het ten diepste niet eens ben met de pijn en de eenzaamheid die ik dagelijks voel. Ik merk bij mezelf een soort boosheid. Waarom kan iemand die al jarenlang iemand emotioneel niet ziet en altijd druk is, wel vergeving van zonden ontvangen en doorgaan in deze weg en durf ik me niet over te geven aan Gods leiding? Ben ik nu jaloers? Wat maakt mij boos? En kan het inderdaad zo zijn dat je door Jezus geroepen wordt aan het Heilig Avondmaal, maar je daarnaast geen goed huwelijk hebt en de pijn en het verdriet van je vrouw terzijde schuift?

Beste mevrouw, uw vraag is bijna een wanhoopskreet. U bent vastgelopen in uw huwelijk en uw man ziet het niet. Dat geeft een gevoel van eenzaamheid en onmacht. Het loopt al zo’n tien jaar en u ziet nu bijna geen andere uitweg meer dan om te gaan scheiden. U hebt dit ook tegen uw man gezegd en u had natuurlijk gehoopt, denk ik, dat u hem daarmee wakker zou schudden, maar dat gebeurde niet. Uw man begrijpt eigenlijk zelfs niet goed waar u mee zit. En dat maakt u misschien nog wel wanhopiger. U wilt nu gewoon weg uit deze situatie. U hoopt daarmee uit dit verstikkende gebeuren te worden bevrijd.   

Een scheiding is wel erg ingrijpend. U zult dan in eerste instantie opgelucht zijn, denk ik, maar het heeft levenslange ingrijpende consequenties. En wat denkt u van de kinderen? Zij worden er dan als het ware in meegesleurd. Voor kinderen is een echtscheiding nog weer erger. Kinderen willen dat ook niet, tenzij er sprake is van geweld. De vraag is dan welke stem zwaarder moet tellen. Die van u of die van de kinderen. U schrijft er niet bij hoe oud uw kinderen zijn, maar ik begrijp dat ze nog thuis wonen.  

Wist u dat in vier op de vijf gevallen de echtscheiding van de vrouw uit gaat? Vlak na de scheiding zijn de meesten nog positief, opgelucht. Maar dan begint het. Je staat als vrouw ineens overal alleen voor. De kinderen zullen waarschijnlijk toch boos zijn op u en het is niet denkbeeldig dat ze het zielig vinden voor hun vader en het voor hem gaan opnemen. Ze zullen in ieder geval (terecht) ook een band willen aanhouden met hem. Verjaardagen, overleggen over school die gevoerd moeten worden, later huwelijken van de kinderen, kleinkinderen die geboren worden, enzovoorts. Er zullen altijd afspraken gemaakt moeten worden wie wanneer komt. Nog afgezien van het feit dat u misschien moet gaan verhuizen en het er financieel zeker niet beter op gaat worden, want in feite moeten er nu twee aparte huishoudens gevoerd gaan worden.

De kinderen kunnen het u kwalijk gaan nemen dat u hen in deze situatie heeft doet belanden. Ongeveer de helft van de mensen die de scheiding begonnen zijn, krijgt er dan ook spijt van, al zal men dat niet altijd laten merken omdat dat dan toch een beetje als een afgang wordt ervaren.

In het proces waarin u zit, is het vaak zo dat de negatieve eigenschappen van de partner almaar groter en groter worden. Het worden ergernissen. De goede kanten die iemand ook heeft, worden dan kleiner en kleiner. Het raakt zo in de beleving helemaal uit balans. Bovendien voel je je eenzaam en niet begrepen, wat ook maakt dat je de dingen somber gaat inzien. Vaak is het zo dat er na een tijdje van gescheiden te zijn het besef komt dat die persoon toch ook goede eigenschappen had en dan ervaar je pas wat die persoon precies voor je betekend heeft.

U zegt dat uw man wel allerlei taken in huis doet. Maar dat is voor een man ook vaak een teken dat hij van zijn vrouw houdt. Een vrouw wil in een relatie vooral over emoties en gevoelens kunnen praten, maar een man is meer een doener. Een voorbeeld: Een vrouw heeft al heel vaak aan haar man gevraagd om de keuken  te gaan witten. Er is steeds niet van gekomen. Op een dag heeft het echtpaar ruzie. Wat doe die man? In plaats van het te gaan uitpraten, pakt hij de ladder, een bus met verf en gaat de keuken witten. Hij denkt echt dat hij daarmee de ruzie oplost en dat zijn vrouw dit wel heel fijn zal vinden. Maar de vrouw staat verbaasd te kijken. Ze wil juist praten over de oorzaak van de ruzie en dat via een gesprek oplossen.

Mannen zitten echt anders in elkaar dan vrouwen. Daar zijn boeken genoeg over verschenen zoals “Mannen komen van Mars en vrouwen van Venus.” Je ziet het ook terug in gesprekken op bijvoorbeeld de televisie. Het valt mij dan altijd weer op dat als er op emotioneel gebied iets moeilijks besproken moet worden, vooral de vrouw het woord voert en de man er vaak stil bijzit, terwijl als het over zakelijke dingen gaat de man aan het woord is. Verschillen tussen man en vrouw zijn er niet om er ruzie over te maken, maar juist om elkaar aan te vullen.
   
U zit zo vast in uw relatie dat de negatieve dingen van uw man heel erg groot zijn geworden en  de positieve kanten die hij ook heeft, almaar kleiner en kleiner. Dat raakt zo helemaal uit balans. Ik zou u willen aanraden om een vel papier te pakken en twee kolommen te maken: één waar de negatieve kanten van uw man op staan en de andere kolom met zijn positieve eigenschappen. Ook duidelijk de knelpunten aangeven. Dat dan eerlijk invullen. Dan hebt u ook iets concreets om met hem te bespreken.

Het is zo makkelijk om alleen maar de negatieve kanten en de onvrede te benoemen. Dan schiet de ander als vanzelf in de verdediging. Terwijl je juist naar elkaar toe moet willen komen. In een gesprek is het ook zo belangrijk om dan ook de positieve kanten van iemand te benoemen. En als u dan met uw man praat, zeg dan ook wat hij wel goed doet. Alleen maar verwijten maken, helpt je echt niet vooruit. En zeg vooral ook heel duidelijk hoe u het wel zou willen hebben.
 

"Ik vind dat uw man verplicht is mee te gaan naar de huwelijkstherapie en daar ook vrij voor te vragen"

 

Ik vind wel dat uw man verplicht is om er dan ook naar te kijken. Er serieus op in te gaan. En ik denk dat het ook goed is om samen naar huwelijkstherapie te gaan. Ik zou uw man sterk willen aanraden dat samen met u te gaan doen, ook voor de kinderen.  Uw man zegt dan dat hij daar zijn werk niet voor wil afzeggen, maar dat is niet terecht. Als hij naar de tandarts moet onder werktijd gaat hij ook en neemt dan even vrij. Dat zou hij dan zeker voor zijn huwelijk moeten willen doen. Dat is hij gewoon aan u en de kinderen verplicht. Je hebt elkaar het ja-woord gegeven, voor Gods aangezicht  en dan moet je als het minder goed gaat in je huwelijk je ervoor willen inzetten het goed te krijgen. 

Misschien ook goed om er samen eens met uw predikant over te gaan praten? Goed om te bedenken dat een predikant geen huwelijkstherapeut is, maar hij kan er wel een en ander vanuit zijn christelijke visie over zeggen temeer daar uw man naar het Heilig Avondmaal wil gaan. Dan zal hij u toch moeten kunnen uitleggen als echtgenoot waarom hij dan wil aangaan. Het geloof heeft niet alleen een verticale lijn van jouzelf naar God toe, maar ook een horizontale lijn van hoe je omgaat met je (directe) naaste. Die twee aspecten zie je ook heel duidelijk terug in de tien geboden. De eerste vier geboden gaan over onze houding tegenover de Heere God en de laatste zes over onze verhouding tot onze naaste. 

Het is ook zo belangrijk in een huwelijk om samen leuke dingen te doen, zoals bijvoorbeeld op een mooie zomeravond wat te gaan drinken op een terrasje. Er even samen uit zijn.  

En als u echt aan het eind van uw Latijn bent, kan bijvoorbeeld een tijdelijke opname in de Herberg in Oosterbeek ook even goed zijn. Dat je even afstand neemt van de thuissituatie en dan even tot jezelf komt en dan de dingen overdenkt. Ook voor uw man misschien goed om even alleen voor het gezin te staan.
 
Probeer dus samen een nieuwe start te maken. Maar het moet echt van twee kanten komen. En ik vind nogmaals dat uw man verplicht is mee te gaan naar de huwelijkstherapie en daar ook vrij voor te vragen.  

Heel veel sterkte,
Alie Hoek-van Kooten