Onder stille censuur na echtscheiding

Ik (Ger. Gem.) heb een paar vragen. Mijn partner met ASS is bijna een jaar geleden bij mij weggegaan en woont zelfstandig. Een maand na haar vertrek kwam de mededeling dat eenzijdig echtscheiding aangevraagd werd. Onze advocaten regelden dat; een convenant moest door beide ondertekend worden vanwege alimentatie en dergelijke. We zijn beiden apart twee keer bij kerkenraad geweest. Daarna kregen we een mail dat we beiden onder stille censuur kwamen te staan. In het kerkrecht van de Gereformeerde Gemeenten, het boek "De heilige huwelijke staat" en andere publicaties is te lezen dat de kerkenraad alles heeft te onderzoeken met betrekking tot de schuldvraag. Echter, de echtscheidingspapieren heeft men niet ingezien. De makkelijkste weg is blijkbaar beiden onder censuur zetten en geen schuldige zoeken. Als reden voor het vertrek van mijn partner zei ze: het klikt gewoon niet.

De tweede vraag gaat over een ongeoorloofd huwelijk n.a.v. het boek "De heilige huwelijke staat." Mijn partner was eerder getrouwd en gescheiden om "religieuze redenen". Beiden gingen na hun trouwen jarenlang niet naar de kerk. Toen mijn partner dat weer wel ging doen, ontstond er ruzie over de kerkelijke opvoeding van hun kind. Mijn partner heeft vervolgens echtscheiding aangevraagd. Geoorloofd hertrouwen kan alleen bij overspel. "De heilige huwelijke staat" overdacht hebbend, kom ik tot de conclusie dat mijn echtgenote eigenlijk bij haar eerste partner behoort. Er staat duidelijk in het boek dat als slechts één echtgenoot naar kerk gaat, deze geen echtscheiding aan mag vragen. Ik heb dus de kerkenraad de vraag gesteld aan wie mijn partner bijbels gezien toebehoort. Het antwoord was dat men dat niet ging uitzoeken of beantwoorden. Het eerste huwelijk was gesloten in een andere gemeente van de Ger. Gem. en dat wilde men laten rusten. Zo heb ik nog geen antwoord. Wie heeft dat wel?

Ik begin bij de laatste vraag. De vraagsteller geeft aan dat zijn vrouw,  van wie hij inmiddels gescheiden is,  al eerder getrouwd was en destijds zelf de echtscheiding heeft aangevraagd omdat zij en haar eerste man van mening verschilden over (o.a.) de kerkelijke opvoeding van hun kind. Aan wie behoort mijn echtgenote nu toe als vrouw. Toch aan de eerste man? Dan is haar tweede huwelijk met mij Bijbels gezien toch ongeoorloofd? Het lijkt op de vraag van de Sadduceeën aan de Heere Jezus (maar dan omgekeerd) over de vrouw die achtereenvolgens met zeven broers was getrouwd: wiens vrouw is zij na de opstanding? 

Mijn antwoord hierop kan kort zijn. Het huwelijk van u met uw echtgenote van wie u nu gescheiden bent, is weliswaar Bijbels gezien niet geoorloofd, maar de Kerk legt zich neer bij het door de overheid erkende huwelijk. Dus uw huwelijk is door de Kerk als wettig aanvaard, al was het Bijbels gezien niet geoorloofd. De kerkenraad heeft terecht geweigerd om naar het eerste huwelijk van uw voormalige echtgenote onderzoek te doen. En ook u kunt niet de stelling innemen dat uw huwelijk Bijbels gezien niet bestond, omdat uw voormalige echtgenote bij haar eerste man behoorde. U zou dan zelfs beschuldigd kunnen worden van het feit dat u met een ‘gehuwde’ bent getrouwd. Uw huwelijk met uw voormalige echtgenote is kerkelijk gezien aanvaard, omdat de overheid het als wettig heeft aanvaard.

Uw eerste vraag is: Mijn voormalige echtgenote heeft de echtscheiding aangevraagd. U heeft zich daarbij neergelegd.  U bent beiden twee keer apart bij de kerkenraad geweest. Op grond van die gesprekken bent u beiden onder stille censuur geplaatst. Per mail heeft de kerkenraad dat meegedeeld. Dat laatste is volkomen onjuist. De mededeling van de stille censuur moet bij brief, ondertekend door de voorzitter en de scriba van de kerkenraad , persoonlijk aan u overhandigd worden, bij voorkeur bij u thuis. In de brief moeten de gronden staan waarom u onder stille censuur bent geplaatst en in dat persoonlijke onderhoud door twee kerkenraadsleden wordt ook pastorale zorg verleend, u oproepend tot een mogelijke terugkeer.

Voorafgaand aan dit besluit van de kerkenraad is ook een of meer huisbezoeken op zijn plaats, terwijl daarna ook de pastorale zorg aan u (en ook uw voormalige echtgenote) dient plaats te vinden. De kerkenraad moet grote zorgvuldigheid betrachten bij het onderzoek naar de oorzaak/oorzaken van de echtscheiding, voordat de stille censuur wordt toegepast. Nu is stille censuur een voorlopige maatregel, die de kerkenraad de gelegenheid geeft nader onderzoek te doen. Maar ik begrijp dat de kerkenraad verder geen contact met u heeft opgenomen. Ik adviseer u om met de voorzitter of de scriba contact op te nemen met de vraag hoe hij nu verder met u wil handelen.

J. H. Doeven,
Houten

Dit artikel is beantwoord door

mr. J.H. Doeven

• Geboortedatum:
  01-08-1947
• Kerkelijke gezindte:
  Gereformeerde Gemeenten
• Woon/standplaats:
  Houten
• Status:
  Actief

43 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven