Vraag
Ik hoorde van iemand dat er in het Romeinse rijk een tekort aan hout was ontstaan, mede doordat er zoveel christenen gekruisigd werden, onder andere onder keizer Nero. Klopt dit? Zo ja, waar kan ik hier meer over lezen? Ik kreeg een verwijzing naar Tacitus en Josephus, maar ik kan deze informatie niet vinden.
Antwoord
Beste vraagsteller,
Bij Tacitus en Josephus heb ik deze informatie ook niet kunnen vinden. Er zijn veel argumenten om aan te nemen dat de genoemde opvatting onjuist is.
Het is inderdaad zo dat in bepaalde perioden veel mensen gekruisigd werden, zoals in de tijd van Nero, maar dat was beperkt tot bepaalde plaatsen, vooral Rome. Het Romeinse Rijk was immens groot en kruisiging van enige duizenden personen kan nauwelijks of geen invloed gehad hebben op de houtvoorraad. Bovendien werden kruisen vaak meermalen gebruikt.
Het is wel waar dat in de loop van de tijd in het Romeinse Rijk schaarste aan hout ontstond. De Romeinen waren actief in de ontbossing. Dit had vooral te maken met het bouwen van houten huizen, waarvoor veel hout nodig was. Ook was hout essentieel voor de mijnbouw, voor de vuren om metalen te smelten en voor het bakken van aardewerk. De bevolkingsgroei zorgde er voor dat steeds meer bossen gekapt werden om plaats te maken voor landbouw. Daarbij was het grazen van dieren een belemmering voor het herstel van bossen. Als gevolg trad op allerlei plaatsen erosie op.
Ook het leger had veel hout nodig, o.a. voor forten en transportmiddelen. Julius Caesar gaf legers bevel om bossen te vellen om sluipaanvallen van vijanden te voorkomen. De scheepsbouw, zowel voor militaire doeleinden als voor de handel, was ook een belangrijke reden voor ontbossing. De opkomst van grote steden zorgde er ook voor dat de behoefte aan hout sterk toenam.
Kortom, op veel terreinen was hout nodig en dat zorgde voor de aantasting van bossen en voor houttekort op diverse plaatsen. Wie met de kennis van vandaag leest hoe het Romeinse Rijk omging met de natuurlijke hulpbronnen, kan slechts concluderen dat de mens de natuur uitgebuit heeft. Dat is in onze recente geschiedenis alleen maar erger geworden en wij ervaren nu de gevolgen ervan. Hadden we maar meer geluisterd naar de Bijbelse aanwijzingen hoe om te gaan met de aarde!
Een overzicht over het gebruik van hout en de ontbossing in het Romeinse rijk is te vinden in het internetartikel ‘Deforestation’.
Prof. dr. M. J. Paul
Dit artikel is beantwoord door
prof. dr. M.J. Paul
- Geboortedatum:13-03-1955
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Oegstgeest
- Status:Actief
Bijzonderheden:
-Eindredacteur Studiebijbel OT
-Senior docent Oude Testament (CHE)
-Deeltijd hoogleraar OT te Leuven (B)
-Directeur-bestuurder THGB
Bekijk ook:
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Er staat in het vijfde boek, elfde hoofdstuk trouwens dat er plaatsgebrek was voor de kruisen, niet dat er een gebrek aan kruisen of hout was.
Er staat overigens wel degelijk dat er een gebrek aan kruizen voor de hoeveelheid lichamen was. Bovendien schrijft Josephus in boek 5 en 6 regelmatig over het gebrek aan hout, het moest op een gegeven moment vanaf 20 km aangevoerd worden.
