Orthomoleculaire therapie

Binnenkort hoop ik voor meerdere klachten geholpen te worden door een voormalig geneeskundestudent die nu meer op de natuurlijke manier therapeut is. Hij werkt meer met orthomoleculaire therapie, biohacking en je eigen epigentica blauwdruk. Dit vooral: waar is een mens lichamelijk op gebouwd, de blauwdruk, en hoe kunnen wij ons daar nu weer meer op aanpassen om in balans te komen. Dit alles met name lichamelijk. Nu komt er ook een stukje stressreductie bij kijken en las ik hierbij over warmte- en koudetraining, maar ook het aarden (lijkt een stuk natuurkunde) en lichttherapie (in de zon en roodlicht).

Veel natuurlijke dingen vind ik super interessant, ik studeer zelf ook orthomoleculaire therapie. Alleen als het op stressreductie etc. aankomt vind ik het wel eens lastig wat wel en niet kan en wat de bron is van bepaalde technieken. Je moet als christen toch alert blijven dat de theorieën die er achter zitten niet van verkeerde of ik-gerichte oorsprong zijn.

Nu mijn vraag over het aarden en lichttherapie. Dit komt over als iets natuurlijks, wat we vroeger van nature al deden en goed is. Nu komen deze dingen vooral voort uit de kwantumfysicabron. Is dit iets betrouwbaars waar je als christen meer over mag leren? En heeft u tips om in de alternatieve geneeswijzen zuiver te blijven en niet met de verkeerde bronnen/theorieën in zee te gaan? Kan panellid J. Boeijenga deze vragen beantwoorden?

Bijzonder dat je in de beantwoording specifiek naar mij vraagt, want ik ben werkzaam in een algemeen ziekenhuis en in die omgeving heerst de nodige scepsis over alternatieve geneeswijzen waartoe bovenstaande therapieën behoren. Ik sta er dus wat subjectief in, maar wil wel proberen zo objectief mogelijk op je vraag in te gaan. Daarbij vermeld ik soms info die voor jou vanzelfsprekend is, maar omdat misschien ook anderen worstelen met deze materie ga ik er wat breder op in. Hier en daar probeer ik vanuit Bijbels perspectief commentaar te geven.

Allereerst: wat wordt verstaan onder orthomoleculaire geneeskunde? Als we hiervoor Wikipedia raadplegen, is de toon direct gezet: “Een orthomoleculaire behandelwijze is een alternatieve behandelwijze die zich richt op het uitbouwen en behouden van een optimale gezondheid door voeding en het gebruik van supplementen. Er is geen enkel bewijs voor de werkzaamheid van de behandeling, de onderliggende aannamen missen plausibiliteit, en de behandelwijze wordt door de medische wetenschap dan ook als kwakzalverij beschouwd. Het is bovendien niet zonder gevaren.”

Je ziet, men wil niet eens het woord geneeswijze gebruiken, bewijs voor werkzaamheid wordt gemist evenals een aannemelijke verklaring voor de werking en het zou mogelijk gevaarlijk kunnen zijn.
Nu zijn er ook andere definities, en samenvattend zijn daarbij twee belangrijke uitgangspunten van orthomoleculaire behandelwijzen te onderscheiden:

-Vitamines kunnen gebruikt worden bij de behandeling van een groot aantal aandoeningen (waarvan de meeste door de reguliere medische wetenschap niet beschouwd worden als deficiëntieziekten);
 
-Er worden ‘optimale’ doseringen vitamines en mineralen gebruikt, die aanmerkelijk hoger liggen dan die aanbevolen worden volgens de huidige reguliere voedings- en gezondheidsinzichten, waarbij die supplementen niet alleen gebruikt worden bij vermeende deficiëntieziekten, maar ook om die te voorkomen.

Omdat in de orthomoleculaire visie vaak hoge doseringen vitamines, mineralen en spoorelementen nodig zijn, wordt in de orthomoleculaire behandelwijzen veel gebruikgemaakt van voedingssupplementen.

Op zich is er niets op tegen om de gezondheid te bevorderen of te verbeteren op een natuurlijke wijze. Als er op een afgewogen manier gebruik gemaakt wordt van hetgeen de natuur (= Gods schepping) ons biedt, kan daar weinig tegenin te brengen zijn. Wel is het zo dat niet alles van natuurlijke oorsprong dus goed is, denk maar aan de gifmengsters uit de middeleeuwen die destijds alleen plantaardige stoffen gebruikten. Een kopje thee, getrokken van de wortels van de bereklauw, zal een dodelijk effect hebben op degene die het leegdrinkt. En één van de sterkste gifstoffen is van natuurlijke oorsprong: botuline.

En zo komen we op twee aannames in de orthomoleculaire behandelwijze die op z’n minst kritisch bejegend dienen te worden:

-de aanname dat een gezonde uitgebalanceerde voeding ontoereikend is om een gezonde conditie te bereiken en te handhaven: dit is een regelrechte aanklacht tegen de Schepper en Diens schepping;

-via farmaceutische weg is het mogelijk is om bepaalde voedingssupplementen in onnatuurlijk hoge doseringen te vervaardigen; deze supplementen worden veelvuldig voorgeschreven, maar de vraag is of die hoge doseringen wel zo gunstig zijn als de voorschrijvers beweren. ‘Natuurlijk’ is het in elk geval niet en van bepaalde vitamines is bekend dat die zelfs schadelijk zijn bij overdosering.

Al met al reden om kritisch te zijn op indicatiestelling en dosering. En samenvattend kan ik bepaald geen Bijbels fundament vinden om erg positief te zijn over deze methode.

Wat is biohacking? Hacking, dat woord kennen we uit de computerwereld, waarbij door een toegangscode te breken er in een systeem wordt binnengedrongen om daar vervolgens het systeem te herprogrammeren en het zo voor eigen voordeel te laten werken. Toch is die associatie niet zo vreemd en dat wordt ook beoogd met biohacking: je kraakt je eigen unieke fysieke code en herprogrammeert jezelf zodat je vitaliteit optimaal is.

Citaat: “Een biohacker richt zich op het verbeteren van de biologische processen in het lichaam om zo een betere, meer energieke versie van jezelf te creëren. Dat is het ultieme doel voor iedere biohacker: meer en constante energie, meer focus en betere concentratie, vertraging van het ouderdomsproces, gewichtscontrole en een gezonde uitstraling.”

Afgezien van het uitgangspunt (unieke code, herprogrammeerbaarheid) dat mij al te technisch klinkt voor een wezen van vlees en bloed, lijkt dit toch wel erg op een streven dat er op gericht is de Schepper te verbeteren en langer te leven. En dan denk ik: wat een hoogmoed! Afgezien van het feit of dit überhaupt mogelijk is. De toren van Babel van de 21e eeuw?

Wat is epigenetica? Genetica (=erfelijkheidsleer) is de biologische wetenschap die erfelijkheid beschrijft en verklaart. Het inzicht dat levende wezens eigenschappen van hun ouders erven, wordt al duizenden jaren gebruikt bij het kweken van gewassen en fokken van dieren. Epigenetica is de wetenschappelijke studie naar wijzigingen in de genen zonder dat de structuur verandert. Elke cel in een lichaam heeft hetzelfde DNA, maar die cellen ontwikkelen zich allemaal op een andere manier. Ook functioneren ze allemaal anders. De wetenschap die zich met de ‘oorzaak’ van deze verschillende manieren van functioneren en ontwikkelen bezighoudt is epigenetica.

Het DNA zou gezien kunnen worden als een soort blauwdruk van erfelijke eigenschappen. Deze blijft gedurende het hele leven van een individu hetzelfde. Naast de DNA (de ‘hardware’) zijn er epigenomen, een soort tweede laag om het DNA heen (de ‘software’). Deze epigenomen maken de genen in feite onleesbaar, wanneer ze niet nodig of van belang zijn. Het epigenoom is dus een flexibel iets, dat beïnvloed kan worden door bijvoorbeeld voeding of stressfactoren. Op die manier zetten de epigenomen de genen aan of uit. Het vermoeden is dat voeding en levensstijl hier invloed op hebben.

Een gezonde leefstijl kan effectief zijn bij het behandelen van verschillende chronische ziekten. Maar in hoeverre zit hier ook een erfelijke component bij? Dat is een onderwerp van internationaal onderzoek waarbij ook ZonMW is betrokken. (ZonMw is de Nederlandse organisatie van gezondheidszorgonderzoek en zorginnovatie.)

Het is nog onvoldoende duidelijk hoe leefstijlfactoren, waaronder voeding, onze gezondheid en het ontstaan van ziektes precies beïnvloeden. Waarom ontwikkelen sommige mensen een bepaalde ziekte en anderen niet? De omgeving waarin we leven speelt hierin een belangrijke rol, maar ook genetische kenmerken zijn van belang. 

Het denken hier over komt niet uit de lucht vallen. Er zijn landen of culturen waarbij bepaalde aandoeningen bovengemiddeld vaak, of juist vrijwel niet voorkomen. Wanneer mensen uit die context gaan emigreren en de leef- en eetgewoonten van dat nieuwe land gaan aannemen, blijkt vaak dat ze dan ook de specifieke aandoeningen van die nieuwe omgeving kunnen gaan krijgen. Sinds de introductie van het westerse voedingspatroon in Japan neemt ook daar het aantal gevallen van dikkedarm-, rectum-, borst- en ovariumkanker toe. Genetisch en epigenetische mutaties vanwege obesitas en voeding behoren tot de waarschijnlijke oorzaken. Volwaardige voeding, maar ook andere leefstijlfactoren, zoals lucht- en waterhygiëne, hechte sociale contacten, ontspanning en beweging hebben allemaal hun invloed op de gezondheid.

Kortom: er zijn nogal wat factoren die onze gezondheid kunnen beïnvloeden. ZonMW doet momenteel wetenschappelijk onderzoek om de invloeden hiervan, eventueel ook op genen, te objectiveren. Naar mijn idee dient hier op gewacht te worden voordat allerlei forse conclusies en waarheidsclaims de publiciteit in geslingerd worden.

Ondertussen is het de plicht van ieder mens, en zeker ook van een christen, om op een verantwoorde wijze met zijn/haar lichaam om te gaan. We hebben dit in bruikleen van onze Schepper gekregen en dienen daar als een goed rentmeester mee om te gaan. Gezond eten en regelmatig bewegen, goede hygiëne en het streven naar een goede psychosociale levensstijl zijn hier voor essentieel.

Terug naar de vraag. Je vraagstelling bevat een paar vaagheden. Die voormalige geneeskundestudent die nu een soort ‘natuurlijke’ therapeut is, heeft waarschijnlijk zijn studie niet afgemaakt, anders zou hij zich niet bezighouden met dit soort minder-exacte wetenschap.

Je hebt meerdere klachten, je beschrijft niet welke maar kennelijk zijn je verwachtingen nogal hooggespannen. Ik maak uit je opmerkingen op dat je graag weer meer in balans wilt komen, zowel lichamelijk als psychisch. Wat dat laatste betreft noem je expliciet stressreductie. Bovendien vind je de materie super interessant, dat kan al gauw een blinde vlek geven voor de zwakke plekken van het geheel.

Daarnaast “studeer je zelf orthomoleculaire therapie.” Dat lijkt me wat ongelukkig uitgedrukt, je kunt hooguit een wetenschap, interessegebied, o.i.d. studeren, maar geen therapie. Dat is op z’n best de resultante van de toepassing van die wetenschap.

Warmte- en koudetraining, aarding en lichttherapie… het zijn toch wat vage zaken in het licht van de reguliere geneeskunde. Wat die koudetraining betreft heb ik al eens een reactie gegeven bij "Wim 'The Iceman' Hof-methode".

Aarding: sommige mensen zijn extra gevoelig voor statische elektriciteit, hier lees je wat nuttige wenken. 

Lichttherapie (en dan bedoel ik het niet in het kader van huidaandoeningen maar als bestrijding van bijvoorbeeld winterdepressie) kan zeker nut hebben. Wel belangrijk om ook de oorzaak onder ogen te zien en niet alleen te focussen op de therapie.

Je opmerking over kwantumfysica kan ik in dit kader niet plaatsen. Het is een kreet die vaak gebezigd wordt door mensen die zich in allerlei deelgebieden omtrent niet-reguliere gezondheidszorg verdiepen, maar strikt genomen is het onderdeel van de atomaire natuurkunde, toch een vakgebied dat ik niet direct zou associëren met het onderwerp dat we nu aan het bespreken zijn.

Het zal je niet verbazen dat ik kritisch ben over orthomoleculaire geneeskunde en biohacking in het licht van de Bijbel. Als algemene opmerking of een therapie nu wel of niet verantwoord zou zijn in Bijbels licht, zou ik zeggen: kijk eerst naar de bron. Uit welke filosofie komt dit voort. Wat voor mensbeeld wordt hier gehanteerd. Wat is het doel? Komt dat overeen met het doel dat elk christen voor ogen moet staan: hoe kan ik God liefhebben boven alles en mijn naaste als mijzelf? De door jou gesuggereerde behandelmethoden zijn nogal ‘ik-gericht’ (verbetering van de eigen soort).

Je bent nogal op zoek naar je eigen ‘blauwdruk’, graag had je bij God aan de tekentafel gezeten toen jij werd ontworpen, zo heb ik het gevoel. Maar in de Bijbel staat het beeld van de pottenbakker, die macht heeft van het leem te maken wat hij wil. En dat het ongerijmd zou zijn als het leem zou zeggen: Waarom heb je mij (zo) gemaakt?

Ik hoop dat je ooit mag komen tot wat meer zelfacceptatie en kunt woekeren met de talenten die jou geschonken zijn. Je had er wellicht liever meer of andere gehad, maar je zult het er mee moeten (mogen) doen.

Johan Boeijenga

Dit artikel is beantwoord door

J. Boeijenga

• Geboortedatum:
  26-05-1958
• Kerkelijke gezindte:
  Hersteld Hervormd
• Woon/standplaats:
  Nunspeet
• Status:
  Actief

66 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven