Vraag
Een van onze kinderen loopt bij een hulpinstantie om problemen in de omgang met anderen en een negatief zelfbeeld. Ik vraag weleens hoe het gaat en wat er besproken wordt. Zodoende weet ik dat alles wat binnen ons gezin gebeurd of gezegd is en wat door betreffend kind als negatief ervaren wordt, op tafel komt. Dus ook wanneer hij de dingen verkeerd opvat of anders uitlegt dan ze bedoeld zijn (bijvoorbeeld een grap die verkeerd overkomt) of woorden met ons als ouders (al dan niet door zijn gedrag) worden daar verteld.
Ik voel me daar als ouder zeer onprettig bij. Het voelt als onveilig, oneerlijk en zelfs soms als verraad wanneer privé niet meer privé is. Ik bedoel, er is niets geheims aan ons gezinsleven of iets dergelijks, maar het idee om altijd maar weer op je woorden te moeten letten en je nooit een geintje mag maken of kritiek kunt geven wanneer de situatie daarom vraagt, omdat je weet dat alle negatieve dingen opgespaard worden en het hele gezin weer over tafel gaat. Al die dagen dat het goed gaat wordt niet vermeld en de paar dingen die het kind als aanval of afval voelt (onterecht) worden uitvergroot.
Inmiddels heeft hij zelfs de predikant en zijn mentor op de hoogte gesteld en mails met gebeurtenissen/woorden/ruzie binnen ons gezin gestuurd. Dat voelt alsof ik als ouder alles verkeerd doe en er niets deugt van onze opvoeding waar we toch echt de nodige tijd in gestoken hebben en waarin we het jarenlang erg goed hadden. Alleen met ingang van zijn puberteit en vooral met deze crisis kwamen er steeds meer problemen. Hoe kan ik hier het beste mee omgaan?
Antwoord
Beste mevrouw,
U voelt zich bedreigd, als ik het goed begrijp. En wel doordat er ‘informatie’ over u en uw gezin terecht is gekomen bij de hulpinstantie waar uw zoon mee te maken heeft. En u vraagt hoe u hiermee om kunt gaan. Ik denk even ‘hardop’: als ik in uw schoenen stond zou ik blij zijn dat kindlief geholpen kan worden. Hij heeft hulp nodig bij iets, en die hulp ís er nu. Fantastisch, toch? Hopelijk komt alles weer goed met hem. En mede dáárdoor komt verandering in uw gezin, denk bijvoorbeeld alleen al aan de sfeer in huis!
En ja, dan zal het hulpverleningsgesprek over zíjn ervaringen gaan. Natuurlijk. Híj mag praten. Naar hèm wordt geluisterd. Dat voelt weliswaar voor ù als een ‘aanval’ of de ‘vuile was buiten hangen’, maar dáár gaat het niet om! Uw opvoeding mag u dan zelf goed noemen, volmaakt is het nooit. Dacht u dat een deskundige hulpverlener hier niet mee zou kunnen omgaan? Ga een keer met uw zoon mee, zodat ú uw verhaal kan doen. Hoewel... waarschijnlijk wil uw puberende zoon dit niet. Maar juist een kenmerk van puberteit is ‘losmaking’ en zelfstandig worden, door zijn éigen verhaal te kunnen vertellen.
Úw verhaal zal anders zijn. En ook dat is logisch. U hebt niets te verbergen, schrijft u. Laat die ópening er dan ook mogen zijn! Een hulpverlener is niet iemand die andermans verhaal gaat ge- dan wel mìsbruiken. Juist niet. Dat zou ook een mentor of een dominee niet mogen doen. De gesprekken en de mails moeten voor uw zoon ‘veilig’ zijn, anders gaat hij niets meer vertellen. Zijn het dan alleen negatieve dingen? Dat hoeft helemaal niet. Maar als hij uitsluitend de loftrompet steekt vraagt een hulpverlener onmiddellijk “wat kom je hier doen, als alles zo mooi is en goed gaat?”
Maar mocht het zo zijn dat u de hulpverlener niet vertrouwt, dan kan ik dat niet oplossen. Des te meer echter kan ik me voorstellen dat uw zoon ‘uit’ wil breken uit de gezinscultuur. Geef hem die ruimte die hij nodig heeft. Met bijbehorende verantwoordelijkheden.
Moet ú dan altijd op uw woorden letten? Ja. Heel eenvoudig: já. Een grapje, bijvoorbeeld, door u gemaakt wordt níét vanzelfsprekend ook als grapje erváren! Wanneer is het moment dat u een geintje mag maken of kritiek kunt geven? Wat betekent het: “als de situatie daarom vraagt”? Úw situatie òf zíjn situatie? Zeg eens “sorry” als een of ander verkeerd valt! Juist bij een puber kan dat laatste zomaar gebeuren.
Tenslotte: ten tijde van deze crisis, schrijft u, komen er steeds meer problemen. Tja, het ís een onzekere tijd. Voor allemaal. En zéker voor de jeugd, die nog een toekomst voor zich heeft. Want, wat gaat er gebeuren? Hoe verandert de wereld, nu Covid19 het lijkt te winnen? Wat doet dit met ons, met jongeren, hun ouders, ouderen? Onzekerheid heerst. Herijking van onze levensvisie is wel het minste waar we mee bezig dienen te zijn. Dat zijn meteen dan ook gelóófsvragen! Mèt alle vertrouwen, op wie of wat dan ook. Vráág uw zoon naar zijn bevindingen in plaats van dit als een extra probleem te zien. Ofwel ga náást hem staan in plaats van tegenover hem.
Zie wat u sámen kunt gaan doen, nu ‘thuis’ als een soort van ‘isolement’ kan worden gevoeld. Niet eenvoudig misschien, wél een mooie uitdaging!
Marijke Rots
Dit artikel is beantwoord door
C. M. Chr. Rots - de Weger
- Geboortedatum:18-02-1947
- Kerkelijke gezindte:Christelijk Gereformeerd
- Woon/standplaats:Aalten
- Status:Actief
Bijzonderheden:
Marijke leverde op 25-05-2017 haar 1000ste antwoord in de vragenrubriek af.
Lees hier het jubileuminterview.
Bekijk ook:
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
- het kan helpen de hulpverlening in de eigen hoek te zoeken (Gliagg)
- als iemand depressief is - ik weet natuurlijk niet precies of dat bij jullie zoon zo is - komt het vaak voor dat alles negatief waargenomen wordt. Er treedt dan ook een vertekening op, van veel gebeurtenissen. Goede therapeuten begrijpen dat en houden hier rekening mee.
Uit eigen ervaring met 1 van onze kinderen weet ik dat het nogal een verschil maakt welke hulpverlener je hebt. Een van onze kinderen heeft een tijd bij een psycholoog gelopen in een tijd dat het niet goed ging. De oorzaak daarvan lag uiteindelijk buiten ons gezin.
Gelukkig is de band nu een kleine 10 jaar later uitstekend hersteld trouwens.
Maar ons kind gaf destijds zulke negatieve beelden over ons als ouders!
We zijn qua hulpverlening ooit gestart bij een christelijke ggz instelling. Op een gegeven moment waren we dat beu. Er werd alleen maar in een kringetje gepraat, analyse op analyse volgde zonder dat er ooit een plan kwam hoe bepaalde zaken aan te pakken.
We zijn toen overgestapt naar een seculiere ggz instelling en daar werden we als ouders eindelijk wél serieus genomen. Onderdeel van de oplossing gemaakt in plaats van onderdeel van het probleem!
Even terug naar jullie situatie. Ik snap dat je kind momenteel een vertrouwenspersoon buiten het gezin nodig heeft. Dat voelt als falen, maar dat hoeft het niet te zijn.
Ik denk dat het een lakmoesproef is of de desbetreffende hulpverlener/instantie ervoor openstaat om jullie kant van het verhaal te horen. Of er een systeemtherapeut bereid is om mee te kijken/denken in de patronen van het gezin. Misschien 1 of meerdere gesprekken als ouders met je kind samen, met de hulpverlener erbij.
Dat was wat wij hebben ervaren als onderdeel van de oplossing worden.
Als de hulpverlener daartoe niet of niet echt bereid is dan zou ik ze het vertrouwen niet geven. En dat mag je kind dan best weten vind ik.
Gliagg bestaat al 21 jaar niet meer.
Verbinding maken met uw zoon is heel belangrijk. U zou kunnen laten zien dat u om hem geeft en het belangrijk vindt dat het weer goed met hem gaat. U kunt hem vragen hoe u hem kunt helpen. Brengen naar de afspraken misschien? Samen koffie drinken als hij weer terug komt van de afspraak? Of iets geven voor zijn (positief pad stimuleren) hobby? Wilt u aub nadenken over waar hij mee thuis komt? Schaf eventueel een boek aan over het onderwerp en laat zien dat u dat leest. Dat geeft hem denk ik meer het gevoel dat hij er mag zijn, gezien wordt, met of zonder gebrek. En het zou toch ook kunnen dat er iets niet goed gaat thuis, dat anderen in het gezin ook iets moeten leren? Samen onderzoeken hoe je het fijnste samen kan leven als gezin, die verbinding onderling is denk ik belangrijker dan wat een ander van de 'vuile was' denkt. En praten over verlangens/dromen die hij heeft kan misschien ook helpen. Wat wil hij gaan doen in zijn leven en hoe kunt u helpen? U zou ook de predikant en mentor kunnen vragen wat zij denken wat u het beste kunt zeggen of doen om hem te helpen. U gaat nog altijd over uw eigen gedachten, principes en gedrag, dat hoeven ze niet voor te schrijven, maar u kunt het wel in overweging nemen. Het kan inzicht geven.
Opmerkingen kunnen voor de een niks betekenen, en voor de ander dagelijks negatief in gedachten terug komen. Bij ons thuis hebben diverse gezinsleden geen contact meer met elkaar, omdat de een niet erkent dat wat hij zei, gevoelig ligt en negatief kan zijn voor de ander! Dan is er geen gesprek mogelijk. U hoeft zich niet te laten manipuleren door uw zoon, u bent zelf ook belangrijk :), samen een gesprek aan gaan bij een hulpverlener kan ook helpen, dan krijgt uw zoon ook inzicht in u. Sterkte en succes.
