Vraag
Ik ben altijd al erg bang geweest om dierbaren te verliezen, vooral door de dood. Met verlatingsangst heb ik redelijk leren omgaan en ook nu ik een man heb, vertrouw ik hem 100 procent. Tuurlijk kan het af en toe lichtjes opspelen, maar daar kunnen we het goed over hebben en ik ben de meest gelukkige vrouw op aarde met mijn man! Wat daar een grote schaduw over werpt is dat ik zo ontzettend bang ben om mijn man te verliezen dat ik er dagelijks mee bezig ben in mijn hoofd. Ik denk er vaak aan, droom er heel eng over (ook om andere familieleden te verliezen aan de dood). Ik weet dat hij altijd bij me zal blijven, maar hij kan natuurlijk niet beloven niet vroeg te overlijden. Dat maakt me zo bang. Ik weet zeker dat mijn wereld instort als hij bij me wegvalt. Ik kan ook niet tegen lijken en ik huiver bij alles wat met dood/begraafplaats/grafsteen/crematie/aula/lijkwagen e.d. te maken heeft.
En ik kan dan niet hier blijven wonen, want dan zal alles me er aan doen herinneren en misschien moet ik dan wel opgenomen worden. Ik zal nooit meer normaal kunnen leven, laat staan gelukkig zijn. Al hoeft dat niet. Als ik maar weer gewoon kan leven daarna. Maar dat zal niet kunnen. En ik zal nooit durven slapen dan meer en niet alleen kunnen zijn. Juist omdat ik er bang voor ben, ben ik extra bang dat het me dan júist gaat overkomen. Net als dat je vroeger bang was dat je een beurt kreeg bij een klassikale overhoring terwijl je juist niet geleerd had. En dan werd je júist uitgekozen.
Nu heb ik daarom al ingevuld dat ik mijn man jong ga verliezen. We hebben nog geen kinderen, maar soms denk ik zelfs: moeten we er wel aan beginnen als ik er straks alleen voor sta? Waar ik vroeger extreem bang was (een van) mijn ouders te verliezen, heb ik dat nu extreem bij mijn partner. Ik ben daar voor in behandeling (bijna ten einde) bij Eleos, maar dat gaat vooral over angst in het algemeen. En die angsten kan ik onderdrukken behalve deze, omdat niets me hierin geruststelt. Hooguit de wetenschap dat mijn man straks in de hemel is zou me héel iets kunnen troosten, maar zover is hij nog niet (wel mee bezig). Ik word gek als ik er te veel aan denk en ik droom er ook nog eens zeer realistisch over.
Ik weet niet goed wat ik hier mee moet. Is er een christelijk boek dat hier over gaat bijvoorbeeld? Of zijn er tips om hier mee om te gaan? Ik durf bijna niet te genieten van mijn huwelijk. Ja ik geniet zo ontzettend, maar altijd in mijn achterhoofd zit deze schaduwkant (en soms ook echt op de voorgrond). Misschien ben ik wel te gelukkig? Ik heb nooit een dierbare verloren (al lijkt dit verhaal er wel op te duiden, maar het is echt niet zo). Wel heb ik als kind een kennis gezien die overleden was en daar kreeg ik dromen van. Dat is nu nog zo als ik iemand zie die overleden is, dat dat beeld me zo afschrikt dat ik daar nog soms weken last van heb in het donker.
Antwoord
Angst speelt een grote rol in uw leven. Er is zelfs sprake van extreme angst. Uw beschrijving van uw angst voor de dood en alles wat ermee te maken heeft en met name de mogelijke dood van uw man lijkt veel op een fobie waarin de angst voor de dood en angst voor verlating samenkomen. U bent in behandeling voor het omgaan met angst. Als het in die therapie voor u te algemeen blijft en uw ergste angsten niet aan bod komen, lijkt het me goed dat u daar ook gericht hulp in vraagt. Anders verziekt deze angst uw leven.
Vanuit de psychologische hoek is het leren omgaan met angst vooral: je angst klein proberen te krijgen door hetgeen waarvoor je bang bent onder ogen te zien. Stel dat uw man zou overlijden, zou u het dan praktisch gezien niet alleen kunnen redden? U hebt waarschijnlijk best heel wat in uw mars! U zou het waarschijnlijk niet redden omdat de angst voor het alleen-zijn u in de weg zit. Maar afgezien van die angst kunt u uw weg toch net zo goed vinden als vele duizenden mensen die op enig moment in het leven alleen zijn komen staan?
Maar goed, ik ben predikant en ik mag andere dan psychotherapeutische wegen wijzen. Ik lees in uw schrijven er niet over dat u het met uzelf en uw angst bij God zoekt. Dat is wel het meest nodige. Afgezien van God is ons mens-zijn gedompeld in schuld voor God, is de dood onze vijand en heeft de angst voor de dood vrij spel. Voor uw man kunt u geloven dat hij wanneer hij zou sterven, in de hemel zou komen. Het is nodig dat u voor uzelf ook leeft van het geloof in de Heere Jezus. Hij is immers Degene die onze schuld op zich heeft genomen, onze straf heeft willen dragen, in onze dood is binnengegaan. Hij is gestorven en opgestaan. Hij zegt: “Ik ben de Opstanding en het leven; wie in Mij gelooft zal leven, ook al was hij gestorven” (Joh. 11:25).
We mogen ondervinden wat Johannes op Padmos ondervond toen deze opgestane Heere hem verscheen: “En toen ik Hem zag, viel Ik als dood aan Zijn voeten, en Hij legde Zijn rechterhand op mij en zei tegen mij: Wees niet bevreesd, Ik ben de Eerste en de Laatste, en de Levende, en Ik ben dood geweest en zie, Ik ben levend tot in alle eeuwigheid. Amen. En Ik heb de sleutels van het rijk van de dood en van de dood zelf” (Openbaring 1:17-18).
Het beste advies voor u wat ik kan bedenken als ik uw schrijven lees is: Breng uw hele bestaan bij de Heere Jezus: uw zonden en schuld, uw angst en vrees, alle nood en dood! Zing en bid het mee:
“’k Roep U aan in angst en smart,
duizend zorgen, duizend doden
kwellen mijn angstvallig hart:
voer mij uit mijn angst en noden.” (Ps. [berijmd] 25:8)
Zoek het in uw angst bij Hem en leer op Hem vertrouwen.
“Maar word ik ooit door bange vrees belaân
dan zal op U mijn vast vertrouwen staan.
Ik prijs in God Zijn Woord, ik steun voortaan
op Hem: zou vlees mij deren?” (Ps. [berijmd] 56:2)
Omdat de angst bij u letterlijk en figuurlijk diep zit, zal het een hele weg zijn om het allemaal bij de Heere te brengen. Misschien kan uw predikant of wijkouderling u daarbij helpen. Want naast de psychotherapeutische hulp is dit ook een belangrijke weg om te gaan.
Wat we hier hebben is tijdelijk. Dat geldt van alles en allen. Dat hoeft niet te betekenen dat we dan nergens meer van genieten kunnen. Als we leven bij God mogen we in dankbaarheid Zijn gaven en zorgen ontvangen en er blij mee zijn. Hij zal ons Zijn gaven en de mensen met wie we verbonden zijn geven, zolang als Hij het wil. Ondertussen wil Hijzelf onze enige Troost in leven en in sterven zijn. Voor troost mag ook blijdschap worden ingevuld! Ik hoop van harte dat u leert ontspannen te genieten van wat God u geeft, en dat u uzelf en uw toekomst aan de zorg van God zult overgeven.
De Heere zegene en behoede u!
Nieuw-Lekkerland,
Ds. A. de Lange
Dit artikel is beantwoord door
Ds. A. de Lange
- Geboortedatum:06-03-1960
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Nieuw-Lekkerland
- Status:Actief
