Vraag
Beste G. Slurink. Ten eerst wil ik aangeven dat ik vaak veel terecht kom op antwoorden die u geeft en waar ik veel aan heb. Zo ergeren wij ons ook erg aan de zogenaamde Bijbelse kinderliedjes die vaak qua inhoud al niet erg eerbiedig of juist zijn, maar ook nog eens een verschrikkelijke popmuziek achtergrond/melodie hebben. Dus geweldig om nu de website van STH records te mogen bekijken want die hebben eindelijk muziek met een klassieke achtergrond voor kinderen.
Maar eigenlijk email ik u of u nog tips heeft voor goede boeken voor kinderen in de leeftijd van 2-13 jaar. Vooral de oudste twee kinderen (een jongen en een meisje) lezen enorm veel, enorm snel en enorm graag, maar klagen steeds dat ik geen nieuwe boeken meer voor ze heb. Ik vind het zo enorm lastig om goede boeken te vinden. We kijken veel op de Banier en ze lezen ook wel wat oudere (hopelijk) verantwoorde boeken zoals de serie wereldberoemde jeugdboeken Prins en Bedelknaap, Wittand, Negerhut van oom Tom (die laatste vinden ze nog wat te zwaar). En nog meer. Het is een serie van 20 boeken dacht ik. Maar de echt te heftige boeken vindt mijn zoon nog niet fijn om te lezen, hij is ook heel gevoelig. Wel heeft hij een keer het volwassen boek “Het zwaard van de woestijn” (de slag om kibboets, Yad Mordechai) gelezen... Ook lezen ze de Christenreis, ook dit soort boekentips voor kinderen zijn van harte welkom.
Ik moet eerlijk toegeven dat ik er zelf veel te weinig aan toe kom om andere boeken te lezen dan de Bijbel. Wel een aantal Bijbel-gerelateerde boeken, of over opvoeding e.d. Dus om hen vóór te lezen (het boek eerst scannen bedoel ik daarmee) lukt me ook niet, ze lezen ook zo snel. Verder spelen ze heel veel buiten. Het mogen ook boeken over geschiedenis, aardrijkskunde, techniek, biologie e.d. zijn. Want ze zijn overal in geïnteresseerd en leren zo het meeste. Veel meer dan uit schoolmethoden. Maar deze boeken met een creationistische achtergrond zijn ook zeer lastig te vinden. Ik had dit ook als algemene vraag kunnen stellen, maar eerder kreeg ik daar maar weinig antwoord op en in uw antwoorden kunnen wij ons vaak vinden.
Verder nog wat specifieker de vraag: wat u vindt van boeken zoals in de Ban van de Ring (al denk ik dat onze kinderen dat veel te spannend vinden)? Dat is toch veel te veel fantasie. Veel christenen raden ook dit soort boeken aan, maar naar ons idee is dat ook niet veel en niet echt tot eer van de Heere.
Dan als laatste nu ik toch vragen stel... wij hebben geen tv, maar af en toe (een keer in de week of een keer in de twee weken) mogen de kinderen weleens wat kijken. Maar dan vragen wij ons af: wat? Ook hier mogen het mooie documentaires zijn (wel voor kinderen geschikt) of informatieve programma’s. Zo hebben we wel samen Bush Pilots gekeken over piloten met een missie. Verder kijken de kleintjes weleens Buurman en Buurman (een paar zijn hierbij niet goed, waar weleens wat ongepaste woorden vallen, dus die kijken ze niet). Ook kijken ze de serie van Dick Baarsen, Flapuit. De zes afleveringen die ze nu gekeken hebben (we scannen ze van tevoren) zijn erg goed naar ons idee.
Tips welkom! Bij voorbaat hartelijk dank voor uw antwoord en als er anderen tips hebben dan zijn die ook van welkom!
Antwoord
Beste ouder,
Ik ben blij te lezen dat u wat heeft aan mijn antwoorden. Wat kinderboeken en kinderprogramma's betreft is het inderdaad erg lastig verantwoorde boeken en programma’s te vinden. Wat wij zelf hebben gedaan is dat we voor onze (inmiddels volwassen) kinderen toch vooral hebben gezocht naar oudere boeken. Niet dat ik denk dat er tegenwoordig geen bruikbare boeken meer worden gemaakt, maar met oudere boeken is het vaak makkelijker te weten wat je verwachten kan. Boeken van de laatste pakweg 25 jaar zijn naar wat ik heb gezien toch vaak behoorlijk beïnvloed met een (post)modern denken waarbij veel waarden nogal veranderd zijn, zeker ook in kinderboeken. Er zullen vast ook nog wel kinderboeken worden gemaakt die dat probleem niet of minder hebben, maar dan ontkom je er niet aan toch eerst de boeken zelf te ‘scannen’ zoals u zegt, wat toch behoorlijk wat tijd kan vragen als er veel afvalt.
Onze kinderen lazen vooral Finse boeken, maar ook wel Nederlandse boeken toen ze klein waren. Ik vind het moeilijk titels te noemen want op het moment liggen deze kinderboeken ergens anders dus ik kan ze nu niet doorkijken en bovendien betreft het, zeker voor de kleinere kinderen, voor een groot deel ook Finse boeken die niet in het Nederland verkrijgbaar zijn. Maar wat ik me zo herinneren kan is bijvoorbeeld de serie van “De Vijf” van Enid Blyton (vanaf 9 jaar). Voor de kleineren zijn er natuurlijk de boeken van Pinkeltje van Dick Laan, Bolke de Beer en andere boeken van Hildebrand. En verder Jip en Janneke, Pietje Puk, boeken van Beatrix Potter, boeken van Jaap ter Haar, boeken van Piet Prins (zoals Snuf de hond) en boeken van K. Norel. Wellicht allemaal bekende namen. Ikzelf las ook graag Biggles van W. E. Johns (spannend maar niet te spannend, vanaf 12 jaar) en allerlei soortgelijke boeken uit dergelijke pocketreeksen en natuurlijk Bob Evers van Willy van der Heide. Naast de serie wereldberoemde jeugdboeken die u al noemde en die ik deels ook gelezen heb, klassiekers zoals de “De scheepsjongens van Bontekoe” en “De wind in de wilgen”. Zelf vind ik de boeken van O. B. Bommel van Marten Toonder ook erg leuk maar dat is misschien voor als ze ietsjes ouder zijn (vanaf 13 jaar). En verder natuurlijk ook allerlei losse boeken die niet bij een serie behoren, maar ik heb zo geen titels paraat. Maar ik meen dat als je wat gaat zoeken naar oudere boeken je vast heel wat boeken kan vinden die, zeker als het avonturen boeken zijn, nog steeds leuk zijn en over het algemeen genomen redelijk probleemvrij zijn. Wij keken hiervoor op websites die inmiddels niet meer bestaan, maar nu zou ik zoeken op bijvoorbeeld www.boekwinkeltjes.nl Het is dan wel handig eerst een beetje een idee te hebben van (delen van) titels of schrijvers, maar dan is er ook van alles te vinden.
Ik heb ook nog beetje verder gezocht en een paar sites die ik tegenkwam waar ik zelf verder zou kijken zijn www.tweedehandschristelijkeboeken.nl, www.refoboek.com, www.deboekenkamer.nl en webwinkel.hetuilskuiken.nl Deze hebben een hoop tweedehands boeken waar denk ik best wel wat bruikbaars bij is. Een site waar je allerlei titels en informatie kan vinden over oude kinderboeken is www.oudejeugdboeken.nl. En verder als u zoekt naar tweedehands kinderboeken dan zult u vast nog wel meer vinden zoals antiquariaat-anna.nl, www.bettysboekboetiek.nl en boeken.tweedehands.net waar je wel even moet selecteren, maar waar ook wel het een en ander aan bruikbaars staat. En er zijn vast nog wel veel meer sites met oudere tweedehands boeken.
Ook wat boeken over geschiedenis, aardrijkskunde, techniek, biologie en dergelijke betreft zou ik zelf geneigd zijn eens te kijken naar wat oudere boeken. Ik verbaas me er vaak over hoe interessant die boeken zijn. Natuurlijk zijn ze op sommige gebieden, zoals wat techniek betreft niet meer helemaal up to date, maar vaak staat er heel veel interessante informatie in die je in tegenwoordige boeken veel minder tegenkomt. Ook voor geschiedenis zou mijn voorkeur uitgaan naar oudere boeken omdat moderne geschiedenisboeken nog wel een de geschiedenis willen herschrijven wanneer ze die bezien bezien door de bril van het moderne denken. En ikzelf vind het ook enorm boeiend en leerzaam te lezen hoe de mensen vroeger hun verleden beschreven. Een leuke oude serie is bijvoorbeeld “Geschiedenis van de Lage Landen” van Jaap ter Haar.
De redactie van Refoweb wees mij er ook nog op dat diverse kerkelijke gemeenten een eigen (christelijke) bibliotheek hebben. Naar wat ik begrijp is het niet altijd verplicht lid te zijn van zo’n gemeente om lid te kunnen worden van zo’n bibliotheek. En er zijn ook wel christelijke bibliotheken die niet aan een bepaalde kerk verbonden zijn. Misschien zou het ook wat kunnen zijn om eens te kijken of er ook zo iets bij u in de buurt is, voor zover u dat nog niet heeft gedaan. Wat er dan precies verkrijgbaar is zal misschien van plaats tot plaats verschillen, en ik zou er niet blind op vertrouwen dat alle boeken daar probleemloos zijn, maar hoogst waarschijnlijk hebben ze op zijn minst een voorselectie gemaakt. Eén zo’n website is van de bibliotheek van de GGiN in Opheusden. En ook al woont u zelf niet in de buurt van Opheusden, u kunt daar in ieder geval ideeën opdoen en die weer gebruiken om te te zoeken op andere plaatsen.
Ik zou overigens niet per se zoeken naar kinderboeken die de signatuur ‘christelijk’ hebben maar meer naar wat verantwoorde boeken zijn qua taalgebruik, waarden en denkbeelden. En de kans dat dat zo is, is over het algemeen genomen groter wanneer ze zijn geschreven zijn in een tijd waarin christelijke waarden nog breder gedragen werden in de samenleving dan nu. Die zogezegd nog enigszins onder een christelijke invloedssfeer zijn geschreven. Dat geeft geen garantie maar verlaagd wel het risico dat er allerlei dingen worden gezegd of gedaan, en als normaal worden gepresenteerd, die je liever vermijden wilt.
Wat wij ook wel hebben gedaan is een hele stapel afgeschreven boeken kopen bij de plaatselijke bibliotheek of bij kringloopwinkels. Voor niet al te veel geld kan je dan een hele stapel hebben die je thuis eens rustig verder doorkijkt. Een aantal daarvan hebben we alsnog weggegooid maar de gemiddelde prijs per boek blijft zo nog steeds laag en je vindt zo boeken die in de winkel vaak niet meer te koop zijn. Wij bewaren deze ook voor de kleinkinderen. In ons geval betreft dit dan vooral Finse boeken maar het lijkt me dat zoiets in Nederland ook mogelijk moet zijn.
Ik meen overigens dat het niet zo erg is dat er af en toe eens een ‘misser’ tussen zit (mits niet te ernstig), ik denk dat dat helpt bij het leren onderscheid te krijgen. Wat vooral van belang is wat voor waarden ze meekrijgen vanuit de hoofdmoot van de boeken die ze lezen (en natuurlijk wat ze meekrijgen buiten de boeken om, bijvoorbeeld direct van u). Als daar dan af en toe wat van afwijkt helpt dat hen alleen maar het verschil te zien (misschien met wat hulp van u).
Met boeken zoals “In de ban van de Ring” heb ik ook mijn bedenkingen. Voor ik christen was heb het een meermaals gelezen en ook andere boeken van Tolkien zoals “De Silmarillion” dat ingaat op de ‘schepping’ van de ‘Midden-aarde’. “In de ban van de Ring” is inderdaad bij tijd en wijle erg spannend. Maar mijn probleem is vooral ook dat het in bepaalde opzichten enigszins parallel aan de Bijbel lijkt te gaan, maar toch de kern van de Bijbelse boodschap mist. Er zijn bepaalde parallellen, maar er zijn ook heel veel verschillen. Datzelfde geldt bijvoorbeeld ook voor boeken van C. S. Lewis zoals de Narnia kronieken. Ik denk dat iemand met onderscheid ze kan lezen, maar ik zou ze nu toch niet snel meer aan mijn (klein)kinderen geven om te lezen ook juist omdat vooral de boeken van C. S. Lewis wel als een allegorie op de Bijbel worden gezien, maar daar denk ik in kernzaken toch ernstig tekort schiet. Vooral in onze tijd bestaat er enorm veel verwarring over de Bijbelse boodschap en ik ben bang dat dergelijke boeken alleen maar voor meer verwarring zorgen. Ik heb dan liever boeken die niet expliciet christelijk zijn maar wel verantwoord, dan boeken die de naam hebben christelijk te zijn maar net de plank misslaan.
Wat programma’s voor de kleintjes betreft: Buurman en Buurman keken wij in de oorspronkelijke Tsjechische versie (“A je to”) waarin niet gesproken wordt en dat vonden we toch veel leuker. Dat ingesprokene stoort alleen wat ons betreft. Iets anders dat we veel keken was het Molletje (ook de Tsjechische versie), Lars de kleine ijsbeer, Dribbel, Pieter Post (Postman Pet), Bob de Bouwer (Builder Bob), Kinderen van de Bolderburen (in het Zweeds), verschillende tekenfilmseries over beren (Little Bear, Paddington en vooral Old Bear Stories van Jane Hissey, een serie over speelgoed dieren die ‘avonturen’ beleven) welke meestal in het Engels waren en de drukke wereld van Richard Scary. Wij haalden in het begin toen we in Finland waren veel van de bibliotheek en dat was dan in het Fins of vaak ook in het Engels. Maar taal was zelden een probleem, we keken altijd samen met de kinderen en konden het dan uitleggen waar nodig of zeggen dat we het ook niet helemaal begrepen wanneer dat het geval was. Maar dergelijke filmpjes zijn meestal eenvoudig genoeg voor kinderen om snel op te pikken waar het over gaat, zeker als ze ze een paar keer kijken. En verder oudere tv-series met spannende avonturen, die ook bij onze kinderen nog steeds in de smaak vielen zoals Lassie, Black Beauty en het kleine huis op de prairy. En als Flipper of Daktari toevallig ergens te vinden zijn evenzo, er zijn wel DVD’s verkrijgbaar, maar ik weet niet of die er ook zijn met Nederlandse ondertitels. Free Willy was ook geliefd. En verder Heidi en sommige Disney-films, zoals Winnie de Pooh.
Ik hoop dat dit een beetje verder helpt wat te vinden. Alle lezers en in het bijzonder ouders natuurlijk van harte uitgenodigd hieronder nog meer suggesties toe te voegen. Wellicht zijn er nog allerlei verdere titels van boeken of programma's die verkrijgbaar zijn, ook van meer recentere datum, die wel verantwoord zijn maar die ik niet ken.
Een hartelijke groet,
Gerard Slurink
Dit artikel is beantwoord door
G. Slurink
- Geboortedatum:12-02-1963
- Kerkelijke gezindte:Reformatorisch
- Woon/standplaats:Lahti, Finland
- Status:Actief
Bijzonderheden:
*Voormalig popmuzikant
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
De Kameleon boeken reeks, ook leuk en verantwoord. Brammetje Bont, stond ook in de tas.
Toen we ouder werden boeken van bv Thea Beckman. Jan Terlouw.
Bij de zondagschool met Kerst kregen we ook altijd een boek als kind. Dit waren boeken waar het geloof en bekering van af droop, als je begrijpt wat ik bedoel. Waren we als kind niet blij mee, als op elke pagina God, bidden, hemel en hel, of bekering aan bod komt. Ik bedoel dit niet oneerbiedig, maar het kan echt wel eens teveel worden als je ontspannen aan het bent.
Afleveringen van Tom en Jerry zijn oud maar leuk om te kijken. Ovide en zijn vrienden vonden we ook altijd een leuke tekenfilmserie.
Over oud geschiedenisboek gesproken: ik heb in die tijd ook de Nederlandse geschiedenis gelezen zoals geschreven door een zekere H. te Merwe. Je kunt opzoek gaan naar deze titels; wie weet zijn ze ergens verkrijgbaar.
Ik snap iets niet. Alles wat we kunnen luisteren en niet tot Gods eer is, is slecht voor ons. Maar onze kinderen mogen de Kameleon en Bob Evers lezen. Is dat dan wel tot Gods eer?
Mag ik dan ook luisteren naar muziek van voor de jaren '60, omdat dat nog gemaakt is in een tijd dat de christelijke normen en waarden nog meer ingebed lagen in onze cultuur?
Ik vind niet dat u 1 lijn trekt tussen muziek en boeken. Of is het niet zo erg omdat het enkel kinderen betreft?
Ik ben in verwarring!
Dank voor je vraag. Ik vind het heel goed en ben er blij mee dat je die stelt en me daarover navraagt en ter verantwoording roept en kritisch leest wat ik zeg en daar op ingaat. Ik kan goed begrijpen dat het kan overkomen alsof ik niet consequent ben wat muziek en boeken (of mogelijk andere zaken) betreft. Het is ook een vraag die ik mezelf regelmatig stel. Ik wil proberen wat nader uit te leggen waar ik het verschil zie.
Ten eerste bedoel ik niet dat het genoeg is dat het gemaakt is in een tijd dat de christelijke normen en waarden nog meer ingebed lagen in onze cultuur. Het moet ook gelden dat het zich nog houdt aan deze waarden. En ik denk dat de kans dat dat zo is aanzienlijk groter is als het wat ouder is. Maar er zullen zeker ook allerlei oudere boeken afvallen waar dat niet het geval. Dus het enkele feit dat het een ouder boek betreft is niet genoeg.
Ik meen dat genoemde kinderboeken en programma's zich grotendeels houden aan deze christelijke normen en waarden. Er is in deze boeken onderscheid tussen recht en onrecht, goed en kwaad. Vriendschap, trouw, huwelijk en al dergelijke zaken hebben daarin een grote waarde. Iemand doet wel eens wat verkeerd maar dat wordt ook als verkeerd aangeduid.
Bij popmuziek is dat radicaal anders. Popmuziek gaat al vanaf het eerste begin in de jaren 50 met opzet tegen de christelijke normen en waarden in. De essentie van popmuziek, al vanaf het eerste begin, is opstand en rebellie tegen de gevestigde normen, op allerlei gebied. Popmuziek houdt zich over het algemeen niet aan de christelijke normen en waarden maar gaat daar juist tegen in. En ik denk overigens dat deze verandering zich in de muziek al eerder breed heeft ingezet dan in kinderboeken. Het bestond ook vroeger wel in de kinderboeken maar was toen meer in een bepaalde hoek en niet zo breed als nu.
Even ter zijde, ik denk dat je alle 'kunst en cultuur' kunt opdelen in 3 'filosofien': klassiek, volk en pop (een indeling die afkomstig is van Kenneth A. Meyers en die wel verder wordt nagevolgd in de literatuur). Dit betreft niet per se klassieke muziek, volksmuziek en popmuziek, het betreft vooral de ideeën er achter zitten en betreft de hele cultuur: er is een klassieke cultuur, een volkscultuur en een popcultuur. De verschillen zijn grofweg dat de klassieke cultuur in zeker zin 'hogere' cultuur nastreeft, je moet er moeite voor doen, denk aan Shakespeare, Rembrandt, Bach enzovoort. De volkscultuur is wat voorkomt uit de traditionele waarden van het volk, denk aan volksdansen en volksmuziek maar nog veel meer. Ook veel van de genoemde oudere kinderboeken vallen in deze groep meen ik.
In vroegere tijden had je alleen de klassieke cultuur en de volkscultuur. Merk op dat aan deze tweedeling nog geen waardeoordeel hangt, er is goede klassieke cultuur en er is verkeerde klassieke cultuur, er is goede volkscultuur en er is verkeerde volkscultuur.
In de tijd na de 2e oorlog, met de toenemende welvaart, kwam langzaam ook de popcultuur op. Popcultuur is naar zijn aard altijd verkeerd omdat het per definitie begint met verkeerde waarden. Kernwoorden bij de popcultuur zijn 'instant', 'makkelijk', 'gevoel', 'sensatie', 'oppervlakkigheid' en dergelijke, maar ook 'opstand', 'geen absolute waarden meer', en 'vrijheid' (wat vaak uitmond in losbandigheid). De grenzen zijn overigens niet zo strak, er zijn ook mengvormen, maar ik denk dat deze indeling behulpzaam is. Hier zou natuurlijk veel meer over gezegd moeten worden, maar daar kan ik nu hier niet uitgebreid op ingaan, meer de reden dat ik dit aanhaal is dat ik denk dat de genoemde oudere kinderboeken veelal vallen onder de volkscultuur en sommige misschien onder de klassieke cultuur, terwijl veel nieuwere kinderboeken en ook popmziek vallen onder de popcultuur. En deze hebben veelal compleet andere waarden als achtergrond.
Een belangrijke vraag is denk ik of je God ergens voor kan danken en Hem er de eer voor kan geven. Dat is niet altijd makkelijk te bepalen. Kan je God danken en de eer geven voor een prachtig schilderij dat gemaakt is door een schilder die niet in God gelooft? Ik denk van wel. Het feit dat deze schilder dit maken kon is een van God gegeven gave, ook al gelooft hij daar zelf niet in. De God die de zon laat opkomen en gaven geeft en zorgt voor alle mensen. Daar kan ik God voor danken en Hem de eer geven ook al doet de schilder dat zelf niet. Maar als de schilder in zijn schilderij uiting gaat geven van zijn opstand tegen God en er allerlei dingen in gaat verheerlijken die tegen God ingaan, dan kan ik daar niet langer in meegaan. Dan valt het voor mij af.
Zo is het voor mij ook met muziek en boeken. Als deze de christelijke normen en waarden volgen, door God in de schepping gelegd en aan ons gegeven, en daar niet tegen ingaan en de maker de gave heeft daar iets moois mee te doen, dan kan ik daar God voor danken en Hem er de eer voor geven. Dan kan ik het met plezier lezen of kijken en er God voor danken.
Als het echter duidelijk een andere lijn inzet, en de door God in de schepping gelegde en aan ons gegeven normen en waarden aan de kant gaat schuiven en er zich tegen gaat verzetten en er andere dingen voor in de plaats gaat zetten kan ik er niet langer in meegaan.
Voor mij valt veel popmuziek duidelijk in de categorie die in allerlei opzichten tegen God ingaat, niet altijd expliciet maar wel door de waarden die er gepromoot worden. Natuurlijk is er ook wel muziek waar dit niet zo het geval is. Iemand vroeg eens wat voor bezwaar ik had tegen bijvoorbeeld 'Morning has broken' van Cat Stevens. Daar heb ik natuurlijk geen bezwaar tegen. Ik zou dat ook eerder plaatsen in de volkscultuur dan de popcultuur. Het is van oorsprong ook een christelijk hymn. Maar voor verreweg het grootste deel van de popmuziek geldt dat dit duidelijk tegen God ingaat en dat zit al verankerd in de essentie van de filosofie achter popmuziek (waarbij overigens ook nogal wat moderene gospelmuziek de popcultuur filosofie bevat).
Maar genoemde oudere kinderboeken hebben dit mijns niet. Deze komen voort uit een volkscultuur die de christelijke normen en waarden volgt en daar zich niet tegen verzet. Natuurlijk moet je met onderscheid blijven kijken, je kan er niet blindelings op vertrouwen dat elk oude kinderboek dat zal doen. Maar waar dit wel gebeurd denk ik dat je er God voor kan danken en eren.
Ik hoop dat dit mij denken er achter een beetje duidelijker maakt. En roep mij gerust verder ter verantwoording.
Een hartelijke groet,
Gerard Slurink
Hartelijk dank voor uw reactie, heel sportief. Ik denk dat de invulling tussen wat wel en niet aanvaardbaar is, toch altijd een beetje arbitrair blijft, het is immers geen exacte wetenschap. Daarom moet iedereen daar maar voor zichzelf een afweging inmaken.
Mijn verbazing betrof vooral dat u bij de kinderboeken toch wat rekkelijker bent dan bij muziek. Als ik goed lees in uw antwoorden over muziek, dan vind u dat we het maar bij psalmen moeten houden, en daarom had ik verwacht dat kinderen tevreden moesten zijn met de kinderbijbel.
Ik vond u dus aan de milde kant, waar het de kinderboeken betreft, maar tegelijkertijd ook wat ouderwets. Hier in de boekenkast staat bijvoorbeeld Het ministerie van oplossingen, Lampje, Fantasia-serie en Thea Sisters-serie, of de boeken van Roald Dahl (zeker opstandig, maar het kind heeft altijd een goede inborst). Ook Dagboek van een Muts, wat zeker modern is, en niet christelijk, maar toch ook weer realistisch over vriendschap.
U begrijpt, ik vind dat het goed is voor kinderen om 'breed' te lezen, maar ik vind het ook goed voor mensen om 'breed' te luisteren. Dan kun je er naderhand nog eens een boom over opzetten.
Lezen blijkt toch een vaardigheid die niet voor iedereen is weggelegd ;-)
Het lijkt allemaal zo christelijk en mooi, maar het acteren of is dat ook al algemeen goed geworden in de reformatorische kringen?
Mozart leidde bepaald ook geen christelijk leven, terwijl veel muziek van hem past binnen de Bijbelse normen en waarden: https://www.refoweb.nl/vragenrubriek/9710/welke-klassieke-muziek-/
Mijn kinderen mogen de boeken van Enid Blyton en Piet Prins lezen hoor, kinderen houden wel van zwart wit maar ik krijg op een of andere manier wel de creeps als ik de lijstjes hier soms zie.
Brief voor de koning van Tonke Dragt is een geweldig boek!! dat lees je als ouder met plezier voor. "de verhalen van de Tweeling broers" is heel grappig en ook door Tonke Dragt.
De koning van Katoren van Jan Terlouw is ook stukgelezen door mijn dochter. Alle boeken van Jan Terlouw zijn wel goed.
Sjakie en de chocolade fabriek, van Roald Dahl, geweldig vonden ze het hier. ( schijnt ook een rare man te zijn geweest die Roald Dahl , hij hield niet van kinderen geloof ik maar schrijven kan ie)
Kruistocht in spijkerbroek , een van de beste kinderboeken ooit geschreven denk ik.
Allemaal wel wat van hoger niveau dan "de kameleon"en de vijf maar ach ook die vond ik en mijn kinderen ook weer heel leuk. Wisseling van spijs doet eten
