Vraag
Ik zoek christelijke meditatiemuziek. Welke meditatieve cd’s zijn verantwoord? Liefst iets met zang, maar instrumentaal mag ook. Taize en Iona ken ik al.
Antwoord
Beste vraagsteller,
Bij het lezen van je vraag vroeg ik me af wat voor een soort van meditatie je op het oog hebt en wat je doel er mee is. Er zijn namelijk verschillende soorten van meditatie die compleet verschillende doelen hebben. Ik zal proberen uit te leggen wat ik bedoel. Ik denk dat je de soorten van meditatie die er zijn grofweg in drie groepen zou kunnen verdelen:
1. Oosterse meditatie en alles wat daarmee samenhangt. Dit is van oorsprong er op gericht om je gedachten uit te schakelen en jezelf leeg te maken, om zo op te gaan in het hogere, het goddelijke, het universum, of hoe iemand het ook maar noemen wil. Verschillende religies vullen dit verschillend in, maar het doel is veelal iets in de trant van jezelf te ‘bevrijden’. In de westerse varianten hiervan heet het dan wel tot rust te komen en dichter bij jezelf te komen. Naast oefeningen wordt hierbij ook wel van gebruik gemaakt van muziek die rustgevend moet werken en die met behulp van muzikale mantra’s het bewustzijn moet verruimen. Al met al is hier niets christelijks aan. Er zijn mensen die zeggen dat als je de religieuze elementen ervan negeert dit verder onschuldig is en dat je dit als christen prima kan gebruiken. Ik ben zo vrij hier tegen in te gaan. Ik meen dat dit niet iets is waar een christen zijn heil in moet zoeken. Het geeft geen werkelijke antwoorden en de antwoorden die het geeft zijn niet het bijbelse antwoord. Het kan ook geen werkelijke oplossing geven voor het kernprobleem waarom iemand meditatie zoekt in de eerste plaats. Het is het nog maar de vraag waar het je verder toe leidt. Met name mensen die deze dingen van dichtbij kennen bijvoorbeeld uit landen als India weten je te vertellen dat het één en het ander niet los verkrijgbaar is.
2. Mystieke meditatie, om het zo maar te noemen. Daarbij gaat het om op een mystieke wijze in contact te komen met het hogere of het goddelijke en een ‘godservaring’ te hebben. Het verschijnsel van de mystiek is al eeuwen oud, en is terug te vinden in vrijwel elke religie. Bij de zogenaamde christelijke varianten hiervan gaat het dan om iets van God te willen ervaren (of zelf soms meer dan dat). Hierbij wordt dan ook wel gebruik gemaakt van zweverige muziek die op de gevoelens werkt of een mysterieuze sfeer opwekt. Taize en Iona vallen in deze categorie, maar ook allerlei praise en new age muziek. Deze vorm van mystiek heeft de laatste 50 jaar in toenemende mate aan populariteit gewonnen en vind je in onze tijd bijna overal. Belangrijke hedendaagse kenmerken zijn postmodernisme (er is geen, of slechts een minimale, objectieve algemeen geldende geloofsinhoud), syncretisme (het vermengen van elementen uit verschillende religies) en het centraal stellen van de persoonlijke beleving. Alhoewel onderdelen hier soms christelijk kunnen lijken, durf ik stellig te beweren dat dit niets te maken heeft met het christelijk geloof en het leven uit dit geloof, als een schaapje van de goede Herder, in gehoorzaamheid aan Hem, zoals de Heere Jezus het van ons vraagt. Veelal gaat het overigens ook grotendeels buiten Jezus om, en gaat het alleen om ‘een God van liefde’ en een warm verheven gevoel daarbij.
3. Bijbelse meditatie, dat in tegenstelling tot de voorgaande twee er juist op gericht je denken in te schakelen, alert en waakzaam te zijn en inhoudelijk de woorden van God te overdenken. Ik zeg met opzet inhoudelijk omdat bij mystieke meditatie bijvoorbeeld wel de term contemplatie wordt gebruikt, maar dat is iets totaal anders. Bij contemplatie gaat het niet om de inhoud van de bijbelse boodschap maar om je op een losstaand element te richten, bijvoorbeeld een bepaald woord of een bepaalde bijbeltekst, los gemaakt uit de bijbelse context, en dit als voortdurende mantra te herhalen om te kijken wat voor associaties of emoties dit opwekt. Maar dat is compleet wat anders dan werkelijk inhoudelijk de boodschap in de woorden van God te overdenken. God is er en Hij heeft tot ons gesproken door Zijn profeten en door Zijn Zoon (Hebr 1:1). Er is een boodschap met inhoud die we moeten overdenken en waar we naar moeten gaan handelen. Psalm 119 is een goed voorbeeld van wat een inhoudelijk overdenken van Gods woorden is. Merk ook op dat in psalm 119 de persoonlijke relatie tot God centraal staat. Bij bijbelse meditatie gaat het niet om mijzelf en mijn persoonlijke beleving maar om te groeien in kennis en inzicht en daardoor in geloof, relatie en afhankelijkheid, in vertrouwen en toevertrouwen aan de Heere Jezus en door Hem aan God de Vader, met het doel dat Hij steeds meer mijn denken en mijn dagelijks doen en laten gaat beheersen.
Bij de eerste twee vormen van meditatie is er vaak sprake van een scheiding van het aardse dagelijkse leven en het 'spirituele’, om het zo maar te noemen. Er is een soort van vlucht in het ‘spirituele’, wat zo iemand daar dan ook onder verstaat. Maar dat is niet de bijbelse weg. De bijbelse weg is dat het geestelijke en het aardse dagelijkse leven één geheel vormen. Het geestelijke beheerst mijn dagelijks doen en laten. Daardoor kan ik met beide voeten stevig op de grond staan en toch in gedachten bij Jezus zijn. Daardoor hebben mijn dagelijkse moeiten minder vat op mij en hoef ik deze niet te ontvluchten, omdat ik weet dat ik nooit alleen ben, want de Heere Jezus is altijd met mij. Niet omdat ik iets voel maar omdat ik dat weet en geloof omdat Hij dat heeft gezegd (Matt 28:20).
Wat dan verantwoorde christelijke meditatie betreft, ben ik sterk van mening dat alleen de bijbelse meditatie hiervoor geschikt is. En ik denk dat de bijbel een vrij duidelijk antwoord geeft wat voor muziek daarbij hoort, namelijk psalmen, lofzangen en geestelijke liederen (zie Kol 3:16). En voor het geval het je vooral gaat om verantwoorde ontspannende christelijke muziek gaat zou ik het ook daarin zoeken. Een website waar denk ik wel het een en ander te vinden is, is bijvoorbeeld STH Records.
Misschien niet helemaal het antwoord waar je op zat te wachten, maar ik hoop toch dat het je helpt.
Een hartelijke groet,
Gerard Slurink
Dit artikel is beantwoord door
G. Slurink
- Geboortedatum:12-02-1963
- Kerkelijke gezindte:Reformatorisch
- Woon/standplaats:Lahti, Finland
- Status:Actief
Bijzonderheden:
*Voormalig popmuzikant
