Vraag
Waarom doen we niet enkel belijdenis omdat je gelooft? Waarom moet je belijdenis doen en instemmen met een bepaalde leer? Iedereen gelooft toch persoonlijk? Als we met de leer instemmen van een bepaalde richting lijken we m.i. net robots. Kleine verschillen in opvattingen zullen er altijd wel zijn.
Antwoord
Beste vragensteller/-ster,
Wanneer ik je vraag goed begrijp zie je een tegenstelling tussen belijdenis van persoonlijk geloof en geloofsbelijdenis als mede instemmen met een bepaalde leer. Ik kan niet uit je vraag opmaken wat je bedoelt met “bepaalde leer”, maar ik vat jouw woorden “bepaalde leer” nu even op als de leer, zoals deze beleden is in de algemene belijdenisgeschriften (twaalf artikelen, geloofsbelijdenis van Nicea en Athanasius) en de drie formulieren van enigheid (HC, NGB en DL). En vanuit die achtergrond is de tegenstelling, die ik uit jouw vraag meen te kunnen opmaken, verre van terecht en Bijbels.
Wanneer belijdenis doen alleen instemmen is met een deze leer, dan ga je de weg van een dode orthodoxie: dan zal de rechte leer (orthodoxie) eenmaal rechtvaardig tegen je getuigen en zul je, ondanks je belijdenis voor eeuwig verloren gaan. Persoonlijk geloof is onmisbaar. Het gaat om een persoonlijk kennen van de Heere Jezus Christus en een persoonlijke wandel met de Drie-enige God. Maar dat het bij geloofsbelijdenis in de eerste plaats gaat om persoonlijk geloof, neemt niet weg dat het instemmen met de orthodoxe leer onmisbaar is voor het doen van geloofsbelijdenis.
Geloven is een persoonlijke zaak, maar doe je niet alleen: daarom noemt Hebreeën 11 een lange rij van namen van geloofsgetuigen. Wie geloofsbelijdenis doet, doet dit in gemeenschap met alle heiligen van alle tijden, plaatsen, talen en volken. Wanneer de Heere toedoet tot de gemeenschap die zalig wordt, klinkt het (Hand. 2:42): “En zij waren volhardende in de leer der apostelen, en in de gemeenschap, en in de breking des broods, en in de gebeden.”
En het in Bijbelboek Handelingen wordt er niemand gedoopt die niet eerst in de leer van de apostelen onderwezen is. Het meest duidelijke voorbeeld is de Moorman, Hand. 8:35-37:
“En Filippus deed zijn mond open en beginnende van diezelfde Schrift, verkondigde hem Jezus. En alzo zij over weg reisden, kwamen zij aan een zeker water; en de kamerling zeide: Ziedaar water; wat verhindert mij gedoopt te worden? En Filippus zeide: Indien gij van ganser harte gelooft, zo is het geoorloofd. En hij, antwoordende, zeide: Ik geloof, dat Jezus Christus de Zoon van God is.”
Filippus heeft dus eerst onderwijs gegeven wat de geloofsbelijdenis, (ik geloof dat Jezus Christus, de Zoon van God is) inhoudelijk betekent. Eerst komt er onderwijs, dan belijdenis van het geloof vergezeld met de doop als verzegeling van de verbondsbeloften.
Hetzelfde geldt de gevangenbewaarder in Filippi: Hand. 16:30-33: “En hen buiten gebracht hebbende, zeide hij: Lieve heren, wat moet ik doen, opdat ik zalig worde? En zij zeiden: Geloof in den Heere Jezus Christus, en gij zult zalig worden, gij en uw huis. En zij spraken tot hem het woord des Heeren, en tot allen, die in zijn huis waren. En hij nam hen tot zich in dezelve ure des nachts, en wies hen van de striemen; en hij werd terstond gedoopt, en al de zijnen.”
Paulus en Silas hebben dus eerst onderwijs gegeven wat het geloven in Jezus Christus inhoudelijk betekent. Eerst komt er onderwijs, dan de doop.
De hele kerkgeschiedenis door is de geloofsbelijdenis voorafgegaan door een periode van onderwijs. Geloofsbelijdenis is niet belijden dat je gelooft. Het is niet zeggen: “Ik belijd dat ik geloof”, maar zeggen “ik belijd Jezus Christus als enige Borg en Zaligmaker voor mijn zonden en als enige fundament van mijn leven.” En hoe kun je dit belijden, zonder dat je weet wat dit inhoudt en zonder dat je weet hoe de Heere een zondaar door de Heilige Geest tot Christus brengt, in Christus inlijft en uit Christus doet leven (of te wel: ellende, verlossing en dankbaarheid, zoals Psalm 130:3 en 4; Ef. 5:8 en andere plaatsen in de Bijbel leren).
Belijden is vanuit de grondtaal (1) hetzelfde zeggen (als de andere heiligen) en (2) getuigen. Dat kan nooit zonder de inhoud van het geloof te kennen.
Er is dus geen tegenstelling tussen persoonlijke geloofsbelijdenis en het instemmen met de leer die onderwijs geeft over de inhoud van de geloofsbelijdenis. Geloofsbelijdenis is geen zaak van kerkelijk relativisme, van zoveel hoofden zoveel zinnen en daarom gaat het er enkel om dat ik geloof, zonder diep te doorgrond wat ik geloof en vooral in Wie in geloof en waarom Christus en Zijn verdiensten het onderscheid zijn tussen eeuwig met of eeuwig zonder God.
Ik stem wel in dat het niet betekent het instemmen met een bepaalde leer alsof er vele bepaalde leren zijn die allemaal ongeveer wel op hetzelfde neerkomen: er zijn twee wegen: de brede en smalle. Het wandelen op die ene weg is in het kennen van drie stukken: ellende, verlossing en dankbaarheid en het is het volgen van ene Heere en Heiland, onze Heere Jezus Christus, Die van God geschonken is tot wijsheid, rechtvaardigheid, heiligheid en een volkomen verlossing. Dat brengt tot het dagelijks gebed:
HEERE, maak mij Uwe wegen,
Door Uw woord en Geest, bekend;
Leer mij, hoe die zijn gelegen,
En waarheen G' Uw treden wendt;
Leid mij in Uw waarheid; leer
IJv'rig mij Uw wet betrachten;
Want Gij zijt mijn heil, o Heere!
'k Blijf U al den dag verwachten.
Je maakt jezelf tot een robot, wanneer je vindt dat het er allemaal niet zo toe doet, als we maar geloven. Maar weet je dan wat je gelooft? Dan gaat het niet om elke tittel of jota, inderdaad zijn er verschillen in benadering (maar dat geldt Paulus en Jakobus al, terwijl deze het toch volkomen met elkaar eens zijn), maar wel of wij de leer van de apostelen be-amen, dat wil zeggen er “amen” voor persoonlijk hart en leven op zeggen.
Hartelijke groet,
Ds. M. W. Muilwijk
Dit artikel is beantwoord door
Ds. M.W. Muilwijk
- Geboortedatum:23-12-1980
- Kerkelijke gezindte:Hersteld Hervormd
- Woon/standplaats:Aalst
- Status:Actief
Bijzonderheden:
Bekijk ook:
