De Drievuldigheid gevoelen

Een vraag voor de GBS. Gisteravond werd bij ons de Geloofsbelijdenis van Athanasius gelezen (NGB art 8 zou behandeld worden). Na de kerk hadden we het er over dat er in de GBS-bijbel in artikel 28 van deze geloofsbelijdenis het woord “gevoelen” wordt gebruikt (“Daarom, zo iemand wil zalig worden, die moet aldus van de Drievuldigheid gevoelen”). In bijvoorbeeld een Jongbloedbijbel wordt er over “geloven” gesproken. Ook de Latijnse versie die voor origineel wordt gehouden, gebruikt een vervoeging van het woord “fides”. Waarom is er voor gekozen voor het woord “gevoelen”?

De GBS volgt voor het nawerk bij de Bijbel (belijdenisgeschriften en formulieren) de zogenaamde Flakkeese Bijbel uit 1897, waarin prof. dr. F. L. Rutgers een getrouwe uitgave van deze geschriften verzorgde. Hij hield zich zo zorgvuldig mogelijk aan de tekst van Dordt (de Dordtse Synode, 1619). Jongbloed is ook uitgegaan van de Rutgers-tekst, maar de GBS heeft door nauwkeurige controle in sommige gevallen enkele verbeteringen aangebracht.

In de editie-Rutgers staat duidelijk ‘gevoelen’. Dit is ook conform de Latijnse tekst, want de Latijnse tekst van het bedoelde artikel luidt: Qui vult ergo salvus esse, ita de Trinitate sentiat. ‘Sentiat’ is een aanvoegende wijs van het werkwoord sentire, dat ‘gevoelen’ betekent. Nota bene: de nummering van de artikelen verschilt. Sommige uitgaven tellen 40 artikelen, andere (zoals de GBS) 44. In de Latijnse editie gaat het ofwel om artikel 28, ofwel om artikel 26 (op Wikipedia is het bijvoorbeeld artikel 26 in de Latijnse editie). In het Latijnse artikel 28 staat inderdaad wel ‘fides’, en dat vinden we weer terug in het Nederlandse artikel 30. Het verschil in indeling heeft ermee te maken dat de kortere versie de artikelen 19 en 20, 25 en 26, 39 en 40, 41 en 42 samenvoegt.

Wellicht heeft de lezing van Jongbloed (‘geloven’) ermee te maken dat ‘gevoelen’ en ‘geloven’ qua letters sterk op elkaar lijken en dat er zo een fout in de tekst is geslopen. Voor een betrouwbare Latijnse editie leze men bijvoorbeeld de editie van Schaff. Daar gaat het overigens wel weer om artikel 28.

Met vriendelijke groet,
Christiaan Bremmer,
Wetenschappelijk medewerker GBS

Dit artikel is beantwoord door

Gereformeerde Bijbelstichting

• Kerkelijke gezindte:
  Divers
• Woon/standplaats:
  Leerdam
• Status:
  Actief

42 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven