Voor studie snijden in organen

Voor mijn studie moet ik soms menselijke organen bekijken en soms hierin snijden. Kan dit worden gedaan als christen?

Vesalius (1514-1564), een van oorsprong Brabantse arts en anatoom, heeft in zijn tijd baanbrekend werk verricht. Hoewel van huis uit Rooms-Katholiek (destijds zo’n beetje de enige christelijke religie in West-Europa) hanteerde hij een principe dat later één van de pijlers van de Reformatie is geweest: niet klakkeloos navolgen of napraten wat steeds is voorgehouden, maar zelf op onderzoek gaan naar waarheidsvinding.

Zo weerlegde hij wat sinds de tweede eeuw na Chr. voor waar was gehouden door Galenus, destijds een autoriteit op het gebied van de anatomie. Puur vanwege eigen, feitelijke waarneming, die niet anders ondersteund kon worden dan ook door het snijden in lijken en geamputeerde ledematen. Vaak werden hiervoor de lichamen van geëxecuteerde misdadigers gebruikt. De stelling was dat die toch geen lichaam nodig hadden bij de verrijzenis tijdens het laatste oordeel. Hoezeer bij deze stellingname in de huidige tijd vraagtekens geplaatst kunnen worden, de ethiek rond de kwestie ‘of in organen gesneden mocht worden’ was wel gebaseerd op toenmalige Schriftopvattingen.

Vanuit de beschrijving van Ezechiël 37:1-14  over het dal van dorre doodsbeenderen kan opgemaakt worden dat men bekend was met de anatomische structuren van beenderen, vlees, zenuwen en huid. Het kan natuurlijk zo zijn dat deze kennis door bestudering van dierlijk materiaal is opgedaan, maar in die tijd was men wars van evolutionistisch denken en zullen de menselijke organen en weefsels toch hoogstwaarschijnlijk door toenmalige wetenschappers apart zijn bestudeerd.

Op diverse plaatsen in de Schrift is sprake van nieren, ingewanden, hart, enz. Ook dit bevestigt het vermoeden dat er kennis was verkregen van deze organen. Mogelijk werden er lijken geselecteerd na man-tegen-man gevechten, waarbij de tegenstander niet zelden met een zwaard of mes opengereten werd en organen zichtbaar werden.

Van de Egyptenaren is bekend dat zij een reeds hoogontwikkelde medische wetenschap hadden. Die kennis werd ook aangewend bij één van de ambachten waarmee ze faam hebben gemaakt: het balsemen. Hierbij werden de hersenen van de overledene met haakjes uit de schedel verwijderd (via de neus). Ook de andere organen werden verwijderd en separaat in vazen bewaard. Het dode lichaam van onderkoning Jozef werd ook aan deze procedure onderworpen. In de Bijbel vinden we daar geen enkele kritische opmerking over.

Hoewel er dus in de Bijbel tevergeefs een rechtstreeks antwoord te vinden is op jouw vraag, lijkt de voorzichtige conclusie gerechtvaardigd dat het bestuderen van en het snijden in organen wel gedaan mag worden door christenen.

Ik hoop dat je door de kennis die je hierdoor vergaart, in naam van de Hemelse Heelmeester iets kunt betekenen voor je zieke naaste.

Johan Boeijenga

Dit artikel is beantwoord door

J. Boeijenga

• Geboortedatum:
  26-05-1958
• Kerkelijke gezindte:
  Hersteld Hervormd
• Woon/standplaats:
  Nunspeet
• Status:
  Actief

66 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven