Vraag
Kan iemand mij vertellen of je naast een bedrijfshandboek ook nog een cao moet hebben of kan deze dan komen te vervallen? We hadden namelijk een bedrijfs-cao en nu komt er een bedrijfshandboek voor in de plaats. En kunnen ze een werknemer verplichten om een concurrentiebeding te laten tekenen als je al een aantal jaren in dienst bent bij een bepaald bedrijf? Of mag je dit weigeren omdat het bij de aanstelling nog niet van toepassing was (zonder dat er nu een functieverandering plaatsvindt)?
Antwoord
Een bedrijfs-cao is een cao die specifiek geldt voor één bedrijf. Bij de totstandkoming van een dergelijke cao zijn vaak een of meerdere vakbonden bij betrokken. Het is mogelijk dat het overleg tussen de organisatie en de betrokken bonden niet heeft geleid tot een nieuwe bedrijfs-cao. Wat kan er dan gebeuren? Het betreffende bedrijf kan vervolgens een bedrijfshandboek opstellen. De werknemers die een arbeidsovereenkomst hebben met daarin opgenomen dat de bedrijfs-cao van toepassing is, kunnen voor de nawerking nog een beroep doen op deze cao. Worden in het bedrijfshandboek regelingen opgenomen die nadeliger zijn dan de bedrijfs-cao, dan kunnen deze werknemers nog een beroep doen op de bedrijfs-cao. Nieuwe werknemers waar de bedrijfs-cao niet meer van toepassing is, vallen onder het bedrijfshandboek en kunnen geen beroep doen op de nawerking van de oude bedrijfs-cao.
Bij veel bedrijven waar een cao van toepassing is, is er intern ook sprake van een bedrijfshandboek/personeelshandboek. Dit handboek mag niet strijdig zijn met de cao, maar geeft vaak richtlijnen weer voor interne regels of richtlijnen op personeelsgebied.
Als je nooit een concurrentiebeding hebt getekend voor je functie, waarin je nu werkzaam in bent, kan de werkgever je niet verplichten om alsnog een concurrentiebeding te ondertekenen. De werkgever mag als je een nieuwe functie intern krijgt, wel verzoeken om een concurrentiebeding te ondertekenen. Het is mogelijk om te onderhandelen over het concurrentiebeding. Een beding moet altijd redelijk en billijk zijn. De werkgever kan als een werknemer het concurrentiebeding niet wil tekenen voor de nieuwe interne functie wel afzien van het aanbieden van deze nieuwe functie.
Per 1 januari 2015 mag er in een contract voor bepaalde tijd geen concurrentiebeding meer worden opgenomen, een uitzondering hierop is als de werkgever kan aantonen dat er sprake is van zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen die een concurrentiebeding noodzakelijk maken. De werkgever moet dan goed onderbouwen waarom een concurrentiebeding noodzakelijk is. Overleg in dergelijke situaties altijd even met de vakbond. Een concurrentiebeding moet schriftelijk worden overeengekomen.
Met vriendelijke groet,
Jannie van der Mark
Juridisch medewerker Individuele belangenbehartiging RMU
