Erfelijkheidsonderzoek

Welke bijbelse opvattingen zijn er m.b.t. erfelijkheidsonderzoek? Zegt de Bijbel daar iets over en wat zijn de conclusies die je daaruit mag trekken? In onze familie komt namelijk een erfelijk syndroom voor. Graag willen wij onderzoeken of we drager hiervan zijn, maar de familie houdt dit tegen omdat zij geloven dat erfelijkheidsonderzoek niet mag van God. Zijn er opvattingen vanuit de Bijbel hierover die we onze familie kunnen aanreiken, zodat het hen overtuigt dat erfelijkheidsonderzoek Bijbels gezien wel mogelijk is?

De vraag of erfelijkheidsonderzoek wel of niet bijbels is, is niet direct te beantwoorden met ja of nee. Ten eerste komt in de tijd van de Bijbel geen erfelijkheidsonderzoek voor! Maar waar de Bijbel wel iets over zegt is over onze houding, ons hart, onze mentaliteit. Vergelijk het met vaccineren: iemand die denkt dat door vaccinatie het leven in eigen hand genomen kan worden is anders bezig dan iemand die in afhankelijkheid van God vaccineren ziet als middel dat God gegeven heeft.
 
Erfelijkheidsonderzoek is heel breed. Er kan gekeken worden of er een defect gen is waardoor de kans op een bepaalde ziekte vergroot wordt of de kans op een gehandicapt kind. Preventieve onderzoeken worden gedaan bij bijvoorbeeld zwangeren (echo's, bloeddruk meten, ligging van het kind). Doel hiervan is om tijdig maatregelen te nemen om complicaties te voorkomen. Zo kunnen erfelijkheidsonderzoeken gebruikt worden om preventief maatregelen te kunnen nemen. Ik denk aan mensen die een gen voor een bepaalde vorm van darmkanker bij zich dragen en jaarlijks een darmonderzoek ondergaan om tijdig de ziekte op te sporen en maatregelen te kunnen nemen. Of mensen die preventief de eierstokken of borsten laten verwijderen om een familiaire vorm van borstkanker te voorkomen.
Houding hierbij is wel bepalen! Wordt het gedaan om 'het leven in eigen hand te nemen'?  Of wordt het gezien als medische middelen die gebruikt mogen worden dus als geschenk om leed te voorkomen?
 
De vraag naar erfelijkheidsonderzoek bij een kinderwens ligt ook in dit verlengde. Als je beide drager zou blijken te zijn van dit gen, wat doe je dan?  Afzien van de kinderwens omdat er kans is op een ziek/gehandicapt kind? Is er kans dat je beide drager bent omdat je familie van elkaar bent? Wat betekent het voor jullie zelf als je beide drager blijkt te zijn? Wat betekent het als één van beide drager blijkt te zijn? Wil je autonoom zijn in eigen handelen? Of zie je het als geschenk van God die je deze mogelijkheid geeft om dit te onderzoeken? Omdat je -met of zonder onderzoek- toch steeds met deze vraag bezig bent in je leven? 
 
Voor je familie geldt hetzelfde: elkaar overtuigen zal niet gaan. We zullen elkaar moeten respecteren als de keuze van de ander -voor Gods aangezicht en in afhankelijkheid van Hem!- anders uitpakt dan wij zouden willen zien. We kunnen en mogen elkaar daarin dan niet beoordelen of veroordelen! Wel kunnen we uitleggen wat onze overwegingen zijn geweest en hoe we tot het besluit gekomen zijn.
 
Veelal zien mensen die bezwaar hebben tegen erfelijkheidsonderzoek of ander preventief onderzoek dat we autonoom willen zijn. Dat we geen ziekte accepteren van God. Het zou kunnen dat dat zo is en die houding is inderdaad niet bijbels. Maar nogmaals: dat geldt echt niet voor iedereen! Ik ken ook mensen die in afhankelijkheid van God de keus hebben gemaakt om zich wel te laten onderzoeken. Om van de martelende onzekerheid af te zijn of ze nou drager zijn of niet. Maar ook beseffend dat -zodra ze weten dat ze drager zijn- er weer nieuwe vragen uit voortvloeien: wat ga ik met die wetenschap doen? En dat voor Gods aangezicht? Afzien van de kinderwens? Wat als de kans 25 procent is? Wat als die 75 procent is?
 
Besef ook dat er een druk op je uitgeoefend kán worden door medici als je drager bent! In hoeverre kun je dan echt bij je eigen keuze blijven? 
 
Ik schrijf nu vooral wat theoretisch; ga voorbij aan alle leed die er misschien al geleden is. Of aan andere vragen die er kunnen zijn. Ik sta open voor verder gesprek. Ook kan ik verwijzen naar christenartsen die je daarin goed kunnen begeleiden! Wens jullie ook heel veel sterkte bij alle vragen die er kunnen zijn.

Maar nogmaals: een ander overtuigen kan niet. Je kunt in alle eerlijkheid vertellen hoe je voor Gods aangezicht hiermee bezig bent geweest!

Dit artikel is beantwoord door

Opleidingsdocent Academie Gezondheidszorg

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven