Vraag
Worden de doeken na het Heilig Avondmaal ook weer over de bekers en de schalen gelegd? En wat is hiervan de betekenis?
Antwoord
Het gebruik van een wit kleed of witte doeken bij het Heilig Avondmaal hoort bij de uiterlijke handelingen en niet tot het wezen. Het wezen van het Avondmaal zijn het lichaam en bloed van Christus. Lichaam en bloed zien op Zijn offer tot volkomen verzoening van onze zonden. De rijkdom van dit offer wordt uitgedeeld om in het geloof te worden ontvangen.
Rond dit uitdelen en ontvangen zijn allerlei gebruiken ontstaan. Johannes Calvijn zegt dat veel gebruiken behoren tot de middelmatige zaken, die tot de vrijheid van de kerk behoren (wie daar meer over wil weten kan dit lezen in het Bij Brood en Beker, uitgave van de Groot – Goudriaan 1980, blz. 221–225).
Wanneer het concreet gaat over de witte doeken over de bekers en schalen hoort dit ook bij de middelmatige zaken. De ene gemeente zal de bekers en de schalen na het Avondmaal bedekken en de andere gemeente niet. We moeten elkaar daarop niet beoordelen en veroordelen, alsof het zou gaan om meer of minder eerbied.
Het heeft in ieder geval niets met geheimzinnigheid te maken. Er ligt iets onder verborgen en wij weten wel wat dat is.
Wellicht zou je het zo kunnen zeggen: aan het begin liggen de doeken over de schalen en bekers en deze doeken worden bij het gereedmaken van het Heilig Avondmaal weggenomen. De hemelse gaven worden zichtbaar! Zo mogen de gelovigen de hemelse gaven steeds weer ontdekken door het geloof. Na het Avondmaal hoeven die kleden dus niet opnieuw uitgespreid te worden. Wat God geopend heeft, hoeft niet meer bedekt te worden.
Wanneer het toch gebeurt dan kan dat dienen als teken dat de bediening van het Heilig Avondmaal tot een einde is gekomen. Meer nog: brood en wijn hebben geen betekenis meer als teken en zegel. Brood en wijn hebben de symbolische waarde weer ‘verloren’. Die waarde heeft het alleen tijdens de viering.
Na het Avondmaal hebben avondmaalsbrood en -wijn geen bijzondere waarde, maar je mag er wel met enige zorgvuldigheid mee omgaan.
Ds. A. L. van Zwet
Dit artikel is beantwoord door
Ds. A.L. van Zwet
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Tja,.. zo heb ik het overgebleven avondmaalsbrood wel eens aan de eendjes gevoerd om te voorkomen dat het in de vuilnisbak zou verdwijnen.
Daar had ik juist moeite mee. Brood is geen vuilnis.
Het brood en de wijn zijn uiterlijke tekenen, ze hebben ook tijdens het avondmaal geen symbolische waarden, het zijn tekenen, net als het water van de doop. Dat is gewoon water.
En toch brengen deze eenvoudige en gewone middelen je op een geweldige manier bij het wonder van genade. Juist omdat je het kunt proeven komt Jezus ontroerend dichtbij.
Enige tijd geleden is onze gemeente overgestapt van wijn op druivensap. Dat is even anders maar het doet niets af aan de diepgang van dit sacrament. Ik kan alleen maar dankbaar zijn voor het feit dat Jezus en naar heeft verlangd dat wij op deze wijze aan hem denken.
