Vraag
Aan dr. C. A. van der Sluijs. Met belangstelling begon ik uw antwoord onder de titel “Consumeren in de gemeente” te lezen, maar ik moet eerlijk zeggen dat ik het eigenlijk niet goed begrijp. Een zin als deze bijvoorbeeld begrijp ik echt niet: "Deze al even genadeloze versnippering en opdeling van de gemeente leidt enkele keren tot de uitzonderlijke afzondering van onszelf als zonderlinge uitzondering in een dienovereenkomstige afzondering." Zou misschien in het kort (voor zover dat bij deze materie mogelijk is) kunnen zeggen hoe je moet omgaan met het feit dat je heel veel moeite hebt met de prediking in je eigen gemeente? Regelmatig gaan 'shoppen' kan soms verrijkend zijn, maar voelt zo individualistisch. Anderzijds moet ik er niet aan denken om het alleen te moeten doen met de prediking die ik in mijn eigen gemeente hoor. Hoe ver gaat kerkelijke trouw? U heeft zelf vroeger een overstap gemaakt van kerkverband. Wanneer is zo'n stap geoorloofd?
Antwoord
Je vraag stelde je op 4 mei. Dat is eigenlijk veel betekenend. Blijkbaar ook herdenking van de talloze slachtoffers die gevallen zijn door de problematiek die je aansnijdt. En ze vallen nog dagelijks in kerkelijk Nederland, dat meer dood dan levend is. Orthodoxie dan wel rechtzinnigheid volop. Maar waar is het leven? Anderzijds activisme dat volop schijnt te leven, maar dood is. En we hebben er geen erg in. Dat is het ergste. Om niet te zeggen dramatisch. De kerk in ons land (en dat zijn wij zelf) is zelf dodelijk slachtoffer geworden in de strijd der geesten die weinig of niets te maken heeft met de Heilige Geest. Te vrezen is dat deze kerkbreed bedroefd wordt dan wel uitgeblust is.
Vandaar de nood die door jou terecht gesignaleerd wordt. Ik begrijp je volkomen. Maar daarmee zijn we niet gered. Als er nog redding is. Vanwaar zal onze hulp komen (Psalm 121:1)? Je kunt het weten en niet in de praktijk weten te brengen. Daar is genade voor nodig. In de eerste plaats zullen we dan terug moeten naar het Woord van God en naar een bijbelse visie op een en ander. En dan hebben we de gemeente te zien van Boven af, bij God vandaan en dus niet zoals wij haar zien. Dit laatste heet individualisme. Vandaar mijn ietwat onbegrijpelijke volzin om de breedte en de diepte aan te geven van het verbondsmatige kader waarin de gemeente vanuit de Bijbel verstaan dient te worden. Dat heb ik willen aangeven en de toepassing aan de welwillende lezer overgelaten. Maar het probleem is dat we zonder genade niet zo welwillend zijn. En als we het wel zijn door genade, sterven we vandaag duizend doden in de praktijk van het gemeente zijn. Want het leven sterft bij de dood en onder een dode prediking van welke aard of snit dan ook. Maar wat ik niet wil: dat we voor ons eigen hachje gaan zorgen en de rest aan zijn lot over laten. Dit betekent lijden en kruis dragen en zuchten tot God om uitkomst.
“Maar de Heer’ zal uitkomst geven; Hij die ’s daags Zijn gunst gebiedt” (Psalm 42). Ook het heilsegoïsme en dienovereenkomstig consumentisme is ten dode gedoemd als het er echt helemaal op aan komt. Ook in de vorm van een nieuwe kerk of de kleinste die er is; en deze ben ik dan zelf. Maar dat laatste is helemaal een dodelijke vergissing, want er zijn er nu eenmaal en andermaal minstens twee of drie, wil Jezus in het midden zijn (Matth. 18 : 20). Dat wilde ik maar zeggen met die rare wollige zin waarin de nood van de kerk en persoonlijke hoogmoed samen gaan en wel zodanig dat ze elkaar naar het leven staan.
Hoe ga je hiermee om? Alleen in de verborgen omgang met God. En nergens anders. En als je dit niet verstaat, zijn we uitgepraat. Om ons heil te zoek in het spreken van God. Kerkelijke trouw gaat nu eenmaal zo ver als de trouw van God over een afkerig volk (Jes. 57:17). Als je dit begrepen hebt, ben je gegrepen door het geheim van de rechtvaardiging van de goddeloze, dat nochtans geopenbaard wordt door Woord en Geest in de bediening van de verzoening. En dan is de cirkel rond. Wie hier niet meer uitkomt, moet horen dat er uitkomst is bij God. Zelfs tegen de dood. En dan hebben we het over de kerk in ons land die de naam heeft dat ze leeft, maar wellicht dood is (Openb. 3:1). Naar het oordeel van God. En het zou wel eens het zwaarste oordeel kunnen zijn, dat we dit niet of nauwelijks meer zien.
We lijden hieronder als we ons laten leiden door God. Zo heb ik het persoonlijk leren verstaan in mijn staan en gaan door en in het kerkelijke leven. Het afscheidingsprincipe heb ik leren verstaan als onschriftuurlijk, wat strookt met mijn vorige antwoord, maar mijn ik sterft er nog dagelijks duizend doden onder. De kerkelijke woestijn verkies ik niet, maar ik weet ook dat God Zijn (verbonds)volk leidt in en door de woestijn (Hos. 2:13) naar het land van de belofte. En laat Hij nu daar Zijn wonderen doen! Je houdt het niet voor mogelijk, maar dit behoort tot Gods mogelijkheden. Het voorwerpelijk en onderwerpelijk verstaan van deze zaken brengt je niet in een veilig hoekje van de kerk, maar aan het kruis waar Jezus is, die naar het getuigenis van Pascal (1623-1662) zo gezien in Zijn Kerk nog in doodsnood is tot het einde van de wereld. Om daar, en nergens anders, het leven te openbaren. Dit wordt vandaag verwoord in een waarlijk bevindelijke prediking als die nog hier en daar gevonden wordt. God weet het. En als jij dat ook weet, weet God van je af. En dan draag je al meer theologie met je mee dan een mens eigenlijk dragen en verdragen kan. Maar wonderlijker wijze word je dan gedragen door God, Die trouw houdt van geslacht tot geslacht. Maar dan ben je wel ver van huis als je dicht bij Huis komt... “Hoe dichter ik nader het Huis van Mijn Vader, hoe sterker ik hijg...” Dan moet je wel ademen, of je wilt of niet. Als je tenminste leeft! Ademen in een adembenemende situatie - kerkbreed.
Gode bevolen,
Ds. C. A. van der Sluijs
Dit artikel is beantwoord door
Dr. C. A. van der Sluijs
- Geboortedatum:14-09-1942
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Veenendaal
- Status:Inactief
Bijzonderheden:
Bekijk ook:
