Geen incest in Genesis

Ik begrijp niet hoe Adam en Eva de wereld hebben kunnen bevolken zonder dat er incest heeft plaatsgevonden. Toen Kaïn werd weggestuurd ging hij naar andere volken, maar hoe zijn die ontstaan? Later na de zondvloed toen Noach met zijn familie overbleef, moet er eigenlijk ook wel incest hebben plaatsgevonden. Toch lees ik in de Bijbel dat incest een grote zonde is.

Beste vraagsteller,

Het is belangrijk om precies te omschrijven wat ‘incest’ is, want pas dan kun je beoordelen of dit woord van toepassing is op de eerste hoofdstukken van Genesis. Incest is bloedschande en/of ontuchtige handelingen met het eigen minderjarige kind, stiefkind of pleegkind, zijn pupil of een aan zijn zorg, opleiding of waakzaamheid toevertrouwde minderjarige. ‘Incest’, dat letterlijk ‘onkuis, onrein’ betekent, is een ruimer begrip dan ‘bloedschande’ en omvat meer. Bloedschande is geslachtelijk verkeer tussen naaste bloedverwanten, die geen huwelijk mogen aangaan.

Op grond van deze omschrijvingen is er geen sprake van incest als er officiële huwelijken zijn gesloten in het nageslacht van Adam en Eva. Het woord bloedschande is echter wel van toepassing op Lot en zijn beide dochters; uit hun onzedelijke handelingen werden Moab en Ammon geboren (Gen. 19:30-38).

In het Oude Testament wordt in Leviticus 18:6-18 en 20:11-21 bloedschande verboden. Het is daar ook verboden dat een man trouwt met zijn zuster of halfzuster. Toch lezen we van Abraham dat hij met zijn halfzus gehuwd was (Gen. 20:12-13). Het is mogelijk dat te veroordelen omdat het tegen de wet van Mozes inging. Mij lijkt het echter aannemelijk dat die bepaling nog niet van toepassing was. Een wet voor Israël mogen we niet ongewijzigd honderden jaren terugplaatsen in de tijd.

In Genesis 5:4 staat van Adam "En hij verwekte zonen en dochters." Kaïn zal met een zuster of nicht (dochter van broer en zus) getrouwd zijn, omdat het niet past in de bijbelse weergave aan andere mensen op aarde te denken (Gen. 5; Rom. 5:12-21). Eva is de moeder van alle levenden (Gen. 3:20; vgl. Hand.17:26). Ook Seth zal met een zus of een nicht getrouwd zijn (Gen. 4:26). In onze tijd is het riskant als een broer en zus met elkaar trouwen, vanwege de verhoogde kans op genetische afwijkingen. De waarschuwing om niet te trouwen binnen beperkte kring wordt ook wel uitgebreid tot neef en nicht. Het is bekend dat genetische afwijkingen in de loop van de tijd toenemen door overerving, zeker in kleine kring (‘inteelt’). Het is goed denkbaar dat Adam en Eva nog geen genetische afwijkingen hadden, waardoor huwelijken van hun kinderen binnen de eigen familie in genetisch opzicht probleemloos waren. 
Als er genetische degeneratie optreedt in de loop der eeuwen is het op grond daarvan te begrijpen dat huwelijken binnen een gezin in de tijd van Mozes verboden werden, maar dat betekent niet dat dezelfde normen al veel eerder golden. In dat geval was het huwelijk van Abraham en Sara geheel wettig. Ook de huwelijken tussen de zonen en dochters van Adam en Eva kunnen officieel voltrokken zijn (vgl. Gen. 2:24). Het probleem van bloedschande en incest was toen nog niet aan de orde (voor zover wij lezen).

Volgens een joodse traditie hadden Adam en Eva 33 zonen en 23 dochters. Het pseudepigrafische geschrift "Het leven van Adam en Eva" noemt 33 zonen en 30 dochters (par. 24). Ook staat daar dat Abel 122 jaar was toen hij vermoord werd (par. 23). Bij de angst van Kaïn voor andere mensen zullen we aan bloedwraak van familieleden moeten denken.  Het is niet nodig aan te nemen –zoals in de vraag staat– dat er toen al andere volken waren.

Ook bij Noach is de term ‘incest’ niet van toepassing. In de eerste plaats omdat de wetten van Mozes er nog niet waren. In de tweede plaats omdat Sem, Cham en Jafeth al getrouwd waren toen ze in de ark gingen. Wanneer hun kinderen met elkaar trouwden, waren dat huwelijken tussen neef en nicht.

Kortom: wie de voortgang van de geschiedenis in acht neemt, zal het woord ‘incest’ niet meer willen gebruiken voor de situaties van Adam en Eva, en van Noach en zijn gezin.

Voor meer toelichting, zie http://www.christiananswers.net/dutch/q-aig/aig-c004-nl.html

Prof. dr. M.J. Paul

Dit artikel is beantwoord door

prof. dr. M.J. Paul

• Geboortedatum:
  13-03-1955
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Oegstgeest
• Status:
  Actief

262 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven