Mail van vriendin gehad

Ik ben een jongere en ik kreeg onderstaande mail van mijn vriendin met dit bericht en ik wil haar helpen maar weet niet hoe ik moet reageren: "Ik ben echt de grootste zondaar die er bestaat. Ik vind het vreselijk om mijn verhaal te moeten vertellen omdat ik me er erg voor schaam. Maar ik loop er echt mee vast en ben radeloos. Ik weet dat ik gruwelijk verkeerd ben geweest en ik kan het niet meer terugdraaien. Ik ben vroeger misbruikt en wist niet wat liefde was, ook niet vanuit thuis. Ik weet dat dit geen reden is om te doen wat ik gedaan heb, maar het heeft wel invloed gehad. Ik was op zoek naar wat echte liefde was. Ik wist het echt niet. Toen kwam ik iemand tegen en die ging van me houden. Diegene leerde me wat echte liefde is en heel zachtjes aan kreeg ik weer vertrouwen in de mensen. Ik ging van diegene houden. We houden nog echt zielsveel van elkaar Maar dit is het vreselijkste: hij is getrouwd en heeft kinderen. We hebben zeker drie jaar een relatie gehad. Ook lichamelijk gingen we steeds verder omdat ik hem vertrouwde en ik mijn verleden wilde wegdringen. Ik heb drie keer de morning afterpil geslikt, ook al wist ik dat ik echt niet zwanger kon raken op dat moment. De angst was te erg toen. We hebben vaak geprobeerd om te stoppen, ontelbare keren omdat ik me een vreselijk mens voelde, ook tegenover zijn vrouw en kinderen. Zoiets doe je toch niet? Wat een vreselijk mens ben je dan. Wat een schijnleven heb ik. Hoe kan ik ooit een kind van God worden? Ik weet wel echt zeker dat het een relatie is geweest van echte liefde. Hoe kan het dat God deze echte liefde geeft of toestaat? Wil God mij nog wel? Ik ben zo bang om verloren te gaan om wat ik gedaan heb! Ik bid en lees Bijbel, maar ik voel mezelf echt een huichelaar. Als ik ooit een andere relatie krijg moet ik hem dit dan echt vertellen of is belijden voor God genoeg? Ik weet het echt niet meer! Ik ben bang dat er voor mij geen uitkomst meer is! We hebben samen ook vaak echt gebeden of God gevoelens weg wil nemen of ons elke dag wilde sterken om te vechten. Het vlees en de duivel hadden de overhand. Ik vind het echt zo erg wat er gebeurd is, maar ik heb het zelf gedaan. Is er nog wel hoop voor me?" Wat kan ik het beste antwoorden, ik kan dit niet alleen. Alvast vriendelijk bedankt.

Het is heel wat als je hiermee wordt geconfronteerd. Ik zal ingaan op de vraag alsof ik hem rechtstreeks van je vriendin kreeg. Je kunt zelf beoordelen of en wat je aan haar wil doorgeven. Overigens kun je als vriendin heel veel voor haar betekenen. Door haar te blijven accepteren, voor en met haar te bidden, de vertrouwelijkheid niet te schenden en trouw te blijven in het contact. En vergeet niet dat je vriendin bent en geen hulpverlener. Samen ontspannen dingen doen die je allebei leuk vindt, is ook heel belangrijk om te voorkomen dat jullie vriendschap eenzijdig door de problemen gekleurd wordt. Veel wijsheid daarin gewenst!

Je hebt een erg complexe en beladen vraag. Ik zal proberen om op een paar kernpunten in te gaan.

Het eerste wat opvalt is het sterke schuldgevoel in de mail. Dat speelt door heel het verhaal heen en loopt uit op de vraag of er nog wel hoop is. Dat tekent je diepe nood. Het spreekwoord zegt niet voor niets "hoop verloren, al verloren." Daarom begin ik met dat aspect in de vraag.

De Bijbel is heel duidelijk over de volkomen bevrijding die God wil geven aan hen die gebonden zijn door de zonde en de gevolgen daarvan. Wie zijn zonden eerlijk voor de Heere belijdt, voor die is er vergeving (bijv. 1 Johannes 1:8-10 en 2:1-2). In Matth. 12:31 zegt Jezus zonder omwegen: "Alle zonde en lastering zal de mensen vergeven worden." Alle zonde. Duidelijker en royaler kan het niet.

Essentieel daarbij is dat je je zonden eerlijk en volkomen belijdt. O.a. Psalm 32 biedt veel onderwijs als het om belijden gaat. De Psalm zet meteen vol in: "Welzalig hij, wiens overtreding vergeven, wiens zonde bedekt is. Welzalig de mens, dien de Heere de ongerechtigheid niet toerekent, in wiens geest geen bedrog is." Welzalig... Je raakt niet alleen je schuld(gevoel) kwijt, je krijgt bovendien alle reden tot blijdschap! Denk nooit te zuinig over God!

Psalm 32 is ook duidelijk over de gevolgen van onbeleden zonden. Je wordt ziek van geest en lichaam (vs. 3-4). Eerst weigerde ik mijn zonden te belijden, zegt David hier. Dat begrijpen wij als we onszelf kennen heel goed. Het is moeilijk om toe te geven dat je zondig bent geweest. Want dan ervaar je je schuld, zoek je geen rechtvaardiging of ontkenning, buig je voor verdiende straf, ben je echt bereid om die zonde niet meer te doen en met je oude leven te breken. Er zijn volgens Psalm 32 voorspelbare gevolgen van het weigeren om de zonden te belijden. Je verliest je kracht, je vrede en vreugde. Je lijdt de hele dag en nacht door en vindt geen verlichting. Wie zijn overtredingen bedekt, zal niet voorspoedig zijn; maar wie ze belijdt en nalaat, die vindt ontferming (Spreuken 28:13).

Het kan helpen om de zonden heel concreet op te schrijven en deze brief letterlijk voor God neer te leggen als belijdenis, met het gebed om vergeving en vernieuwing. David zegt door de Heilige Geest in vs. 5 van Psalm 32: "Mijn zonde maakte ik U bekend, mijn ongerechtigheid bedekte ik niet. Ik zei: Ik zal mijn overtredingen belijden voor de HEERE." En direct daarop: "En Ú vergaf mijn ongerechtigheid, mijn zonde." Dat is Gods tempo en radicaliteit. Ik zeg dat omdat wij niet zelden in onszelf blijven wroeten, met alle gevolgen van dien. Lees ook de rijke beloften die er op volgen in de volgende verzen van deze Psalm.

Er zit een boodschap in je brief die niet verder wordt uitgewerkt, maar m.i. veel meer onderzoek en aandacht verdient. Dat betreft de enkele mededeling dat je vroeger misbruikt ben en dat je van huis uit geen liefde hebt gekend. Mijns inziens stap je hiermee heel snel over dit probleem heen. Ik weet niet wat het misbruik inhield. Met wie was het, hoe vaak, hoe indringend, hoe oud was je toen het gebeurde, hoe was je er onder? Vooral ook: wisten anderen er van en wat was hun houding? Heb je hulp gehad? Je mededeling dat je van huis uit geen liefde hebt ervaren, is veelzeggend. Misbruik op zich is heel erg. Isolement en miskenning van de gevolgen maken het twee keer zo erg.

In elk geval legt je zelf een verband tussen het misbruik en gebrek aan liefde met de relatie die later ontstond met de getrouwde man. Je zegt immers dat je echte liefde zocht en dat je iemand tegenkwam die van je ging houden, die je leerde wat echte liefde is. En je schrijft over de positieve gevolgen daarvan. Je ging meer vertrouwen krijgen. Maar ook dat je in die relatie je verleden wilde verdringen.

Dit is een kwetsbaar en complex onderdeel in je vraag. Je koestert de ervaring van liefde in deze relatie. Tegelijk is die episode beladen met heel veel schuld en zelfverwijt of erger. Want je bent zelfs gaan twijfelen of God nog wel met je te maken wil hebben. Intussen is deze relatie kennelijk ook weer voorbij.

Nu ga ik misschien wat harde woorden gebruiken, maar ik doe dat omdat je alleen verder komt als je bereid bent de werkelijkheid onder ogen te zien. Zie je de parallel van deze verboden relatie met het eerdere misbruik? Er komt een man in je leven die intiem met je wordt, terwijl hij vrouw en kinderen heeft. Je zegt dat het echte liefde is. Dat is zo, maar dan wel echte eigenliefde. Vooral van deze man. Het valt op dat je jezelf veel verwijten maakt, maar dat je deze man kennelijk niet verantwoordelijk houdt. Je zegt er althans niets over. Ik ben geneigd het om te draaien.

Het lijkt er sterk op dat hij misbruik heeft gemaakt van je isolement, zwakke grenzen en behoefte aan aandacht, zorg en liefde. Daarbij heeft hij zijn vrouw en kinderen verraden. Ook jij hebt je eigen verantwoordelijkheid, maar het komt me voor dat die van de man groter is dan die van jou. Je verlangen naar liefde veroordeel ik niet, die is menselijk en geheel te begrijpen na alles wat er eerder is gebeurd. Maar om dat in deze relatie te zoeken was inderdaad fout. En omdat het een verboden relatie was, kun je er niet goed met anderen over praten. Zo blijf je met dit verlies en tegenstrijdige gedachten en gevoelens ernstig ontredderd, beschadigd en in het isolement achter.

De vraag is hoe hier verder mee om te gaan. In het vervolg op wat ik eerder schreef over belijden van zonde en vertrouwen op God, wil ik je nog enkele dingen meegeven.

Als het eerdere misbruik en de ervaren liefdeloosheid je kwetsbaar hebben gemaakt voor de foute en beschadigende relatie, dan lijkt het er sterk op dat je professionele hulp nodig hebt voor de verwerking daarvan zodat het niet tot herhaling komt. Zoek dus hulp bij een betrouwbare organisatie of hulpverlener, bijv. Eleos.

Je vraag of je wat gebeurd is zou moeten vertellen in een toekomstige relatie, laat ik voor nu onbeantwoord. Er is nu meer dan genoeg om over na te denken en te doen. Dit punt is nu niet aan de orde. Die vraag zou je opnieuw kunnen stellen als het actueel wordt en dan weet je ook beter wat op dat moment de situatie is.

Tenslotte kan ik de heilzaamheid van openheid geven in een gesprek met een naaste niet genoeg benadrukken. Hoewel het gezond is dat je je schaamt voor de zonde waar je in beland bent, moet je hierdoor niet in de val lopen van de satan. Die misbruikt schaamte als een valstrik om je in het isolement te trekken en te houden. Stiekeme dingen en geheimen zijn de grootste bedreigingen van een christen. Als niemand een vermoeden heeft van je persoonlijke misstappen, dan hoef je ook aan niemand verantwoording af te leggen, of voor je te laten bidden of je te laten bemoedigen. Laat je trots en angst je niet vernietigen (Spr. 29:23; Marc.7:21-23). Kies een vertrouwenspersoon, waar je open en eerlijk tegen kunt zijn over jezelf.

Zorg er wel voor dat het iemand is van je eigen geslacht en geen man. Zoek een christin die geestelijk en psychisch volwassen is, iemand die met Christus wandelt en een pastorale en niet veroordelende geest bezit. Iemand ook die bereid is met je op te blijven trekken, die trouw is. Vraag God in het gebed of Hij daarin wil voorzien. Je hebt al een belangrijke eerste stap gezet door een vriendin te mailen over de situatie. Ook ik zal voor je bidden dat je hierin tot werkelijk herstel mag komen.

Dr. J. van der Wal

Dit artikel is beantwoord door

dr. J. van der Wal

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven