Vraag
Ik werk in de zorg bij dementerende ouderen. Nu zit ik met een lastig iets. Het gebeurt regelmatig dat een bewoner weigert om te eten en drinken. Ook weigeren ze medicatie. Dit alles weigeren gaat soms bewust, maar ook onbewust. Hoe moet je hier als christen mee omgaan? Moet je het accepteren, of moet je alles op alles zetten om het naar binnen te krijgen?
Antwoord
Het is inderdaad een vrij lastige zaak. In het bijzonder wanneer het gaat over mensen die, alhoewel dementerend, verder gezond zijn. Wanneer er in een dergelijke situatie geen eten of drinken meer wordt gegeven draag je bij aan een proces waarbij de dood intreedt door verhongering of uitdroging. Als christen weten we dat het leven van ieder mens van waarde en in Gods hand is. Wij bepalen het moment van het sterven niet. Het zal dus zo zijn dat je als christen tot het laatste toe de noodzakelijke levensbehoeften (eten en drinken) blijft geven. Dat geldt ook van de medicatie wanneer dat nog van belang is. Daar zullen ongetwijfeld mogelijkheden voor zijn. Wanneer er een terminale fase komt dan kan er een moment komen dat medicatie ophoudt, maar waarin je nog wel voeding en vocht geeft totdat het lichaam aangeeft het niet meer te verwerken. Het gaat er niet om dat een mens koste wat het kost moet blijven leven. Een mens mag ook de ruimte krijgen om te sterven! Wat een zegen van een sterven als het leven geborgen is in Christus. Die genade wordt door dementie niet weggenomen.
Vriendelijke groet,
Ds.van Zwet
Dit artikel is beantwoord door
Ds. A.L. van Zwet
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Ik heb ook in de zorg gewerkt, Het is vreselijk moeilijk als je ziet dat een dementerende niet wil eten of drinken of de medicatie niet wil innemen, Je kan en mag iemand daartoe niet dwingen,want iemand spuugt het toch weer uit, vaak is het als je een gezonde bejaarde heb ,dat ze over gaan op sondevoeding de artsen hebben gauw in de gaten of het lichaam het wel of niet pakt.
Bij ouderen gaan de smaakpapillen ook minder werken, dus krijgen ze iets in hun mond wat ze waarschijnlijk niet lekker (meer) vinden.
Maar het is wel van belang het blijven aanbieden de hele dag door want er kan ook ineens op de dag een helder moment aanbreken dat ze ineens wel trek hebben.
Het blijft altijd een moeilijk punt, en het mooiste werk wat er is.
Sterkte.
Ik belijd ook 100% dat het leven van ieder in Gods hand ligt, maar dit gaat wel hand in hand met een rationeel besluit wanneer behandeling niet meer zinvol is. Zoals ik iemand een keer hoorde zeggen: 'een mens moet ook de kans krijgen normaal te sterven'.
Feitelijk is het zo dat vergeleken met 50 jaar geleden mensen die terminaal zijn, veel langer in leven gehouden worden. Naast de vraag over de oplopende ziektekosten, vraag ik me eerlijk wel eens af of de discussie niet gevoerd zou moeten worden of dagen- of wekenlang doorbehandelen van stokoude, doodzieke mensen wel zinvol en ethisch is. Ik zie dit toch wezenlijk anders dan euthanasie.
Lijkt me voor alle betrokkenen enorm zinvol mits dit goed wordt georganiseerd. Ik heb zelf als geestelijk verzorger in een verpleeghuis goede ervaringen om een moreel beraad te begeleiden.
mvg, Wim Burggraaf
Soms snapt iemand niet meer hoe hij moet eten of herkent hij het voedsel niet als eten. Of hij wordt afgeleid door bijvoorbeeld achtergrondlawaai. Dit kan eruit zien alsof iemand voedsel weigert, terwijl er in werkelijkheid andere oorzaken kunnen zijn.
Als jullie een logopedist in huis hebben, zou je eens tips kunnen vragen. Het gaat er dan vaak om op welke manier je eten en drinken aanbiedt.
Mensen met dementie ontwikkelen trouwens vaak een sterke voorkeur voor zoet. Hier zou je rekening mee kunnen houden in wat je aanbiedt.
Zelf werk ik ook met dementerende ouderen. Prachtig vak!
Wat hierboven ook al gezegd is: vaak begrijpen dementerenden niet meer hoe ze moeten eten en waarom ze moeten eten. Probeer na te gaan wat die bewoner echt lekker vind (wij hebben een bewoner die dol is op een bepaald soort gebak en daar dus ook elke dag een stukje van krijgt).
Verder is het misschien goed om na te gaan of die bewoner geen pijn heeft in haar mond, dat kan de eetlust ook flink beinvloeden.
Biedt de bewoner meerdere keren per dag kleine hoeveelheden voedsel aan.
Als dat allemaal niet helpt moet je het, denk ik, accepteren. Het hoort bij de ziekte dementie.
Sowieso is mensen onder dwang laten eten, wat bij dementerenden dan toch vaak met agressief gedrag samenhangt, ook niet erg christelijk.
Ik hoop dat je er iets mee kunt. Veel werkplezier!
Het zoet is dus de enige smaakherkenning die overblijft.
Iemand's wil is toch ook heel belangrijk. Hoe zou jij het vinden als ze tegen je zin in eten en drinken naar binnen gieten?
Mijn visie hierop (mede door werkervaring) is dat je het kan blijven proberen maar als iemand niet wil, dat respecteren en accepteren.
Een keer niet eten of drinken is niet schadelijk, tenzij het niet structureel word en zo wel staat er toch een team van specialisten omheen voor adviezen en begeleiding en is familie er ook nog met hun wensen en mening.
Gods zegen in je werk toegewenst!
Toen werd gezegd dat ze overleden was aan de ziekte van Alzheimer. Ze wilde daardoor niet meer eten . Ik wist niet dat het zo werkte maar dat schijnt vaker voor te komen. Als mensen zover dement zijn dat ze geen behoefte meer hebben om te eten, moeten we ze dan tegen hun wil gaan voeden, als dat al wel kan? Volgens mij mogen we dit proces gewoon laten gebeuren. Niet dat ik voorstander ben van euthanasie, dat is wat anders. We mogen ze wel blijven stimuleren om te eten, natuurlijk.
Als je met vragen met zit op dit gebied, dan kun je contact opnemen met de Nederlands Patiënten Vereniging. Zij kunnen je echt verder helpen. Zij hebben kennis en ervaring in huis vanuit de Bijbel en de gezondheidszorg.
