Zielige, zoekende hoopjes ellende

Mensen die zich door religie laten beïnvloeden zijn in feite zielige, zoekende hoopjes ellende. Als mens zullen we nooit alles aan de weet komen, vandaar de honger naar kennis over onze planeet en zelfs daar buiten. Religie is een op macht belust instituut en denkt antwoorden op alles te kunnen geven, al weet iedereen met een gezond verstand dat het echt nergens op slaat. Er zal, naar ik hoop, iets veel groters zijn dan wij kunnen bevatten, maar de uiterst primitieve religies die thans al meer dan twee duizend jaar mensen angsten inboezemen, kunnen alleen nog maar op steun rekenen van mensen die onder de noemer vallen van bijna wilsonbekwaam. Waar vroeger hel en verdoemenis nog indruk maakten, is het thans liefde en verdraagzaamheid, je moet tenslotte met je tijd meegaan. De moslims zijn nog niet zo ver, het christendom werd opgericht door Constantijn omstreeks het jaar 312 met als doel het Romeinse rijk te besturen, door bisschoppen als zendelingen naast koningen te plaatsen, een strategisch slimme zet. Daarbij kwam dat er behoefte was aan een god in mensengedaante, dus in het eerste concilie besloot men de profetische Jezus die eer te gunnen. Mohammed liet 400 jaar later op de leest van het nieuwe testament de koran maken, aangevuld met zijn mallote dromen. Die 400 jaar achterstand zijn ook duidelijk merkbaar in de samenleving. Religie maakt mensen wreed, wilsonbekwaam en angstig, dus de wereld zou zoveel beter af zijn zonder religie. We weten allemaal wat goed en slecht is, dus accepteerden we maar dat de gehele natuur bestaat uit eten of gegeten worden. Waar haalt de mens toch de arrogantie vandaan om na je sterven nog weer ergens anders door te leven, notabene tot in de eeuwigheid. Willen mensen met alle geweld geloven in iets, haal dan de dingen eruit die goed voelen, maar geen kerk of instituut ter wereld heeft het recht om je een koran, thora of bijbelse levenswijze op te leggen. Leef je leven, eerlijk en oprecht, beschadig niemand en laat iedereen vrij denken en doen. Met vriendelijke groet.

Je vraag is niet zozeer een vraag als wel een statement. Ik loop dit statement dan ook puntsgewijs door en voorzie het van mijn commentaar.

-Mensen die zich door religie laten beïnvloeden zijn in feite zielige, zoekende hoopjes ellende.

Antw. Vanuit mijn ervaring kan ik niet ontkennen dat veel mensen zich inderdaad laten (mis)leiden door religie. Maar ik wil meteen aantekenen dat ik onderscheid maak tussen religie (als godsdienst van benéden) en geopenbaarde kennis van God en goddelijke zaken (door inspiratie van bóven, opgetekend over ruim 2000 jaar in de Schift).

-Als mens zullen we nooit alles aan de weet komen, vandaar de honger naar kennis over onze planeet en zelfs daar buiten.

Antw. Mee eens. En niet alleen dat. We willen kennis hebben over flora, fauna, heden, verleden en toekomst enz. Want… kennis is macht. Een gezonde nieuwsgierigheid is mensen eigen en op zich niet verkeerd. Mits we beseffen dat “hoe meer wij weten, hoe meer wij gaan beseffen, dát wij nog zo weinig weten.” Bescheidenheid is in fysica en metafysica altijd op zijn plaatst. Er zijn zelfs terreinen waar we eenvoudigweg uit de buurt en van af moeten blijven, waarvan m.i. de voornaamste is die van de occulte zaken. Er zijn verborgenheden waarvan het de mens niet betaamt inzicht te hebben of te krijgen. Kortom: handen thuis!

-Religie is een op macht belust instituut en denkt antwoorden op alles te kunnen geven, al weet iedereen met een gezond verstand dat het echt nergens op slaat.

Antw. Ik meen, gelovig als ik ben, dat ik toch in redelijke mate wilsbekwaam ben en behept met een behoorlijk gezond verstand. Dat bepaalde (kerkelijke of religieuze) instanties en instituten (behoorlijk) over de schreef (kunnen) gaan is voor mij navenant en niet nieuw.

-Er zal, naar ik hoop, iets veel groters zijn dan wij kunnen bevatten, maar de uiterst primitieve religies die thans al meer dan twee duizend jaar mensen angsten inboezemen, kunnen alleen nog maar op steun rekenen van mensen die onder de noemer vallen van bijna wilsonbekwaam.

Antw. Primitief, middeleeuws of modern: er zijn altijd wel mensen die op een nogal kromme manier greep willen krijgen op hun leven, en op de dingen buiten en boven hun leven. Niet alleen de primitieven. De Romeinen (geen kleine jongens) en de Grieken (geen domme jongens) hadden ook zo hun goden. En dan te bedenken dat er zelfs een soort hemels uitwisselingsprogramma van Romeinse en Griekse goden heeft plaatsgevonden.  (Bij de weg… de namen van onze dagen zijn nog altijd primitief, afgeleid van onze (Germaanse) goden, maar dat wist je waarschijnlijk al, met de zon en de maan voorop, gevolgd door Dinar, Wodan, Donar en Frija, om vervolgens de week af te sluiten met de Avondster Saturnus.) Het valt me op, dat je zegt: "naar ik hoop". Is dat wishfull thinking, of zit er in het diepst van je gedachten toch iets van verlangen naar het hogere, transcendente, metafysische, zo je wilt en aan durft… God Zelf?

-Waar vroeger hel en verdoemenis nog indruk maakten, is het thans liefde en verdraagzaamheid, je moet tenslotte met je tijd meegaan.

Antw. Mee eens. Hoewel bepaalde rechtsorthodoxe groeperingen binnen en buiten de kerk in de 21e eeuw nog altijd met alléén hel en verdoemenis (schijnen te kunnen) leven, en die kerken zitten nog altijd redelijk vol. Al loopt een groot aantal van hen met hun eigen problemen en onverwerkte frustraties wel erg makkelijk over naar andere kerken om daar op de oude voet van terreur verder te gaan. En ze menen toch echt met hun tijd mee te gaan…

-De moslims zijn nog niet zo ver…

Antw. Dat is nog maar de vraag. Voorbeeld: in het evangelisatiewerk binnen de islam heeft men van het christendom geleerd, en zo wordt o.a. nu met gitaar en orgel cq. keyboard (werkelijk!) in groepjes gezongen, op de manier zoals tot voor kort bij ons bekend bij de HGJB, Youth for Christ, enz. En dat binnen 30 jaar (zo in Indonesië).

-Het christendom werd opgericht door Constantijn omstreeks het jaar 312 met als doel het Romeinse rijk te besturen, door bisschoppen als zendelingen naast koningen te plaatsen, een strategisch slimme zet. Daarbij kwam dat er behoefte was aan een god in mensengedaante, dus in het eerste concilie besloot men de profetische Jezus die eer te gunnen. Mohammed liet 400 jaar later op de leest van het nieuwe testament de koran maken, aangevuld met zijn mallote dromen.

Antw. Correctie: het christendom mag, zoals je zegt, dan wel door Constantijn de Grote zijn aangenomen als staatskerk binnen het Romeinse Rijk, vergeet niet dat “die van Antiochië” voor het eerst christenen werden genoemd (Handelingen 11:26) in de eerste eeuw! Ten aanzien van Mohammed heb je zeker een punt, al ben je niet volledig geïnformeerd. Om de verdeelde stammen op het Arabische schiereiland te verenigen heeft hij de religie van de islam gekozen als bindmiddel. Dat is overigens hemzelf niet gelukt, het was veeleer zijn oom Aboe Bahkr die erin slaagde de islam wijd te doen verbreiden en zo de Arabische stammen te verenigen. Terzijde: dat Mohammed gefaald heeft in zijn eenheidsdrang, bleek bij de spoedige scheuring van de islam na hem, in de facties van soennieten en sjiieten. Dat Mohammed, hoewel zelf analfabeet, opgemerkt heeft hoe er binnen het Jodendom (Oude testament) en christendom verdeeldheid was op theologische punten, heeft hem ertoe doen besluiten alleen de ‘bruikbare’ elementen uit zowel christendom als jodendom te bundelen als grondslag voor zijn leer van overgave, islam.

-Die 400 jaar achterstand (maak er maar 300 van!) zijn ook duidelijk merkbaar in de samenleving. Religie maakt mensen wreed, wilsonbekwaam en angstig, dus de wereld zou zoveel beter af zijn zonder religie.

Antw. Misbruik sluit gebruik niet uit! Ligt het aan religie, of aan mensen die religie misbruiken? Wees eerlijk en onderscheidelijk. Het staat vast dat Aziatische moslims veel gematigder zijn dan de Arabische. Volksaard en mentaliteit mag je in dit opzicht niet uitsluiten en spelen altijd een rol, zeker in dit soort zaken.

-We weten allemaal wat goed en slecht is…

Antw. Is dat zo? Als we dat weten, waarom handelen we er dan niet naar?

-…dus accepteerden we maar dat de gehele natuur bestaat uit eten of gegeten worden.

Antw. Eten is weten. Of was het andersom? Klinkt nogal laat 19e eeuws, Darwinistisch.

-Waar haalt de mens toch de arrogantie vandaan om na je sterven nog weer ergens anders door te leven, nota bene tot in de eeuwigheid.

Antw. Wanneer een religie zoiets bedenkt, in de geest van Karl Marx (godsdienst is opium ván het volk), zou dat zeker van arrogantie getuigen. Echter, wanneer God Zichzelf heeft geopenbaard en ons duidelijk maakt dát er eeuwigheid is, ligt het anders. En dan maar niet een eeuwigheid, maar dé eeuwigheid. En die eeuwigheid is niet straks, ná de dood, ná je leven, boven ons, buiten ons, troostprijs, hoofdprijs, whatever, zoals vaak wordt beweerd. Nee, de eeuwigheid is hier, onder ons, bij ons, om ons heen. Nabij u is het Woord. Tot in je hart! God met ons, God in ons. Immanuel. De dood is in Christus omgeven door het Leven, in plaats van andersom. De tijd wordt omgeven door de eeuwigheid. En soms mogen we even door het (beslagen) venster kijken en zien grotere dingen van andere orde en waarde. "Midden in de dood zijn wij in het leven, want Eén breekt het brood om met ons te leven midden in de dood."

Als het woord arrogantie al op zijn plaats zou zijn, dan is dat voor mij eerder die mens en persoon, die in zijn waanwijsheid denkt een god in zichzelf te zijn, tot in het diepst van zijn gedachten, die in zijn binnenste alles tot wet maakt wat hij zelf vindt en denkt en voelt, in voorbijgaan aan zijn Schepper, van Wie hij deep down heel goed weet dat Hij er is en Wie Hij is. Arrogant is ook die mens die geen relatie aangaat met deze God, Die Zich zo ongekend en onnavolgbaar diep heeft vernederd, dat het Hem nogal wat gekost heeft. Tot aan Zijn Zoon. Maar nu ga ik preken, en daar zit je nu niet op te wachten. Ik raad je aan om dit geloofsgeheim zelf te gaan ontdekken, door te lezen wat er gebeurt, zoals beschreven in Handelingen 17. Mensen horen, gaan het vervolgens zelf onderzoeken, en… gaan geloven! Eerst van buiten. Dan van boven. En tenslotte van binnen. Spreken, horen, geloven. Dat is dus heel wat anders dan wat je vervolgens schrijft:
 
-Willen mensen met alle geweld geloven in iets, haal dan de dingen eruit die goed voelen, maar geen kerk of instituut ter wereld heeft het recht om je een koran, thora of bijbelse levenswijze op te leggen.

Antw. Nu klink je toch net als Mohammed: Haal het goede eruit… Alsof je extractie kunt toepassen op God, die in Zichzelf volmaakt en goed en heilig is, en buitengewoon wilsbekwaam! Zó wilsbekwaam zelfs, dat het mij geen enkele moeite kost om tot Hem te zeggen: “Uw wil geschiede." Zelfs in de ellende die mensen je aandoen.

-Leef je leven, eerlijk en oprecht, beschadig niemand en laat iedereen vrij denken en doen.

Antwoord: Klinkt nogal liberaal… Als het voor jou goed voelt om bij een groen stoplicht op een kruising door te rijden, terwijl ik ervoor kies (omdat ik dat zo beleef) om de kleur rood voor dat doel te gebruiken, genieten wij beiden onze vrije wil. Maar een ongeluk en beschadiging is op deze manier onvermijdelijk.  "Het goede dat ik wil, doe ik niet, en het kwade dat ik niet wil, ligt op de loer",  zegt Paulus, die Griekssprekende Jood van Romeinse afkomst. Zo ben ik en zo doe ik. Een Hindoe zal het kunnen beamen en zeggen: “Tatwani asi!” (Dat zijt gij).

God gaat zijn ongekende gang
vol duistere majesteit
zijn duistere voorzienigheid
verhult zijn mild gelaat.

De knop is bitter, is begin
De bloem wordt licht en puur.
God Zelf vertaalt de duisternis
in eindelijk eeuwig licht

Ds. M. F. van Binnendijk

Dit artikel is beantwoord door

Ds. M.F. van Binnendijk

• Geboortedatum:
  30-11-1963
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Stadskanaal
• Status:
  Actief

170 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven