Vraag
Hoe kun je je voorbereiden op het Heilig Avondmaal? In het formulier staan een aantal zaken voor zelfonderzoek, maar ik weet niet goed wat ik hier in de praktijk mee moet. Ik hoop dat u mij wat handreikingen kunt doen.
Antwoord
“De waarachtige beproeving van onszelf bestaat in deze drie stukken.” Zo begint het gedeelte uit het Avondmaalsformulier waar het gaat over het zelfonderzoek ter voorbereiding op het Heilig Avondmaal. Daar gaat het om de driedeling die bekend is uit de Catechismus: ellende, verlossing en dankbaarheid, een driedeling die opkomt vanuit de Bijbel zelf, denk b.v. aan Ps. 50:15 en Ps.130. Het gaat hier om een bedenken van onze kennis van de drie zaken hier genoemd. Biddend onderzoeken voor Gods aangezicht. We doen dat met het oog op onszelf en niet met het oog op een ander, zoals zo vaak gebeurt rondom het Heilig avondmaal. Het is dus stikt persoonlijk.
De bedoeling is dat de kennis van alle drie min of meer aanwezig is in ons hart en dat die kennis telkens verdiept en verrijkt wordt. Kennis die we hebben ontvangen, allereerst onder de verkondiging van het Woord Gods en vervolgens door het sacrament betekent en verzegeld wordt. Het geloof dat de Heere begon te werken wil Hij juist versterken d.m.v. van het sacrament.
De zelfbeproeving is nodig willen we op een waardige wijze aangaan. Het gaat erom dat we weten met een waarachtig hart aan te gaan. Wat moeten wij aan het Heilig avondmaal als het echte geloof door de Heere gewerkt, niet aanwezig is? Het geloof dat de Heere werkt weet van zondekennis. "Doorgrond en ken mijn hart o Heer…" De zondekennis wordt gewerkt door de Heilige Geest Die ons leert ons te verootmoedigen voor Gods aangezicht. Er is alle rede toe. Onze zonden en vervloeking, daarom jezelf mishage. Dat betekent niet teleurgesteld zijn over jezelf, of zwaarmoedig zijn, maar het berouw over je zonden hebben. We hebben God door onze zonden vertoornd. Dat zien we vooral in het feit dat God Zijn lieve Zoon ermee gestraft heeft. Hij kon die zonden van mij niet ongestraft laten maar heeft Zijn Zoon gestraft, zo mag het geloof weten. Hij werd voor mij tot zonden gemaakt.
Dat komt in het tweede stuk tot uiting, nl. dat ik de belofte van God zeker mag geloven dat alleen om het lijden en sterven van Christus vergeven zijn. De gewisse belofte van God geloven. Nadruk valt niet op het geloof dat gelooft maar op de belofte van God die gewis=vast en zeker is, dat al mijn zonden om Christus wil alleen vergeven zijn, enz. Daarvoor is het Heilig avondmaal ingesteld om dit geloof dat de Heere werkt door het Evangelie, telkens te versterken.
In het zelfonderzoek ter voorbereiding op het Heilig Avondmaal gaat het ook over de dankbaarheid. Het geloof dat de Heere werkt en versterkt komt openbaar in de vruchten van de liefde tot God en de naaste. Oprecht voor Gods aangezicht te wandelen en voortaan in echte liefde en eenheid met mijn naaste te leven. Wie de vrede van Christus in zijn hart heeft kan moeilijk meer tegen ruzie en onenigheid. Indien mogelijk, schrijft Paulus houdt vrede met alle mensen. Zo een leesbare brief van Christus te zijn.
Ds. A. J. Schalkoort
Lees ook:
Dit artikel is beantwoord door
Ds. A.J. Schalkoort
- Geboortedatum:05-10-1948
- Kerkelijke gezindte:Hersteld Hervormd
- Woon/standplaats:Lunteren
- Status:Actief
Bijzonderheden:
Emeritus-predikant
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Verblijd je en verheug je altijd in de Heere, en wees altijd bereid om van Hem te getuigen en Hem te kunnen ontmoeten.
Datis iets heel anders dan een week van grote spanning ondergaan of je wel dit genoeg hebt, en dat, en zus. Ik weet zeker dat de Heere Jezus het niet zo bedoeld heeft..
Of ik het zo goed weet? Nee, maar de Bijbel wel!
Ik kreeg een keer een gedichtje van iemand dat mij trof, in de week van voorbereiding, ik deel het.
Steeds maar zoeken, tasten naar een antwoord
Steeds maar lezen in Gods Woord
Steeds maar vragen om vergeving
Steeds maar smeken om beleving
Steeds maar zuchten voor Gods troon
Steeds maar roepen tot Zijn Zoon
Steeds maar bidden tot de Heer'
Steeds maar, steeds maar, telkens weer.
En toch...
Steeds onvoldoende droefheid over de zonde
Steeds onvoldoende strijd tegen de zonde
Steeds onvoldoende geloof in God
Steeds onvoldoende liefde tot God
Steeds onvoldoende leven volgens Zijn wil
Steeds onvoldoende vragen naar Zijn wil
Steeds onvoldoende leven tot Gods eer
Steeds onvoldoende, steeds maar, telkens weer.
En toch...
Stil ga ik aan
En ik leer het verstaan:
‘d Eenvoudigen wil God steeds gadeslaan!
Maar ik ben wel ontzettend dankbaar voor die voorbereidingsweek één keer in de zoveel tijd! Ik zie het als de zondag in de week. Een dag, apart gezet van alle drukte die het leven met zich meebrengt. Een week, waarin je zo weinig mogelijk plant en jezelf stil zet om te zien wie je bent voor God, maar vooral Wie God in Christus voor jou wil zijn. Wat Hij wil geven als we op de juiste manier aangaan! Je kunt toch niet elke week zo diep nadenken over de rijkdom van het Avondmaal?
Het is gewoon de praktijk van het leven dat dat in andere weken minder bezinnend is. Of gericht op andere facetten van het geloofsleven. Of misschien krijgt de praktische kant van het geloof dan meer aandacht...
@ vragensteller: Er zijn ook veel goede boekjes die je kunnen helpen bij de voorbereiding (zoals in het formulier genoemd wordt). Ik heb er één van ds. Smelt gebruikt, en van ds. van Amstel. Loop de chr. boekhandel binnen en er staat echt wat voor je bij!
Maar je mag uiteraard je eigen mening hebben.
Gods zegen.
