De Bijbel als het Woord van God

Ik hoorde pas van iemand die literatuurwetenschappen had gestuurd en daardoor niet meer in de Bijbel als het Woord van God geloofde. Ik raak van zulke dingen heel erg in verwarring. Als allerlei wetenschappers zeggen dat wat in de Bijbel staat niet klopt en daarnaast christelijke wetenschappers uiteenzetten hoe wetenschappelijk verantwoord de Bijbel is, wie moet ik dan geloven? Het is wel makkelijk gezegd: "Toch maar naar de kerk blijven gaan en in de Bijbel blijven lezen", maar als dat je zo weinig doet kan de twijfel toeslaan: wie zegt er eigenlijk dat het waar is wat in de Bijbel staat? Als het gros van de wetenschappers het anders beweert...

Jouw vraag gaat over een buitengewoon voorname kwestie, namelijk die van het gezag van Gods Woord. De Bijbel komt tot ons met gezag. Dat is zeker. De Bijbel heeft ons iets, ja veel, alles te zeggen.  Maar waaraan ontleent de Bijbel haar gezag, zodat we de waarheid en de boodschap van de Schrift voor volkomen betrouwbaar kunnen achten? Het antwoord op deze vraag is belangrijk. Immers betreft het niet minder dan mijn behoud en zaligheid, om het eeuwig leven en de rust van mijn hart in de vrede met God. Je wordt zalig door het geloof en dat geloof rust op Gods Woord. Het Woord van God, de Heilige Schrift, is niet minder dan het fundament van mijn geloof en op de betrouwbaarheid van het fundament moet ik aan kunnen.

De vraag die zich aan ons opdringt is wie de betrouwbaarheid van Gods Woord bepaalt. Zou er een instantie buiten de Schrift zelf zijn die voor mij de zekerheid van de waarheid van de Bijbel vaststelt? Kan die zekerheid rusten op een menselijk getuigenis? Bijvoorbeeld de wetenschap. Wanneer de wetenschap onomstotelijk heeft vastgesteld dat de boodschap van de Schrift betrouwbaar is en jij je daaraan met een gerust hart kunt overgeven, vindt dan je hart, dat verontrust is over haar zonden en naar de HEERE als de bron van het leven dorst, werkelijk rust?  Of anders gezegd. Heb jij een onomstotelijk weerwoord tegen de twijfel in je hart of de aanvechting van de satan of de spot van de wereld over je eeuwig behoud door te wijzen op de wetenschap die toch de vastheid van de Bijbel heeft geroemd met haar wetenschappelijke onderbouwing? Nee toch!
 
Want wanneer er op een gegeven moment een wetenschapper opstaat die beweert bij nader onderzoek tot andere inzichten te zijn gekomen, dan wankel je weer en steekt de twijfel de kop op. Met andere woorden, nooit kan de betrouwbaarheid van de Schrift berusten op een menselijk oordeel. Je schrijft het zelf in je vraag dat sommige wetenschappers bestrijders van de Schrift zijn en andere wetenschappers beweren dat de Bijbel wetenschappelijk verantwoord is. De Bijbel heeft toch gelijk, zeggen ze dan.  Welke wetenschapper is voor mij dan betrouwbaar? Vindt mijn geloof  rust in een oordeel dat de mens over de Bijbel uitspreekt? Laten we wel zijn, dat is een wankel en gevaarlijk fundament.

De Bijbel ontleent haar gezag aan Zichzelf. De Bijbel als Gods Woord draagt Goddelijk gezag. Tegelijk  kan ik zeggen dat de Bijbel haar gezag aan God ontleent. De Schrift heeft een hemelse, een  Goddelijke oorsprong. De leer der waarheid waaraan wij onze troost en zaligheid ontlenen komt van God.  God Zelf spreekt in de Schrift. De Bijbel is Zijn Woord en op dat Woord kun je volkomen aan omdat God volkomen betrouwbaar is. Zijn Woord is boven alle twijfel verheven omdat het niet minder dan Godsopenbaring is.
 
Dat Woord is weliswaar tot ons gekomen door middel van mensen, profeten en apostelen. Doch zij hebben gesproken gedreven door en doorademd van de Heilige Geest.  Petrus schrijft:  ”En wij hebben het profetisch woord dat zeer vast is. Want de profetie is voortijds niet voortgebracht door de wil van een mens, maar de heilige mensen Gods van de Heilige Geest gedreven zijnde hebben ze gesproken” (2  Petrus 2:19 en 21). En Paulus schrijft: ”Daarom danken wij ook God zonder ophouden dat, als gij het woord der prediking Gods van ons ontvangen hebt, dat gij het aangenomen hebt, niet als der mensen woord, maar gelijk het waarlijk is, als Gods Woord dat ook werkt in u die gelooft” ( 1 Thess.2:13).
 
Ik geloof al of niet Gods Woord, niet omdat de wetenschap haar oordeel daarover uitspreekt of enige andere menselijke instantie. Ik buig onder Gods Woord  omdat God Zelf in en door dat Woord tot mij spreekt. De Bijbel is het document van de Heilige Geest. En hoe ben ik overtuigd van de waarheid van Gods Woord? Door het verborgen getuigenis van de Geest. Daarover schrijft Calvijn mooie dingen. Calvijn schrijft bijvoorbeeld: “Dat woord zal niet eerder geloof vinden in de harten van mensen dan wanneer het door het innerlijk getuigenis van de Geest bezegeld wordt” ( Institutie, I,7,4.).  “Mensen die door de Heilige Geest innerlijk onderwezen zijn vinden rust  en zekerheid in de Schrift” (Institutie I,7,5). 

Er zijn twee zaken te zeggen. De Schrift is in zichzelf betrouwbaar omdat God door en in haar spreekt. Aldus spreekt de HEERE Heere. Persoonlijk krijg je de zekerheid door de Heilige Geest. Van de Heilige Geest is beloofd dat Hij leidt in alle waarheid. Dat is een rijke belofte. Wie zou anders de Schrift kunnen verstaan? De Heilige Geest dompelt je onder in de Schrift. Hij verlicht je verstand zodat je  het Woord mag verstaan om eruit te leven.

Over het innerlijk getuigenis van de Geest kunnen we lezen in de NGB artikel 5, een artikel over het gezag van Gods Woord. Wij geloven alles wat de 66 boeken van de Schrift bevatten ”en dat niet zozeer omdat de kerk ze aanneemt en als zodanig erkent, maar bovenal omdat de Heilige Geest ons getuigenis geeft in onze harten dat zij van God zijn.”

De Heilige Geest opent het Woord voor je hart en je hart voor het Woord zodat je de waarheid gaat verstaan. Welk een wonder dat de Heilige Geest dit wil doen en zal doen. Daarom wekken we elkaar op toch in gehoorzaamheid onder het Woord te buigen en hartelijk daarop amen te zeggen. Op dat Woord kun je aan. 

Dit alles wil niet zeggen dat we de wetenschap aan de kant moeten zetten. Neen. De wetenschap  kan ons veel leren, ook om de Schrift beter te verstaan. Het is waar dat wetenschap ook zaken beweert  die tegen de Schrift in. Laat je daardoor niet van de wijs brengen en houdt maar vast aan de Schrift.  Gods Woord is de waarheid. Steeds maar weer vragen we bij het lezen en onderzoeken van de Schrift om de leiding van de Geest. Van Hem is beloofd dat Hij ons de waarheid doet kennen. 

Laat ik nog een citaat van Calvijn opschrijven. “Daarom zal de Schrift ons pas werkelijk tot de zaligmakende kennis van God brengen als de zekerheid die wij over haar hebben gefundeerd is in de innerlijke overtuiging van de Heilige Geest”  (Institutie I,8,13).

Het verstaan van de Schrift gaat niet buiten ons verstand, onze rede om. Het opschrift van hoofdstuk 8 boek I van de Institutie van Calvijn luidt: ”Op het gebied van de menselijke rede zijn  voldoende deugdelijke argumenten voorhanden waar mede de geloofwaardigheid van de Schrift kan bevestigd worden.” Een veelzeggende zin. Het geloof in de Schrift gaat niet tegen onze rede in, stijgt er wel boven uit. Het is helemaal niet onredelijk om te geloven. Geloof in de Schrift schakelt ons verstand niet uit. Toen iemand uit de farizeeën vroeg welke het grote gebod is, antwoordde Jezus: “Gij zult liefhebben de Heere uw God met geheel uw hart en met geheel uw ziel en met geheel uw verstand” (Mattheus 22,37).
 
Zaken als het bestaan van God, de schepping in zes dagen, de opstanding van Christus en meerdere geloven we op grond van Gods Woord, maar tegelijk zeggen we dat deze niet tegen de rede, tegen het verstand  ingaan.
 
Ik sluit af met de bekende woorden van Psalm 25: 2: Heere, maak mij uwe wegen, door uw Woord en Geest bekend. Kom, vragensteller, buig maar onvoorwaardelijk onder en voor Gods Woord. Spreek  U maar, Heere, ik zal luisteren.

Ds. M. Pronk

Dit artikel is beantwoord door

Ds. M. Pronk

• Geboortedatum:
  10-03-1940
• Kerkelijke gezindte:
  Hersteld Hervormd
• Woon/standplaats:
  KralingseVeer
• Status:
  Inactief

71 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven