Ik heb vroeger een heel moeilijke tijd gehad thuis, dit heeft jaren en jaren ged...

Ik heb vroeger een heel moeilijke tijd gehad thuis, dit heeft jaren en jaren geduurd. Ik wil heel graag met mijn ouders een eerlijk gesprek waarin ik mijn gevoelens kan uitspreken. Dit heb ik al jaren geleden gevraagd, nu pas weer, maar mijn vader weigert dat. Dat kan hij echt niet aan, zegt hij. Mijn moeder durf ik het niet te vragen uit angst dat ze me heel veel gaat verwijten als ik dit aan haar vraag. Hoe moet ik nu verder? Ik wil namelijk zelf zo graag BEVRIJD worden van die ondragelijke last van schuldgevoelens, die ik maar niet kwijt kan raken en nog een hele grote rol spelen in mijn dagelijkse leven. Ik weet gewoon niet hoe ik nu die periode moet afsluiten. Als mensen zeggen: je moet je schuldgevoelens opbergen, dan denk ik: ik wou dat ik dat kon. Het is zón groot psychisch lijden voor mij. Maar hoe moet ik het nu alleen zonder mijn ouders verwerken? Het gaat om een periode dat mijn moeder erg overspannen was en ik kritisch werd (was altijd erg timide en meegaand) en dit tot flinke conflicten leidde tussen ons. Dan ging ze met van alles naar me gooien ed. Als ik dan vluchtte en weer beneden kwam deed ze alsof er niets gebeurd was en nooit werd er meer over gesproken. Dit heeft jaren geduurd. Ze verwijt mij dat ik hen beschadigd heb e.d. In mij is een boosheid gegroeid naar mijn moeder, denk ik, een blokkade doordat ik nooit kon praten met haar en ze er ook niet voor mij was. Ik had het zelf ook heel zwaar. Mijn broer verwijt mij, moreel, met de Bijbel in de hand ook dat ik mijn ouders wat heb aangedaan. Een niet te dragen last drukt op me en beïnvloed nog steeds mijn privé-leven in een sterke mate. Hoe kom ik nu zelf verder, als mijn ouders geen gesprek willen?

Beste vriendin,

Je hebt een heel eerlijke vraag gesteld, waar je een antwoord op zou willen hebben. Je hebt thuis vele jaren een moeilijke tijd gehad met talrijke conflicten en nu zou je met je ouders een eerlijk gesprek willen hebben, waarin je je gevoelens kunt uiten. Je zou dan bevrijd worden van een ondragelijke last van schuldgevoelens. Maar je vader weigert zo’n gesprek omdat hij dat, naar zijn zeggen, niet aan zou kunnen. En je moeder durf je het niet te vragen omdat ze je dan misschien allerlei verwijten zou maken en dat zou weer een nieuwe grote verwijdering geven. Wat moet je nu doen?

Ik moet je eerlijk zeggen dat ik het niet zo gemakkelijk vind je raad te geven. Ik ken, ondanks dat je het een en ander schrijft, de precieze omstandigheden niet, weet niet hoe de psychische gesteldheid van je ouders is: is het bijvoorbeeld waar dat vader een gesprek niet aan kan? Vreest hij bepaalde uitbarstingen je moeder, of van jou en kan hij er niet tegenop als een gesprek de verkeerde kant opgaat? Enz. Bovendien, je schrijft dat het om een periode gaat dat je moeder erg overspannen en jij erg kritisch was. Misschien heeft je vader onder dat alles geleden. In ieder geval zal hij onder de overspannenheid van je moeder geleden hebben en is hij daarom, al of niet terecht, nu blij dat het tot een zekere rust gekomen is. Maar jij blijft met je schuldgevoelens zitten en zou alles willen uitpraten.

Ik heb daar een vraag bij: hoe stel je je dat voor? Wil je je moeder, en ook je ouders, om vergeving vragen? Want je spreekt van schuldgevoelens die bij je zijn en die gevoelens moeten weg? Of wil je dat je moeder jou om vergeving vraagt? Of dat het van beide kanten moet komen, zowel van jouw kant als van je moeders kant? Het gevaar bestaat dat, als je in het verleden gaat roeren, er zoveel bovenkomt, dat bepaalde dingen weer uit de hand gaan lopen. Misschien is je vader daar bang voor en heeft hij daarom liever geen gesprek. Wat moet je dàn doen? Gewoon bij je ouders blijven komen (ik neem aan dat je op jezelf woont) en hen steeds een warme hand of zoen geven, blij dat het niet meer is zoals vroeger? Of, als je nog wel bij hen woont, er zo goed mogelijk van maken wat er van te maken valt? In beide gevallen blijf je echter met veel onverwerkte zaken zitten. Misschien is dat bij je vader ook zo. Als ik het allemaal overweeg denk ik dat er drie mogelijkheden zijn.

1. Je gaat gewoon verder en probeert voor je ouders lief te zijn. Daarbij forceer je niets. Maar elke keer als er een kleine opening is probeer je die voorzichtig aan te grijpen. Als het niet lukt doe je meteen een stapje terug en wacht je een volgende kleine opening af en probeer je het opnieuw, misschien nu vanuit een andere invalshoek. Misschien komt er langzamerhand bij je moeder of ouders wat los, als ze zien dat je echt een lieve dochter voor hen wilt zijn. Je hebt het misschien wel eens gehoord: Liefde is als de zon op het ijs; als je met een bijl op het ijs slaat, maak je brokken, maar als de zon op het ijs schijnt gaat het ijs smelten. Als je in liefde met je ouders probeert om te gaan, ‘smelten’ ze misschien en komen er openingen. Begrijp me goed: ik bedoel niet dat je je gevoelens over vroeger moet opbergen, zoals sommigen je gezegd hebben. Maar je laat het langzamerhand groeien naar een opening. Misschien dat je in zo’n opening kunt zeggen dat je zo vaak verkeerd geweest bent (want dat moet gezegd!) en zegt je moeder op haar beurt dat zij ook verkeerd was, enz. Je schept als het ware een klimaat waarin het ‘plantje’ van wederzijdse liefde en begrip kan groeien.

2. Je gaat regelrecht naar ze toe om het uit te praten, of ze willen of niet. Eigenlijk zou dat onder christenmensen moeten kunnen. Maar als ik je mail goed lees, denk ik: dat werkt niet. Je moeder zou zich kunnen verschuilen achter het feit dat ze erg overspannen was e.d., en kunnen zeggen dat jij dat niet begreep en in die tijd erg lastig was, enz., zodat het gesprek misloopt, en dan ben je nog verder dan waar je met hen juist wilt komen.
 
3. Je zou je ouders een brief kunnen schrijven. Let wel: zonder verwijten te maken. Je zou bijvoorbeeld kunnen schrijven dat je begrijpt dat je ouders het in die tijd zo moeilijk hadden doordat je moeder erg overspannen was. En dat je dat als meisje toen niet begreep. En dat er daardoor zoveel harde woorden, over en weer, gezegd zijn, en dat je daarvoor vergeving vraagt. Dat je zo heel erg hoopt dat het weer helemaal goed is tussen jullie. Juist als je het schrijft in een toon waarin je echt de minste probeert te zijn, kan dat tot gevolg hebben dat zij ‘smelten’ (denk weer aan de zon op het ijs) en dat je te horen krijgt dat ze begrijpen dat het ook voor jou erg moeilijk was en dat zij te harde woorden (en daden) naar jou toe gebruikt hebben, enz. Doen ze dat laatste niet, dus ‘smelten’ ze niet, dan heb jij gedaan wat je kon en ben je, zover ik kan zien, vrij voor de Heere.

Als ik het allemaal op een rij zet, denk ik dat ik zelf zou kiezen voor het eerste. Gewoon verder gaan, niets forceren, in de hoop, en met het gebed (!), dat er openingen komen en dat jij van de Heere wijsheid ontvangt om die openingen op een goede wijze te gebruiken. Dus niet verbergen, maar bidden om en letten op openingen. Als je denkt dat dat toch niet zo’n goede raad is, zou je het derde kunnen overwegen. (Het tweede werkt niet). Maar bedenk bij het derde wel: schrijven heeft voordelen; je kunt er lang over nadenken wat je schrijft, je laat je brief een aantal dagen liggen en probeert zo goed mogelijk te verwoorden wat er in je leeft, enz. Nog eens: zonder verwijten, maar in de toon van “de minste zijn”. Nadeel is echter, daar moet je goed over nadenken: wat je schrijft, kan bewaard worden. Je hebt misschien wel eens de uitdrukking gehoord: “Het geschrevene blijft”. Dat is ook zo met wat je aan je ouders in een brief zwart op wit zet. Dus: het eerste of het derde.

Beste vriendin, ik hoop dat ik je wat geholpen heb. Ik hoef je natuurlijk niet te zeggen, dat je de dingen biddend doet. Je zou eens Genesis 33 kunnen lezen: Hoe Jakob verzoening met Ezau zoekt en vindt. En de geschiedenis van de voetwassing in Johannes 13: hoe Jezus de minste is. En was Petrus in 1 Petrus 2:21-25 zegt van hoe we in bepaalde situaties hebben te handelen.
 
Van harte hoop ik dat het allemaal goed zal komen. Ook van harte sterkte en zegen toegewenst.

Ds. H. Veldhuizen

Dit artikel is beantwoord door

Ds. H. Veldhuizen

• Geboortedatum:
  02-01-1938
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Wapenveld
• Status:
  Inactief

244 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven